OSOBY PRAWNE

„jest to jednostka organizacyjna, której ustawa przyznawała osobowość prawną.”

Jest to cecha normatywna, statusu osoby prawnej nie można domniemywać. Norma prawna wskazuje, że dana jednostka jest lub nie jest osobą prawną. Cechy:

• Zdolność prawna

• Zdolność procesowa

• Zdolność do czynności prawnej

ZAKRES; Wyznacza zakres zdolności do czynności prawnej, zatem wyznacza jakie prawa i obowiązki może nabywać.

MA DOBRA OSOBISTE, nazwa, nietykalność pomieszczeń, cześć(dobre imię), prawa autorskie, sfera prywatności

Musi to być podmiot zindywidualizowany, musimy wiedzieć komu przypisać prawa i obowiązki. Najważniejsze to nazwa i siedziba(miejscowość gdzie ma siedzibę jej organ zarządzający bądź określone w ustawie).

POWSTAWANIE OSÓB PRAWNYCH(doczytać!)

• Normatywny

• Koncesyjny

UZYSKANIE STATUS PODMIOTU PRAWA CYWILNEGO

Status rejestracyjny, uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do rejestru.

• KRS

• Rejestr przedsiębiorców- uzyskują status z chwilą wpisu

• Spółka z.o.o.

• Spółdzielnie

• Przedsiębiorstwa państwowe

• Jednostki badawczo-rozwojowe

• Rejestr stowarzyszeń, fundacje, związki zawodowe…-

• Rejestr dłużników

• System ewidencyjny- w przypadku partii politycznych; musi być wpisana do ewidencji Sądu Okręgowego w Warszawie

• Z mocy ustawy

• Sama ustawa kreuje nam jednostek organizacyjną

• Pośrednio Skarb Państwa(art. 33 KC)

• Polska Akademia Nauk

• Narodowy Bank Polski

• Jednostki samorządu terytorialnego

• Agencje rządowe(z wyjątkiem atomistyki)

• Określa wymogi jakie jednostka powinna spełniać aby uzyskać osobowość prawną

• Szkoły wyższe- ustawy o szkolnictwie wyższym

• Jednostki administracyjne kościoła katolickiego

JAK DZIAŁA OSOBA PRAWNA

Osoba prawna działa poprzez swoje organy. Składać oświadczenia może człowiek więc organem osoby prawnej może być człowiek, organ kolegialny.

Przyjmujemy fikcję, że jeśli działa organ osoby prawnej to działa osoba prawna. Nie są zewnętrznymi przedstawicielami tylko działają jako osoba prawna.

Cechy determinujące skuteczność działania organu

• Organ danego rodzaju musi być przewidziany w strukturze osoby prawnej.

• Osoba musi być piastunem tego organu, musi mieć umocowanie tego stanowiska.

• Dokonując czynności jako organ powinna działać w zakresie umocowania, kompetencji które są wyznaczone dla danego organu

• Dokonując czynności prawnej trzeba oznajmić że występuje się jako organ osoby prawnej

Art. 39 KC- brak umocowania; jeśli taka osoba zawrze umowa to taka jest bezwzględnie nieważna, z mocy samego prawa nie wywoła żadnych skutków od samego początku

Osoba prawna żeby działać musi mieć swoje organy, jeśli nie są powołane organy a są potrzebne do działania to ustanawia się osobie prawnej kuratora.

Przesłankami ustanowienia kuratora prócz braku organu jest brak wykazywania obowiązków rejestrowych.

PODZIAŁ OSOBY PRAWNEJ(doczytać!)

• Korporacyjne

• Spółki

• Spółdzielnie

• Partie polityczne

• Fundacyjne- nie ma członkostwa osób fizycznym

• Fundacje

• Szkoły wyższe

• Państwowe osoby prawne(podać przykład)

• Niepaństwowe

• Sposoby reprezentacji w samorządowych organach prawnych

• Reprezentacja

• Gmin

• Powiatów

• Województw

UŁOMNE OSOBY PRAWNE(osoby ustawowe; jednostki z art. 33¹)

Trzecia kategoria podmiotowa. Od 1996 r. zaczyna obowiązywać Ustawa o własności lokali(art.6); Kodeks o spółkach handlowych(art.8,11).

• Spółka jawna

• Partnerska

• Komandytowa

• Komandytowo- akcyjna

• Spółka akcyjna w organizacji

• Wspólna mieszkaniowa- przyjął tak Sąd Najwyższy

• Czasami niezarejestrowane stowarzyszenie

• NIE SPÓŁKA CYWILNA!!

Ułomność nie jest dostrzegalna, różnica jest taka:

1. Nie jest to osoba prawna- jednostki organizacyjne które mają zdolność prawną, zdolność do czynności prawnej

2. Działają przez swoje organy

3. Mają swój własny majątek i ponoszą przez niego odpowiedzialność

4. Różnią się ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ; subsydiarna odpowiedzialność- ułomna osoba prawna ponosi odpowiedzialność ale pomocniczo ponoszą odpowiedzialność członkowie. Przy ułomnych będą przepisy szczególne.

CZYNNOŚCI PRAWNE

Pominiemy konstrukcje stosunku cywilnego, nadużycie prawa podmiotowego, klasyfikacje zdarzeń cywilnoprawnych( co rodzi skutek prawny; w ramach tych grup są czynności prawne)- DOCZYTAĆ!

„czynność prawna jest to stan faktyczny w którego skład wchodzi przynajmniej jedno oświadczenie woli z którym jest wiązany..” -WOLTER nawiązanie do art. 56 KC

Jest to pewien stan faktyczny, musi się pojawić zmiana w rzeczywistości. Elementem każdej czynności prawnej jest co najmniej jedno oświadczenie woli podmiotu dokonującego czynności prawnej.

Oświadczenie woli zbudowane jest (art.60 KC)

• Akt woli- rzeczywisty zamiar wywołania skutku prawnego,

• Przejaw woli- takie zachowanie które innym podmiotom poprzez interpretacje będzie wiadomo jakie skutki chcemy wywołać

Te dwa elementy powinny być ze sobą zbieżne. Oświadczenie musi być:

1. Zrozumiałe- zachowanie które daje się zinterpretować

2. Oświadczenie na serio- wyrażenie rzeczywistej woli wywołania skutku prawnego

3. Nie może być złożone pod przymusem fizycznym(art. 82 KC)- jeśli jest przymus fizyczny to nie ma oświadczeni woli (głosowanie kolegialne, siłą podniesiona czyjaś ręka; oświadczenie nieistniejące)

4. Stanowcze

Nie stanowią akty woli akty woli wewnętrznej, wyjątkowo milczenie może być aktem złożeniem woli. Zastrzeżenia potajemne nie mają znaczenia(rerevatio mentalis). Dżentelmeńskie oświadczenia woli również nie mają skutku. Podobny charakter mają zobowiązania grzecznościowe. Obietnice wyborcze również nie są czynnością prawną!! Wyjawianie uczuć nie jest czynnością prawną, wykrycie wad rzeczy.

RODZAJE OŚWIADCZEŃ WOLI, SKUTECZNE SKŁADANIE

• Oświadczenie woli które musi być złożone innej osobie, mające adresata(np. wszelkiego rodzaju modyfikacje stosunków umowy; dojście do adresata też musi być zgodne z wolą)

• Skuteczne składanie oświadczeni woli art. 61 KC

• Potencjalna możliwość zapoznania się z treścią

• Nieadresowany testament; oświadczenia kierowane do nieokreślonego kręgu adresatów(art. 543 KC- ad incerta personis)

FORMY OŚWIADCZEŃ WOLI

Art. 60 KC- wynika swoboda formy; ma być zrozumiałe i odzwierciedlało akt woli

Często wymagane jest zachowanie formy szczególnej:

1. Zwykła forma pisemna- ustawodawca stwierdza; art. 78 KC

1. Niezbędne jest złożenie własnoręcznego podpisu, pod dokumentem oświadczającym woli

2. Treść czynności prawnej(umowy) musi być na piśmie

3. Ustawa z 1999 r. o języku polskim bez sankcji wyjątki aby były w języku polskim

1. Przedsiębiorca- konsument

2. Umowy o pracę

4. Nie ma znaczenia kto ten akt spisze, musi być cecha trwałości

5. Własno ręczny podpis- jest to językowy znak graficzny który identyfikuje osobę składającej oświadczenie woli, ma być nim imię i nazwisko

2. kwalifikowane formy pisemne

3. z urzędowo poświadczono datę

4. z urzędowo poświadczonym podpisem

Prawo cywilne ćw.3 2010-11-17

Strona 5 z 5

---