PWI

Wykład 2

2012-10-11

Podręcznik: Barta&Markiewicz

PWI:

• Prawo autorskie

• Pwp

• Inne

Historia PA:

• „dziecko postępu technicznego”

• 1710 - Statut Anny

• 14 lat od pierwszego wydania, jeżeli autor żył, to kolejne 14 lat

• Początków można doszukiwać się w starożytności

• Przez Statutem Anny wydawane były przywileje dla poszczególnych wydawców

• Źródła:

• Pogląd utylitarny - zachęta do twórczości

• Pogląd wywiedziony z prawa natury

• Koncepcje osobowości - dzieło odzwierciedla osobowość autora i dlatego zasługuje na ochronę.

2 systemy:

• Romański:

• Prawo nastawione głównie na twórcę - podmiotem jest autor

• Model:

• Monistyczny - prawa autorskie są jednolite, niemożliwe do rozdzielenia (np. Niemcy)

• Dualistyczny - osobne prawa majątkowe, osobne osobiste - trochę zafałszowane, bo nie ma czystych prawa majątkowych i osobistych.

• Anglosaski copyright

• Oparty na właścicielu prawa autorskiego

• Nakaz spełniania wymogów formalnych - rejestracja utworu, konieczność utrwalenia dzieła

• Prawo powstawało także na rzecz zamawiającego

Systemy te zbliżyły się jednak do siebie i te różnice nie mają już takiego znaczenia.

Prawo autorskie chroni utwór - nie chroni jednak całości twórczości danego autora.

Źródła prawa

• Pierwsza polska ustawa - 1926 (F. Zoll), zmieniona w 1935

• 1994 - obecna ustawa

• Dla stosowania prawa źródłami jest także Konstytucja, inne akty prawne, umowy międzynarodowe, rozporządzenia wspólnotowe

• Problem stosowania dyrektyw

Przedmiot PA

• Co to jest utwór?

• Art. 1 PA - PA jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór)

Zasada numerus clausus ochrony dóbr niematerialnych.

Konieczne cechu utworu:

• Powinien być rezultatem pracy człowieka (twórcy)

• Ustalony

• Cecha twórczości o indywidualnym charakterze

• Jedność utworu (spoistość w doborze i układzie elementów)

Ochrona utworu i naruszenie praw autorskich

• Elementy stare (przejęte) + elementy nowe (własne) = utwór - o ile są w nim elementy twórcze w rozumieniu prawa autorskiego - gdy ich brak nie istnieje utwór

• Elementy własne badamy dla stwierdzenia, czy istnieje nowy przedmiot ochrony i co w nim jest chronione

Nie ma znaczenia:

• wiek, poczytalność,

• pozycja w środowisku

• przekonanie twórcy

• zamiar twórcy

• nakład pracy

• wielkość

• wartość

• czy jest to utwór „bezprawny”

• wyliczenie w ustawie

Ochronie podlegają:

• niedokończone utwory, szkice itp.

• utwory lutnicze

Utwór musi być ustalony - czyli uzewnętrzniony. Dopóki znajduje się tylko w świadomości autora, to nie podlega on ochronie.

• Nie musi być utrwalony.

• Czy może istnieć utwór ustalony a nieutrwalony? Tak, np. improwizacja muzyczna.

Utwór powinien spełniać przesłankę cechy twórczości o indywidualnym charakterze

• nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.

• Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia.