Pytanie nr 6 Emocje i nastroje - główne cechy definicyjne i właściwości
Emocje są krótkotrwałymi zjawiskami psychologicznymi i fizjologicznymi; służą określeniu naszych relacji ze środowiskiem, popychając nas do pewnych osób, obiektów, działań i idei. a odpychając od innych. Przechowuj ą też wrodzone i wyuczone wpływy środowiska oraz decydują zarówno o podobieństwie jak i o zróżnicowaniu jednostek, grup i kultur. Mają jedyną w swoim rodzaju zdolność do wyłączania w jednym momencie całości doświadczeń nagromadzonych w trakcie życia, wpływów kultury , odsłaniając wspólny mianownik ludzkich reakcji. Emocje umożliwiają nam dostęp do prostszych i nielicznych, ale mniej czasochłonnych sposobów przystosowania. Umożliwiają kontakty społeczne, obronę przed zagrożeniem, zdobyw anie pożywienia, opiekę nad potomstwem oraz prokreację.
Większość emocji, których doświadcza współczesny człowiek ma charakter społeczny
• kochamy i nienawidzimy innych ludzi, reagujemy nieśmiałością, gdy spotykamy kogoś nieznajomego, wstydzimy się. gdy nasze otoczenie spostrzega, że zrobiliśmy coś niestosownego.
Emocja jest zwykle wynikiem świadomej lub nieświadomej oceny zdarzenia jako istotnie wpływającego na cele bądź interesy podmiotu; jest odczuwana jako pozytywna, jeśli zdarzenie jest zgodne ze wspomnianymi celami i interesami, a negatywna, jeśli jest z nimi niezgodna.
Istotą emocji jest uruchomienie gotowości do realizacji programu działań. Emocja uruchamia priorytet dla określonego działania, któremu nadaje status pilnego. Poszczególne _ ^ emocje uaktywniają odmienne programy działań.
Emocja jest zwykle doświadczalna jako szczególny rodzaj stanu psychicznego. Często towarzyszą j ej lub następują po niej zmiany somatyczne, ekspresje mimiczne i pantomimiczne oraz zachowania.
Na pojęcie emocji składają się:
• specyficzne doświadczenie o charakterze somatycznym .
• tendencja do podejmowania określonego działania
• myśli towarzyszące sytuacji (która doprowadziła do powstania emocji) związane z odczuciami somatycznymi i dotyczące wzbudzonej tendencji do działań
• ekspresja twarzy i reszty ciała
Nastroje są zwykle mniej intensywne i przeważnie nie mają swojego obiektu. Emocja zmienia stan gotowości do działama. a nastrój nie wywołuje nagłych priorytetów i nie tylko nie zmienia, ale podtrzymuje określoną gotowość do działań, np. człowiek w nastroju depresyjnym najprawdopodobniej nie zechce pójść na wesołą zabawę - nastrój depresji podtrzymuje w tym wypadku pasywność.
Nastrój to stan afektywny mający Walencję (pozytywną lub negaty\vną) i intensywność (z\vykle niewielką), zawierający też mniej lub bardziej wykrystalizowane oczekiwania co do odczuwania w na/bliższej przyszłości stanów zgodnych ze swoją Walencją.
Nastrój zatem to system, który sygnalizuje organizmowi, że interakcja ze środowiskiem może być dla niego korzystna lub nie. Nastrój jest zwykle mniej intensywny od emocji i w odróżnieniu od nich nie ma obiektu. Nastrój nie zawiesza też aktualnie realizowanych przez podmiot programów działań, co jest charakterystyczną cechą emocji.