JĘZYK PRAWNY

  1. TEKST PRAWNY - proces tworzenia prawa kończy się wydaniem tekstu prawnego - dochodzi do przełożenia kategorii politycznych na kategorie prawne ten tekst to II etap dyskursu prawnego

    1. tekst prawny łączy etap tworzenia prawa i stosowania prawa

    2. tekst prawny odrywa się od jego twórców

    3. tekst prawny zawiera normy ogólno- abstrakcyjne

      1. ogólne - wskazuje ogólnie adresatów jako pewna klasę

      2. abstrakcyjne - wskazuje generalnie zachowania jako kategorie zachowań

    4. w tekście prawnym są przepisy prawa z których wyprowadza się normy

    5. jest zawsze publikowany - nie jest tajny - każdy może się z nim zapoznać

  2. CECHY JĘZYKA PRAWNEGO - j.w.? +

    1. język naturalny - etniczny

      1. musi być jasny i zrozumiały

    2. otwarta tekstowość - znaczenia wyrazów są potencjalnie otwarte ze względu na kontekst

      1. nie jesteśmy pewni znaczenia wyrazu dopóki nie pojawi się on w jakimś konkretnym tekście

    3. tekst prawny nie daje się wyodrębnić przez kryteria lingwistyczne

      1. język naturalny podzielony jest na

        1. dialekty - wyodrębniane ze względu na geograficzne położeniu użytkowników

          1. język ogólny i język regionalny

          2. język prawny należy do języka ogólnego

          3. język prawny nie podlega zróżnicowaniu ze względu na geograficzne położeniu użytkowników

        2. rejestry - wyodrębniane ze względu na kryteria funkcjonalne - sposób w jaki użytkownicy językiem się posługują

          1. kryteria wyodrębnienia rejestru

            • kanał komunikacji

              1. język pisany

              2. język mówiony

                • język prawny to język pisany

                • język prawny należy do komunikacji nieskierowanej

                  • jest adresowany do klasy odbiorców a nie konkretnej osoby

                  • nie potrzeba bezpośredniego kontaktu czasowego i przestrzennego

                • nie można wyodrębnić języka prawnego ze względu na kanał komunikacji

          2. zakres tematyczny dyskursu

            1. inaczej porozumiewa się w rozmowie towarzyskiej a inaczej w biurokracji

              • język prawny nie ma swoistości leksykalnej

              • język prawny to język powinnościowy

              • nie można wyodrębnić języka prawnego ze względu na zakres tematyczny dyskursu

            2. styl dyskursu - relacje społeczne zachodzące między uczestnikami dyskursu

              1. język prawny należy do języka urzędowego

              2. miedzy uczestnikami dyskursu kontakt formalny i zdepersonalizowany

      2. język prawny jest osobnym rejestrem języka naturalnego szczególnie widoczna jest funkcja performatywna, ale te odrębności mieszczą się w kategorii rejestru

  1. SEMIOTYKA - ogólna teoria znaku, badająca akty mowy - wyróżnia aspekty

    1. semantyczne - badanie znaczeń

    2. syntaktyczne- badanie składni

    3. pragmatyczne - jak używa się w danym kontekście danego znaku

  1. JĘZYK - pewna struktura znaczeń

    1. twór abstrakcyjny- system składający się z wyodrębnionego zbioru obiektów

    2. uczymy się go jako kompetencja językowa, która jest odkrywana przez gramatykę

    3. jest coś takiego jak idealna gramatyka

    4. native speaker -idealna gramatyka jest jego kompetencja językową

    5. native user -inaczej posługujemy się językiem w zależności od tego z jakiej grupy społecznej pochodzimy

  2. MOWA- wykorzystanie języka - umieszczanie wypowiedzi w konkretnych sytuacjach komunikacyjnych - kompetencja komunikacyjna

    1. indywidualny sposób używania tych struktur w konkretnych sytuacjach

    2. zadaniem prawnika jest umieszczanie wypowiedzi Dz. U. w kontekstach komunikacyjnych akt mowy

    3. funkcje mowy, którym odpowiadają różne typy wypowiedzi

      1. * funkcje mowy można rozpoznać dopiero po kontekście wypowiedzi

        1. akt mowy zawsze ma kilka funkcji ale przez kontekst wypowiedzi można wskazać na funkcję dominującą

        2. kontekst może być

          1. kulturowy - wyposażenie do rozpoznawania aktów mowy

          2. sytuacyjny

      2. f. opisowa - przedstawianie rzeczywistości

        1. wypowiedzi opisowe - zadnia w sensie logicznym - można o nich powiedzieć prawda/fałsz

          1. dedukcja - ustalanie prawdziwości lub fałszywości danej wypowiedzi na podstawie poprzedniego ustalenia prawdziwości / fałszywości innych wypowiedzi i zastosowania rachunku zdań

        2. Wright - można zbudować logikę deontyczną zastępując normy zdaniami deontycznymi - opisującymi treść lub obowiązywanie normy prawnej, np. „w KC jest zawarta norma że …”

      3. f. normatywna - kierowanie czyimś zachowaniem

        1. wypowiedzi normatywne

        2. sugestie, polecenia, rozkazy

        3. np. wypowiedź sędziego gdy ogłasza wyrok

      1. f. performatywna (sprawcza) - zmiana rzeczywistości przez słowa

        1. wypowiedzi performatywne - zmiana rzeczywistości społecznej za pomocą słów, "od tej chwili jesteście mężem i żoną"

        2. w prawie pierwotną funkcją była funkcja magiczna

          1. np. przekazanie rzeczy w prawie rzymskim początkowo było skomplikowanym rytuałem

          2. obecnie też w sądzie wszyscy mają specjalne stroje - specjalna sytuacja kulturowa

        3. wiąże się to z problemem oddzielenia natury i kultury

          1. czynności naturalne

          2. czynności kulturowe- mają wyprodukować pewne znaczenie

            • część tych czynności kulturowych nie jest skonwencjonalizowana

            • część tych czynności jest skonwencjonalizowana

              1. można je odtworzyć, zapisać

              2. składają się z

                • substratu materialnego - jakaś czynność psychofizyczna, np. mówienie

                • reguł interpretacji kulturowej - reguły te dotyczą sytuacji, w których pojawienie się substratu wywołuje określone reakcje odbiorców

    1. nie każda wypowiedź jest performatywem - wyróżnia się

      1. czynności naturalne

      2. czynności konwencjonalne I stopnia, których substratem materialnym jest czynność naturalna

      3. czynności konwencjonalne II stopnia, których substratem materialnym jest czynność konwencjonalna i stopnia

        • np. czarna polewka

        • np. zawarcie umowy w formie aktu notarialnego

  1. wypowiedź pełni f. performatywna gdy jest niezbędna dla wykonania czynności co najmniej II stopnia

  2. funkcja performatywna pozwala nam odróżnić

    1. normę prawną

    2. normę moralną

  • f. ocenna, emotywna - wyrażanie emocji, swego stosunku do świata

    1. wypowiedzi ocenne

    2. pełni 2 funkcje

      1. ocena właściwa - wartościowanie - nasza opinia

      2. oszacowanie - estymatyka

    3. najczęściej normy podbudowane są ocenami, np. życie

    4. kognitywizm - oceny są źródłem poznania rzeczywistości - są aktami poznania

      1. logika zdań cennych jest możliwy

    5. nonkognitywiści - normy i oceny nie są wypowiedziami o czymś

      1. oceny to czysty twór językowy

      2. nie ma możliwości zbudowania logiki zdań ocennych

  • f. faktyczna - wyodrębnianie grupy w której jesteśmy

    1. wypowiedzi faktyczne

    2. np. śpiewanie hymnu

    3