P O Z I O M Y P R O F I L A K T Y K I

Wg. Zbigniewa Gasia

PROF. PIERWSZORZĘDOWA / Uprzedzająca / Pierwotna

Dotyczy działan zapobiegającym wystapieniu uzależnień. Skierowana jest do całego społeczeństwa.

Działania te mają na celu ;

• Umiejętność przeciwstawiania się uzależnieniom

• Promocję zdrowia i przedłużenie zycia

• Zapobieganie pojawianiu się problemów związanych z urzywaniem i nadużywaniem śr. odurzających .

• Budowanie i rozwijanie różnorodnych umiejętności radzenia sobie z wymogami zycia

• Edukacja społeczeństwa ( akcje profilaktyczne)

• Opóźnienie wieku inicjacji

ZADANIA :

1. Rozpoznanie czynników ryzyka

2. Włączenie srodków masowej informacji w prowadzenie róznych akcji profilaktycznych.

3. Działania legislacyjne - przeciwdziałanie podejmowanym zachowaniom.

4. Włączenie społ.grup, organizacji, instytucji wych. i kulturowych.

5. Programy edukacji zdrowia

STRATEGIE :

• Dostosowanie programów edukacyjnych do wieku odbiorców

• Opracowanie i rozpowszechnienie specjalnych konspektów edukacyjnych dla grup, które maja możliwość oddziaływania w zakresie wiedzy, postaw i reprezentowanych zachowań.

• Identyfikacja grup wysokiego ryzyka w celu opracowania dla nich specjalnych programów.

• Reforma reklamy i marketingu środków odurzających dozwolonych prawnie ( tyton, alkohol, leki)

• Zwiekszenie kontroli w zakresie dostępności śr.odurz.

• Ocena i analiza programów profilaktyki pierwszorzędowej skoncentrowanej na całym społeczeństwie i specjalnych populacjach

• Prowadzenie badań podstawowych i stosowanych w zakresie uzależnień.

PROFILAKTYKA DRUGORZĘDOWA - WCZESNA I DENTYFIKACJA

Dotyczy osób o wysokim ryzyku popadnięcia w uzależnienie, przejawiające pierwsze objawy.

Działania polegają na ujawnieniu osób o najwyższym ryzyku popadnięcia w uzależnienie oraz pomaganie im w redukowaniu tego ryzyka.

CELE :

• Edukacja grup wysokiego ryzyka

• Redukowanie problemów spowodowanych przez uzal.

• Redukcja uzywania śr.odurz.

• Redukcja wystepowania sytuacji piętnowania osób uzależnionych

• Propagowanie traktowania uzależnienia jako choroby

ZADANIA :

1. Organizowanie specjalnych programów dla grup wysokiego ryzyka - treningi umiejętności, działania edukacyjne, profesjonalne poradnictwo, terapie.

2. Organizowanie programów przygotowania zawodowego ( kursy)

3. Redukowanie piętnowania osób uzal.

4. Wykorzystanie rutynowych badań lekarskich ( np.bilanse)

5. Ujawnianie problemu, żeby osoba uzależniona była świadoma że ma problem, nie może ciagle od niego uciekać , albo udawać że nic się nie dzieje.

STRATEGIE :

• Identyfikacja grup wysokiego ryzyka

• Organizowanie programów edukacyjnych i iinerwencyjnych dostosowanych do odbiorców

• Organizowanie programów treningowych dla profesjonalistów ( lekarzy, nauczycieli, psychologów, duchownych, pracowników socjalnych, pielęgniarzy)

• Badania i oceny podejść edukacyjnych i wczesnej interwencji

• Edukacja społeczeństwa - dla uwrażliwienia na wczesne oznaki uzależnień oraz informowanie o formach pomocy

FAZY :

1. Rozpoznanie objawu

2. Werbalizacja

3. Teoretyczna perspektywa rozumienia problemu

CZYNNIKI WARUKUJACE DZIAŁANIE PROFILAKTYCZNE :

• stan zdrowia

• specyfika zaburzeń

• etiologia

PROFILAKTYKA TRZECIORZĘDOWA :

Polega na identyfikacji po wystapieniu uzależnienia . Działania maja charakter reaktywny

CELE :

• Przeciwdziałanie pogłębieniu się procesu chorobowego

• Umożliwienie powrotu do społeczeństwa i prowadzenie w nim satysfakcjonującego i społecznie akceptowanego trybu życia, wolego od środków odurzających.

• Leczenie

• Zapobieganie ponownemu nawrotowi problemu

• Usprawnienie form pomocy

• Poprawa jakości zycia rodziny

• Redukowanie problemów społecznych i zdrowotnych związanych z uzależnieniem (np. zabójstwa,

ZADANIA :

1. Rozpoznanie syndromu zaprzeczenia - uzmysłowienie że problem jest

2. Bezpośrednia interwencja alkoholowa
   Spotkania
   Konfrontacje osób uzal. Z chorobą i jej skutkami
   Interwęcja profesjonalisty - uzyskanie zgody na leczenie od os.uzaleznionej
   Przedstawienie planu procesu leczniczo-rehabilitacyjnego

3. Usunięcie zachowań przed leczeniem

4. zaspokojenie specyficznych potrzeb osób leczących się

STRATEGIE :

• Dostępność skutecznych programów terapeutyczno-rehabilitacyjnych dla os.uzal.i ich rodzin ( detoksykacja, rehabilitacja, grupy wsparcia postterapeutycznego)

• Duża różnorodnośc programów - państwowe/prywatne, płatne/bezpłatne, dobrowolne/przymusowe/, ambulatoryjne/mieszkaniowe.

• Dostosowanie programów terapeutyczno-rehab.do specyfiki potrzeb związanych z płcia,wiekiem, poziomem intelektualnym i kulturalnym, sytuacja rodzinna i zawodową oraz współwystępującymi zaburzeniami.

• Badanie i ocenianie skuteczności poszczególnych programów terapeutycznych i rehabilitacyjnych.

• Edukacja pacjentów i ich rodzin w celu ułatwienia im zrozumienia istoty uzależnienia i jego konsekwęcji