METODA OSADU CZYNNEGO

Oczyszczanie ścieków metoda osadu czynnego polega na ich napowietrzaniu z charakterystycznym zespołem drobnoustrojów tzw. Osadem czynnym oraz na oddzieleniu osadu od oczyszczonych ścieków w osadnikach wtórnych. Kłaczki osadu czynnego stanowią żelowatą masę , w której żyją głównie bakterie i pierwotniaki. Wskutek znacznych właściwości sorpcyjnych osadu czynnego związki organiczne zawarte w ściekach ulegają sorpcji na powierzchni kłaczków a następnie zostają utlenione lub zużyta na biosyntezę nowych komórek. Efektywność oczyszczania ścieków metodą osadu czynnego zależy przede wszystkim od działalności fizjologicznej bakterii, których niezwykle duża liczba zgromadzona jest w małej objętości. Rola pierwotniaków polega głównie na regulowaniu ilości bakterii. W celu zapewnienia jak najlepszego kontaktu pomiędzy ściekami a osadem czynnym konieczne jest utrzymanie go w stanie zawieszenia w przepływających ściekach. Służy do tego mieszanie ścieków sprężonym powietrzem lub urządzeniami mechanicznymi. W obydwu przypadkach chodzi oczywiście nie tylko o utrzymanie osadu w stanie zawieszonym, ale także o doprowadzenie tlenu do ścieków Stężenie ścieków w mieszaninie napowietrzanej powinno być utrzymane na poziomie około 2 mg/l. Podwyższenie stężenia nie powoduje zwiększenia szybkości rozkładu zanieczyszczeń, zmniejsza natomiast sprawność napowietrzania. Pomimo deficytu tlenowego sprawność napowietrzania wynosi zwykle około 10% a tylko wyjątkowo dochodzi do 30%. Samo napowietrzanie ścieków daje bardzo mały efekt oczyszczania , co zostało już podkreślone przy omawianiu złóż biologicznych. Dla zobrazowania tego mogą posłużyść następujące dane:

Stężenie tlenu w stanie nasycenia wynosi około10 g/m³, podczas gdy całkowite BZT ścieków bytowych przekracza 500 g/m³O₂.

Zbiorniki w których odbywa się napowietrzanie ścieków i mieszanie ich z osadem czynnym noszą nazwę komór napowietrzania. Są one najważniejszym elementem instalacji. Stosowane jest w nich napowietrzanie powierzchniowe (urządzeniami mechanicznymi)lub sprężonym powietrzem. Do napowietrzania powierzchniowego służą:

- koła łopatkowe

- mieszadła turbinowe

- szczotki stalowe Kessenera

- wirniki umieszczone w róże powodujące zassanie ścieków do rury i wyrzucanie ich na zewnątrz .

W komorach napowietrzanych sprężonym powietrzem powietrze jest doprowadzane za pomocą:

-płytek perforowanych

- dysz

- rur perforowanych

Powietrze doprowadzane jest na dnie komór na głębokości 3-4 m.

W metodzie oczyszczania ścieków osadem czynnym można wyodrębnić następujące etapy:

- oczyszczanie ścieków w osadniku wstępnym

- mieszanie ścieków wstępnie oczyszczonych z osadem czynnym

- napowietrzanie mieszaniny ścieków z osadem

- oddzielania osadu w osadniku wtórnym

- zawracanie części osadu z osadnika do komory napowietrzania

- odprowadzenie nadmiaru osadu czynnego do osadnika wstępnego lub do wydzielonej komory fermentacyjnej w celu jego przeróbki