INTEGRACJA

1. FORMY INTEGRACJI

Strefa wolnego handlu (EFTA, CEFTA, NAFTA) - zniesienie ceł i ograniczeń ilościowych w handlu między członkami strefy, osobne krajowe cła i polityka zagraniczna wobec państw spoza strefy.

Unia celna (EWG, MERCOSUR (Argentyna, Brazylia, Urugwaj)- dodatkowo ujednolicone cła i polityka handlowa wobec krajów trzecich

Wspólny rynek (EU) - założeniu unii celnej i dodatkowo swobodny przepływ towarów, usług. kapitału i ludzi

Unia ekonomiczna (WPR) - założenia wspólnego rynku plus ujednolicona polityka ekonomiczna, jej zasady i cele

Unia walutowa (EUW) - unia ekonomiczna i wspólna waluta

2. PRZESŁANKI INTEGRACJI

- powiększenie rynków zbytu - zwiększenie skali produkcji - niższe koszty

- zwiększenie w dłuższym okresie chłonności rynku poprzez przyspieszenie tempa wzrostu gosp.

- zwiększona konkurencja zagraniczna zmusza firmy do zmiany strategii działania - modernizacji, inwestycji, innowacji

3. EFEKTY UNII CELNEJ

Efekt kreacji handlu - kraje będące członkami unii celnej zaczynają importować towary z innych krajów wchodzących w jej skład, choć wcześniej taki import nie miał miejsca, ponieważ cena rodzimego dobra objętego protekcją celną była niższa.

Efekt przesunięcia handlu - pewne towary zaczynają być importowane przez dany kraj od innego członka unii celnej, choć wcześniej były importowane z innego kraju, który nie jest członkiem unii ale wytwarza dane dobro najtaniej.

POLITYKA PROTEKCJONIZMU

Polityka protekcjonizmu jest pochodną polityki interwencyjnej państwa. Zdaniem zwolenników protekcjonizmu założenia teorii wolnego rynku i wolnego handlu są dalekie od rzeczywistości.

INSTRUMENTY PROTEKCJONIZMU

1. INSTRUMENTY TARYFOWE

Cła - importowe, eksportowe, tranzytowe

2. INSTRUMENTY PARATARYFOWE

- nie są cłami, ale działają jak cła

a) opłaty wyrównawcze

- różnica między niższą ceną towaru importowanego a wyższą, ustaloną i gwarantowaną przez państwo ceną wewnętrzną towaru produkowanego w kraju

b) subsydia eksportowe

- świadczenie ze strony państwa na rzecz przedsiębiorstw produkujących i sprzedających swoje towary za granicą

c) dumping

d) kontyngenty

3. INSTRUMENTY POZATARYFOWE

- ograniczenia ilościowe

- licencje

- dobrowolne ograniczenie eksportu

- normy fito-sanitarne