6 - Przyczyny zmian klimatycznych i ich wpływ na środowisko
Przyczyny :
efekt cieplarniany
efekt szklarniowy, podwyższenie temperatury powierzchni Ziemi spowodowane istnieniem atmosfery ziemskiej (średnia temp. ok. 14-15°C, w nieobecności atmosfery byłaby mniejsza o ok. 30°C); atmosfera ziemska przepuszcza w kierunku Ziemi znaczną część promieniowania słonecznego (promieniowanie krótkofalowe); promieniowanie to jest pochłaniane przez powierzchnię Ziemi (niewielka jego część zostaje odbita) i zamieniane na ciepło, a ogrzana powierzchnia Ziemi emituje promieniowanie długofalowe, w dużym stopniu pochłaniane przez atmosferę (gł. przez cząsteczki pary wodnej i dwutlenku węgla oraz kropelki wody w chmurach); energia przekazana atmosferze jest przez nią wypromieniowywana gł. z powrotem w kierunku powierzchni Ziemi (tzw. promieniowanie zwrotne - podstawowa przyczyna występowania e. C.),a częściowo w przestrzeń kosmiczną; działalność gospodarcza człowieka powoduje stopniowe zwiększanie się stężenia substancji absorbujących długofalowe promieniowanie ziemskie (gł. dwutlenku węgla, metanu, tlenków azotu), co może spowodować pogłębienie się e. c., wzrost temperatury i zmianę klimatu na kuli ziemskiej. (Mała encyklopedia PWN)
zmiany cyrkulacji w oceanach
zmiany składu atmosfery
wybuchy wulkanów
zmienność aktywności Słońca
zmiany w ozonosferze
zmiany parametrów orbity ziemskiej
dryf kontynentów
Skutki zmian klimatycznych:
Duże ryzyko częstszego występowania ekstremalnych zjawisk, takich jak upały, susze, sztormy, tornada czy powodzie. Częstotliwość występowania susz podwoiła się w ciągu ostatnich 30 lat. Mają one negatywny wpływ na zdrowie i życie ludzi
Konieczny system skutecznego przewidywania i alarmowania
Podejmowanie lokalnych działań prewencyjnych
Ocieplanie się klimatu spowodowało zmiejszenie strefy przemarzania gruntów
zmiany w obliczeniach inżynerskich
Częstsze powodzie i zatopienia
konieczność rozbudowy kanalizacji deszczowej
skuteczne prognozowanie i system zabezpieczeń (np. ewentualne baseny na boiskach). Do rozpoznania miejsc najbardziej zagrożonych powodzią należy używać modeli komputerowych będących kopią nie tylko sieci kanalizacyjnej ale całego miasta.
Wzrost poziomu mórz spowodowany topnieniem lodowców i podnoszenie się temperatury oceanów
należy to uwzględniać w planie zagospodarowania i rozwoju miast, nie przybliżać ich do wybrzeża.
Bardzo poważne efekty na poziomie regionalnym. Na przykład w Europie zwiększy się częstotliwość występowania wód z rzek, na terenach przybrzeżnych zwiększy się ryzyko powodzi, erozji, tereny podmokłe zaczną zanikać.
Rozszerzenie obszaru występowania różnych chorób np. Malaria
Wyższe temperatury i mniejsze zasoby wodne mogą spowodować rozwój organizmów np. wywołujących biegunkę i cholernę
Rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej
Skutecznie oczyszczanie wody, ścieków i gospodarka odpadowa
Ogromne zmiany roślinności
Naturalne ekosystemy, włączając w to lodowce, rafy koralowe, namorzyny, arktyczne ekosystemy, alpejskie ekosystemy, lasy północne, lasy tropikalne, prerie, środowiska podmokłe i lokalne użytki zielone będą poważnie zagrożone.
Setki milionów uchodźców z obszarów, które znajdą się pod wodą.
Masowe uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych z topniejących zmarzlin i ginących lasów
Długoterminowe, katastrofalne skutki postępującego globalnego ocieplenia:
Pokrywa lodowcowa Grenlandii i Antarktydy zacznie topnieć. Stopnienie lodów Grenlandii spowoduje wzrost poziomu mórz o 7 metrów,
Golfsztrom, Prąd Zatokowy Atlantyku zacznie słabnąć lub zmieniać swój tor, przez co przestanie ogrzewać nasz kontynent, przynosząc dramatyczne skutki w Europie. Wywoła zaburzenia cyrkulacji oceanów.
Zwiększone emisje metanu z oceanów prowadzące do gwałtownego wzrostu jego ilości w atmosferze, czego konsekwencją będzie dalsze ocieplanie.
Lokalne skutki zmian klimatycznych:
zmiany poziomu morza
zmiany nasilenia i częstotliwości wezbrań sztormowych
zmiany poziomu wód gruntowych i ich zasolenia
zmiany nasilenia i częstotliwości powodzi
zmiany częstotliwości występowania i długości trwania okresów o anomalnie niskich i wysokich wartościach opadów atmosferycznych.