6 - Przyczyny zmian klimatycznych i ich wpływ na środowisko

Przyczyny :

1. efekt cieplarniany

efekt szklarniowy, podwyższenie temperatury powierzchni Ziemi spowodowane istnieniem atmosfery ziemskiej (średnia temp. ok. 14-15°C, w nieobecności atmosfery byłaby mniejsza o ok. 30°C); atmosfera ziemska przepuszcza w kierunku Ziemi znaczną część promieniowania słonecznego (promieniowanie krótkofalowe); promieniowanie to jest pochłaniane przez powierzchnię Ziemi (niewielka jego część zostaje odbita) i zamieniane na ciepło, a ogrzana powierzchnia Ziemi emituje promieniowanie długofalowe, w dużym stopniu pochłaniane przez atmosferę (gł. przez cząsteczki pary wodnej i dwutlenku węgla oraz kropelki wody w chmurach); energia przekazana atmosferze jest przez nią wypromieniowywana gł. z powrotem w kierunku powierzchni Ziemi (tzw. promieniowanie zwrotne - podstawowa przyczyna występowania e. C.),a częściowo w przestrzeń kosmiczną; działalność gospodarcza człowieka powoduje stopniowe zwiększanie się stężenia substancji absorbujących długofalowe promieniowanie ziemskie (gł. dwutlenku węgla, metanu, tlenków azotu), co może spowodować pogłębienie się e. c., wzrost temperatury i zmianę klimatu na kuli ziemskiej. (Mała encyklopedia PWN)

2. zmiany cyrkulacji w oceanach

3. zmiany składu atmosfery

4. wybuchy wulkanów

5. zmienność aktywności Słońca

6. zmiany w ozonosferze

7. zmiany parametrów orbity ziemskiej

8. dryf kontynentów

Skutki zmian klimatycznych:

1. Duże ryzyko częstszego występowania ekstremalnych zjawisk, takich jak upały, susze, sztormy, tornada czy powodzie. Częstotliwość występowania susz  podwoiła się w ciągu ostatnich 30 lat. Mają one negatywny wpływ na zdrowie i życie ludzi

• Konieczny system skutecznego przewidywania i alarmowania

• Podejmowanie lokalnych działań prewencyjnych

2. Ocieplanie się klimatu spowodowało zmiejszenie strefy przemarzania gruntów

• zmiany w obliczeniach inżynerskich

3. Częstsze powodzie i zatopienia

• konieczność rozbudowy kanalizacji deszczowej

• skuteczne prognozowanie i system zabezpieczeń (np. ewentualne baseny na boiskach). Do rozpoznania miejsc najbardziej zagrożonych powodzią należy używać modeli komputerowych będących kopią nie tylko sieci kanalizacyjnej ale całego miasta.

4. Wzrost poziomu mórz spowodowany topnieniem lodowców i podnoszenie się temperatury oceanów

• należy to uwzględniać w planie zagospodarowania i rozwoju miast, nie przybliżać ich do wybrzeża.

5. Bardzo poważne efekty na poziomie regionalnym. Na przykład w  Europie zwiększy się częstotliwość występowania wód z rzek, na terenach przybrzeżnych zwiększy się ryzyko powodzi, erozji, tereny podmokłe zaczną zanikać.

6. Rozszerzenie obszaru występowania różnych chorób np. Malaria

Wyższe temperatury i mniejsze zasoby wodne mogą spowodować rozwój organizmów np. wywołujących biegunkę i cholernę

• Rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej

• Skutecznie oczyszczanie wody, ścieków i gospodarka odpadowa

7. Ogromne zmiany roślinności

Naturalne ekosystemy, włączając w to lodowce, rafy koralowe, namorzyny, arktyczne ekosystemy, alpejskie ekosystemy, lasy północne, lasy tropikalne, prerie, środowiska podmokłe i lokalne użytki zielone będą poważnie zagrożone.

8. Setki milionów uchodźców z obszarów, które znajdą się pod wodą.

9. Masowe uwalnianie do atmosfery gazów cieplarnianych z topniejących zmarzlin i ginących lasów

Długoterminowe, katastrofalne skutki postępującego globalnego ocieplenia:

• Pokrywa lodowcowa Grenlandii i Antarktydy zacznie topnieć. Stopnienie lodów Grenlandii spowoduje wzrost poziomu mórz o 7 metrów,

• Golfsztrom, Prąd Zatokowy Atlantyku zacznie słabnąć lub zmieniać swój tor, przez co przestanie ogrzewać nasz kontynent, przynosząc dramatyczne skutki w Europie. Wywoła zaburzenia cyrkulacji oceanów.

• Zwiększone emisje metanu z oceanów prowadzące do gwałtownego wzrostu jego ilości w atmosferze, czego konsekwencją będzie dalsze ocieplanie.

Lokalne skutki zmian klimatycznych:

• zmiany poziomu morza

• zmiany nasilenia i częstotliwości wezbrań sztormowych

• zmiany poziomu wód gruntowych i ich zasolenia

• zmiany nasilenia i częstotliwości powodzi

• zmiany częstotliwości występowania i długości trwania okresów o anomalnie niskich i wysokich wartościach opadów atmosferycznych.