Znaczenie handlu zagranicznego dla poszczególnych krajów i ich ugrupowań

• Kryteria porównań

• Klasyfikacje krajów

• Strategie rozwoju a hz

PKB

• PKB - PRODUKT KRAJOWY BRUTTO (Gross Domestic Product - GDP) - pieniężny wyraz bieżącej wartości rynkowej dóbr i usług finalnych, wytworzonych w gospodarce danego kraju w danym okresie (zwykle w ciągu jednego roku) z użyciem krajowych i zagranicznych czynników produkcji.

(Pod uwagę brana jest wartość dodana powiększona o podatki i pomniejszona o subsydia nieuwzględnione w tej wartości).

PNB

• PNB - PRODUKT NARODOWY BRUTTO (Gross National Product - GNP) - pieniężny wyraz bieżącej wartości rynkowej dóbr i usług finalnych, wytworzonych w gospodarce danego kraju i zagranicą w danym okresie (zwykle w ciągu jednego roku) z użyciem krajowych czynników produkcji.

(Pod uwagę brana jest wartość dodana powiększona o podatki i pomniejszona o subsydia nieuwzględnione w tej wartości).

Parytet Siły Nabywczej (dolary międzynarodowe)

• W celu uwzględnienia różnic występujących w poziomach cen poszczególnych krajów, w porównaniach międzynarodowych, obok wartości produktu krajowego w dolarach bieżących, podaje się wartość produktu krajowego w tzw. dolarach międzynarodowych.

• Otrzymuje się je przy użyciu stopy parytetu siły nabywczej (purchasing power parity - PPP).

• Jednostka dochodu, w tym przypadku 1$, otrzymanego tą metodą, ma taką samą siłę nabywczą w jakimkolwiek kraju jak 1$ w USA.

Potencjał i rozwój gospodarczy grup krajów w końcu XX w.

PKB wg PPP 2003

Klasyfikacja krajów wg cech rozwojowych

• Sposoby klasyfikacji, biorące pod uwagę specyficzne cechy krajów, związane nie tylko z poziomem ich zamożności ale również m.in. z realizowaną przez nie strategią rozwojową, strukturami gospodarczymi czy mechanizmami funkcjonowania gospodarki.

• Z tego punktu widzenia wszystkie kraje świata można umownie podzielić na:

·        - kraje rozwinięte gospodarczo

·        - kraje słabo rozwinięte

·        - kraje nowo uprzemysłowione

- kraje transformujące swoje systemy gospodarcze, polityczne i społeczne

Znaczenie handlu zagranicznego dla gospodarki kraju

• Ekspansja eksportowa na rynki zagraniczne ma podstawowe znaczenie dla gospodarki ze względu na konieczność pozyskiwania dewiz potrzebnych do importu oraz dla utrzymania korzystnego bilansu płatniczego.

• Handel Międzynarodowy stanowi istotne źródło wzrostu gospodarczego bowiem umożliwia wykorzystanie większej ilości czynników wytwórczych oraz większą produkcję i konsumpcję dóbr i usług.

• Stanowi on o miejscu i udziale danego kraju w międzynarodowym podziale pracy.
  

Znaczenie handlu zagranicznego dla grup krajów

Światowy handel towarami wg regionów, 2003

Chiny - fabryka świata

• Chińskie firmy w 2006 r. sprzedały za granicę towary za niespełna bilion dolarów - wartość eksportu wyniosła dokładnie 969 mld dol., czyli o 27 proc. więcej niż w 2005 r.

• Import wzrósł "tylko" o 20 proc.

• Jednak to, co zaszokowało ekonomistów, to nie wartość nadwyżki w bilansie handlowym Państwa Środka, ale tempo, w jakim nadwyżka rośnie. W porównaniu z 2005 r. chińska nadwyżka eksportu nad importem wzrosła prawie o... 75 proc.

Międzynarodowa konkurencyjność

Międzynarodowa konkurencyjność określa zdolność danego kraju do wytwarzania i sprzedaży na rynkach zagranicznych dóbr i usług, które są tańsze i/lub lepsze od oferowanych przez inne kraje.

Czynniki wpływające na międzynarodową konkurencyjność:

• produktywność pracy

• konkurencyjność przedsiębiorstw danego kraju,

• tempo postępu technicznego,

• poziom edukacji społeczeństwa,

• polityka ekonomiczna i społeczna prowadzona przez rząd (np. polityka pieniężna, podatkowa, przemysłowa, ekologiczna),

• istniejące tradycje handlowe i przemysłowe oraz

• posiadane zasoby naturalne.

Czynniki wpływające na zależność kraju od HZ

Wielkość kraju a wpływ hz na jego gospodarkę

• Względnie większe znaczenie rynku zagranicznego dla producentów z krajów małych niż dużych.

• Mniejsze uzależnienie dużego kraju od zagranicznych dostaw surowców i żywności.

• Poziom rozwoju gospodarczego,

• Strategia rozwoju,

• Wielkości zasobów naturalnych,

• Położenie geograficzne

• Przyczyny historyczne.

2