WYKŁAD XIV
KONCEPCJA INGRACJACJI
Ingracjacja - podnoszenie własnej atrakcyjności (manipulowanie obrazem dla innych, strategiczne wywieranie wpływu w sposób nieuprawniony („tanio”), bez przestrzegania reguł ekwiwalentnej wymiany ( E. Jonem)
Robi się to kosztem innych, prowadzi do pogwałcenia praw i norm społecznych („ chce uzyskać więcej niż daje”)
Ingracjacja - wkradanie się w cudze łaski lub pozyskiwanie sympatii przez:
- prezentowanie wasnych cech budujących sympatię (niekoniecznie prawdziwych)
- schlebienie innym i prawienie im komplementów
- konformizm, czyli prezentowanie opinii podobnych do poglądów partnera
- wyrządzanie pryming
RODZAJE INGRACJACJI:
pozytywna
autoprezentacja
negatywna (autodeprecjacja)
konformizm ( zgadzanie się z tym, co ktoś mówi)
podnoszenie wartości partnera:
- czyste zwracanie się do niego o pomoc/radę
- cytowanie osób trzecich (ich wypowiedzi)
na temat partnera
Do kogo adresować pochlebstwa?!
- do osób o niestabilnej samoocenie
- do tych cech, do których jednostka aspiruje ale nie jest pewna
Konformizm:
Skutecznym gdy dotyczy opinii ważnych dla jednostki, bądź w których potrzebuje wsparcia
Autoprezentacja
Wymaga odkrycia jakie nasze cechy są potrzebne partnerowi
[ poza konformizmem] lepiej w cztery oczy efektywność maleje przy osobach trzecich
Efekty dla własnej:
- tożsamości - „eksperymentowanie z maską” Goffman
Jednostka próbuje różnych zachowań społecznych, z którymi nie do końca identyfikuje się
To, co na początku było grą, zostaje zinternalizowane
Schlehler (1994) warunkiem internalizacji jest publiczne zaangażowanie w prezentację tożsamości
Autoprezentacja poprzez pisanie autobiografii ( Gordon Allport)
- chęć przerzucenia własnych win na innych
- ukazywanie wad znajomych
- ekshibicjonizm
- potrzeba ładu i porządku
- potrzeba satysfakcji literackiej
- katharsis
- pokazywanie siebie jako wzorca
- uzyskiwanie nieśmiertelności
2 sprzeczne motywy
skromność egotyzm ( prezentacja w pozytywnym świetle)
Wspomnienia fleszowe: dotyczą okoliczności dowiedzenia się o jakimś ważnym wydarzeniu/ publicznym lub osobistym
Cel: umożliwienie identyfikacji wspólnych doświadczeń stymuluje bliskość
Redagujemy wspomnienia odpowiednio do słuchającego
Sposoby wzbudzania sympatii /wg. Rossa i Buehlera, 1994/
- zrozumiałe dla odbiorcy
- interesujące/ przez temat lub upiększenie
- niezagrażające
- kreujące atrakcyjny wizerunek osoby wspominającej (np. mechanizm blasku)
E.Jones: samo utrudnienie:
Zachowanie pozornie nie irracjonalne
Np. tuż przed egzaminem wszystko tylko nie nauka lub świadkowie w ważnych procesach - jutro rozprawa, więc dziś się upije
Samoutrudnienie jako forma autoprezentacji
- cele autoprezentacji
maksymalizowanie bilansu nagród i kar w interakcji
regulacja samooceny
rozwijanie czy kształtowanie własnej tożsamości
2 typy sytuacji, w których dochodzi do samoutrudnienia:
- niepewny, nieuzasadniony sukces ( niepewny statusu)
- wstępna porażka
Istota samoutrudnienia:
Wprowadzenie w strukturę sytuacji inhibitora ( czynnik hamujący sukces) sukcesu, może nim być:
- odpowiednie zachowanie ( np. wybór środka farmakologicznego obniżającego sprawność - alkohol, zbyt małe przygotowanie)
- generowanie przez jednostkę specyficznego stanu emocjonalnego (lęk, hipochondria, napięcie)
- tworzenie tendencyjnej reprezentacji struktury „ sytuacji” - przecenianie trudności, np. on mnie nie lubi więc i tak mnie obleje
wg M.Sznydera (sel-nandicopping)
Rozluźnienie więzi między rezultatem działania a dyspozycjami jednostek, środek ochrony zagrożonej porażką samooceny, ale też środek jej podwyższenia po sukcesie
Np. wszystko, tylko żeby się nie uczyć, np.. biore pigułkę więc nie napisałem dobrze egzaminu, bo nie umiałem, tylko dlatego że wziąłem pigułkę
Wg Jonesa i Berglasa
Efekt wysokiej, ale niepewnej samooceny, zabiegi oddalające niebezpieczeństwo testowania samooceny, stosowanie inhibitorów sukcesu
( obiektywnie: zmniejszenie szans na sukces, ale dostarczenie usprawiedliwień dla porażki
ludzie o wysokiej ocenie ale niepewnej oddalają coś co mają zrobić - na wypadek jak się nie uda, a jak się uda to dowartościowanie, malowałem, a zdałem
Warunki skutecznego sterowania wrażeniem ( koncepcja obserwacyjnej samokontroli)
- znajomość sposobów interpretacji określonych zachowań przez publiczność
- posiadanie repertuaru zachowań
- zamiar, motywacja podtrzymania lub wykreowania jakiegoś rodzaju tożsamości
- chęć użycia strategii
M. Sznyder
Prototyp jednostki o wysokiej kontroli samoobserwacyjnej
- zainteresowanie sytuacją społeczną
- zainteresowanie wskaźnikami swojego zachowania do sytuacji
- szczególn wrażliwość na ekspresję i autoprezentację osób znaczących znaczących następnie używanie jako wskaźnika do własnej (auto) prezentacji
Prototyp jednostki niskiej kontroli samoobserwującej
- brak wrażliwości na informację społeczne, dotyczące sytuacyjnych wymagań
- brak dobrze rozwiniętego repertuaru różnych autoprezentacji
- własne zachowanie jest b. ściśle kontrolowane przez własne emocje, postawy, wartości mniej jest dostosowania do sytuacji i modelowania