Konspekt zajęć logopedycznych
Temat: Utrwalanie głoski „r” (w sąsiedztwie samogłosek) w wyrazach, wyrażeniach i zdaniach.
Cele ogólne:
- utrwalenie głoski „r” w sąsiedztwie samogłosek
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
- rozwijanie percepcji słuchowej
- usprawnienie pamięci i koordynacji wzrokowo - słuchowej
- poszerzenie słownika biernego i czynnego
Cele szczegółowe:
- usprawnianie aparatu mowy (zwłaszcza czubka języka) i prawidłowego oddychania (wdech nosem, wydech ustami)
- doskonalenie percepcji wzrokowo-słuchowej (naśladowanie dźwięków mowy zawierających głoskę „r” oraz tworzenie sylab i logatomów zawierających głoskę „r”z wykorzystaniem lizaka logopedycznego)
- utrwalanie prawidłowej wymowy głoski „r” w wyrazach (sudoku logopedyczne i rozwiązywanie zagadek)
- doskonalenie percepcji słuchowej (określanie miejsca głoski „r” w wyrazach: na początku, w środki, na końcu)
- utrwalanie głoski „r” w wyrażeniach (dobieranie wyrażeń do zdań i wyszukiwanie wyrażeń określających osoby, zwierząta, przedmioty znajdujące się na ilustracji)
- usprawnianie techniki czytania (w trakcie wykonywania ćwiczeń)
- doskonalenie umiejętności budowania zdań z podanymi wyrażeniami
Metody:
- ćwiczeń ortofonicznych
- oglądowa
- słowna
- ćwiczeń praktycznych
- aktywizująca
Środki dydaktyczne:
- lustro, kartoniki z obrazkami (do ćwiczeń artkulacyjnych i oddechowych), kartoniki z obrazkami (wyrazy dźwiękonaśladowcze z „r”), lizak logopedyczny, sudoku logopedyczne (wyrazy z „r” na początku, w środku i na końcu), kartoniki z zagadkami, ksero z uzupełnianką, ilustracja do kolorowania - „Na wiejskim podwórku”, pomoce dydaktyczne: A. Chrzanowska, K. Szoplik „Zabawy i ćwiczenia logopedyczne: [l], [l'], [r]. Poradnik dla logopedów, nauczycieli i rodziców.”, Wyd. Akademickie, Białystok 2003; J. Skrzek „Radosne „R”. Ćwiczenia wspomagające wywołanie głoski r i ją utrwalające.”, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2009; M. Klinz „Sudoku logopedyczne do ćwiczenia wymowy głoski „R”., Wyd. Harmonia, Gdańsk 2010; A. Balejko - „Lizak logopedyczny”; K. Szłapa „Cmokaj, dmuchaj, parskaj, chuchaj”, Wyd. Harmonia, Gdańsk 2009.
Forma pracy: indywidualna
Czas trwania zajęć: 30 min.
Przebieg zajęć:
I. Zajęcia wprowadzające:
1. Ćwiczenia artykulacyjne i oddechowe. Dziecko wykonuje wskazane na obrazku ćwiczenia, po zaprezentowaniu ich przez logopedę.
a) konik- parskamy, źrebak-kląskamy, cukierek- mlaskamy, kot-prężymy język, ryba- robimy okrągłe usta, osiął- wypowiadamy i-o
b) filiżanka- dmuchamy zimnym strumieniem, baloniki- wypuszczamy powietrze, lew- ziewamy, ręce- chuchamy.
2. Zabawa w wyrazy dźwiękonaśladowcze z głoską „r”. Dziecko naśladuje dźwięki, jakie wydają zwierzęta lub przedmioty na obrazkach.
a) Balonik: trrach, bębenek: rym-cym-cym, świnka: chrum, wróbelek: ćwir, wrona: kra, dzwoneczek: dryn, samochodzik: brum, kogucik: kukuryku, żarówka: pstryk, piesek: grr, traktor: pyr, R- rr.
3. Lizak logopedyczny: tworzenie sylab i logatomów. Dziecko wodzi palcem po lizaku i czyta kolejne połączenia „r” z samogłoskami: : ro, ra, re, ru, ry, ara, oro, ere,uru, yry, ar, or, er, ur, yr.
II. Zajęcia zasadnicze:
1. Sprawdzenie pracy domowej.
2. Utrwalanie „r” w wyrazach.
a) Układanie sudoku logopedycznego. Dziecko dobiera obrazki w pionie i w poziomie tak, by nie powtarzały się w rzędach i określa położenie „r” w wyrazach (nagłos, śródgłos, wygłos):
- nagłos: róża, radio, ramka, ryba
- śródgłos: aparat, żyrafa, piorun, firanka
- wygłos: tor, ster, ser, por
b) Rozwiązywanie zagadek. Dziecko wybiera pasek papieru z zagadką, podaje jej rozwiązanie i określa położenie „r” w odgadniętych wyrazach m. in.
- Mieszka w rzece albo w stawie i sczypcami tnie jak krawiec. (rak)
- Mama je w sklepie kupuje, a ty je potem w cieście znajdujesz. (rodzynki)
- Domowy ptak, co jajka znosi. Ma mały grzebyk, często pstre pióra. To jest na pewno... (kura).
- Latem w ogrodzie wyrósł zielony. A zimą w beczce leży kiszony. (ogórek)
- Co to za zwierzę, może zgadniecie ma torbę, w której nosi swe dzieci? (kangur)
- Czerwony kapelusz w białe kropeczki omijają go nawet małe wiewióreczki. (muchomor)
3. Utrwalanie „r” w wyrażeniach i zdaniach.
a) Uzupełnianie zdań brakującymi wyrażeniami. Dziecko czyta zdania, a następnie dobiera brakujące wyrażenia.
O jakie wyrażenie chodzi?
W zeszłym roku zepsuł się ...................................................................................................
Gdy jest zimno zakładam ......................................................................................................
Mam w domu ..............................................................................................................................
Widziałem nie raz dużo ...........................................................................................................
Renata dostała bukiet .............................................................................................................
....................................................................................................................dają pyszne mleko.
Wyrażenia do wyboru: czerwonych raków, różowe rękawiczki, stary telewizor, kolorowe kredki, czerwonych róż, zdrowe krowy, szarego królika oraz kolorowe rybki.
b) Wyszukiwanie na ilustracji pt. „Na wiejskim podwórku” osób, zwierząt i przedmiotów z głoską „r” oraz dobieranie do nich określeń z „r” tak, by powstały wyrażenia. Dziecko wyszukuje wyrażenia z głoską „r” i wypowiada je.
Proponowane wyrażenia: strach na wróble, stara marynarka, wyprostowane ręce, brązowa krowa, różowe prosię, kolorowa kura, drobne kurczęta, czerwone wiadro, drewniana drbina, czerwony traktor, czerwone brony, drewniany wiatrak, kręta droga.
III. Zajęcia końcowe:
Podsumowanie zajęć i zadanie pracy domowej. Pracą domową dziecka jest opisanie ilustracji „Na wiejskim podórku” całymi zdaniami z wykorzystaniem utworzonych wyrażeń, zapisanie ich w zeszycie oraz pokolorowanie obrazka.
PRZEBIEG:
I Część wstępna:
1. Powitanie
2. Ćwiczenia oddechowe, fonacyjne i usprawniające narządy artykulacyjne- wykonywanie ćwiczeń języka i warg przed lustrem wspólnie z logopedą podczas opowiadania ,,Sowa sprząta swoje mieszkanie”.
3. Sprawdzenie efektywności ćwiczeń wykonywanych przez ucznia w domu poprzez recytację wiersza E.Skorek pt. ,,Pantera i afera”.
II. Część właściwa:
1. Dopasowywanie podpisów do obrazków (mur, chór, ser, pomidor, cukier, komar).
2. Powtarzanie wyrazów z ,,r” w wygłosie za logopedą.
a) zakończone na -ar (dar, gar, komar, zegar, katar, bar)
b) zakończone na -er (ser, cukier, kufer, koper, bokser)
c) zakończone na -ur (mur, bór, chór, szczur, pazur)
d) zakończone na -or (tor, por, indor, muchomor, motor)
e) zakończone na -ir (wir, tir, kefir)
3. Przekształcanie wyrazów poprzez zamianę liter, zapisanie ich przez ucznia i wymówienie (bór- bar, żar- żur, bar- gar, dar- żar, mur- tur, wór-bór).
4. Odgadywanie ,,Zagadek smoka Obiboka” (komputer, pomidor, kangur, muchomor, garnitur, cukier).
II. Część końcowa
1. Powtarzanie wyrazów przez dziecko za logopedą i wklejenie ich do zeszytu ucznia.
2. Odczytanie rebusów przez dziecko z obrazkami sera i toru.
3. Pożegnanie się.
KONSPEKT DO ZAJĘĆ LOGOPEDYCZNYCH
Temat: Utrwalenie prawidłowej wymowy głoski „r” .
Cel:
- usprawnienie narządów artykulacyjnych,
- usprawnienie wymowy głoski „r”.
1. Usprawnienie narządów artykulacyjnych
Pomoce: lustro ( ćwiczenie prowadzone jest przed lustrem )
Przebieg: Nauczyciel demonstruje ćwiczenia, a dziecko je powtarza:
- wysuwanie i cofanie języka,
- oblizywanie warg,
- unoszenie szerokiego języka za górną wargę,
- unoszenie szerokiego języka za górne zęby,
- „ spacer języka po buzi” : raz na dole, raz na górze
- kierowanie języka na boki, do brody, do nosa
- kląskanie językiem, mlaskanie, naśladowanie ssania cukierka czubkiem języka.
2. Utrwalenie głoski „r” w wyrazach dźwiękonaśladowczych
Pomoce: lustro ( ćwiczenie prowadzone jest przed lustrem ), obrazki „Chcę poprawnie wymawiać” str. 6
Przebieg: Nauczyciel proponuje dziecku zabawę - powtarzanie wyrazów dźwiękonaśladowczych zawierających głoskę „r”
wrona - kra, kra
samochód - wrrr. wrrr
ptaki - frrr. frrr
traktor - pyr, pyr
kotek - mru, mru
3. Utrwalenie głoski „r” w sylabach
Przebieg: dziecko powtarza za nauczycielem sylaby:
- ra, ro, re, ru, ry
- ara, oro, ere, uru, yry
- ar, or, er, ur, yr
- tra, tro, tre, tru, try
- dra, dro, dre, dru, dry
4. Utrwalenie głoski „ r” w wyrazach
Pomoce: obrazki z wyrazami zawierającymi w nazwach głoskę „r” „Chcę poprawnie ... str. 7 - 14 , 25 - 27; rebusy str. 19, 29, 30, 31
Przebieg: Dziecko nazywa obrazki, na których są przedmioty mające w nazwie głoskę „r”. Potem może wybrane ilustracje pokolorować.
Następnie rozwiązuje rebusy.
5. Utrwalenie głoski „r” w parach wyrazów
Przebieg: Nauczyciel wypowiada pary słów, dziecko je powtarza:
trudna droga drobny druk druga strona drewniany wiatrak
mur równy deser Renaty gar rabarbaru doktor Romek
6. Utrwalenie głoski „r” w zdaniach
Przebieg: Dziecko powtarza zdania wypowiadane przez nauczyciela:
Strażak niesie drabinę.
Na strychu wisi futro.
Renata ma rower.
Rysiek rysuje brązowego krokodyla.
7. Zabawy utrwalające głoskę „r” w wyrazach i zdaniach