Określenia czasu - powtórzenie
Les locutions de temps - la révision

W języku francuskim w określeniach czasu najczęściej występują przyimki lub wyrażenia przyimkowe.

Przyimek à (w, o, na) posiada wiele odpowiedników w języku polskim:

à 11 heures (o godzinie 11)
à minuit (o północy)
à midi (w południe)
au dixième siècle (w dziesiątym wieku)
à l'aube (o świcie)
au crépuscule (o zmierzchu)
au printemps (na wiosnę)

Zwroty:

à temps (na czas)
tout à coup (znienacka)
tout à l'heure (wkrótce, niedawno)

Przyimek dans (w, za) występuje w zwrotach:

dans une semaine (za tydzień)
dans trois heures (za trzy godziny)
dans le passé (w przeszłości)
dans la journée (za dnia)

Przyimek de (od) jako przyimek czasu występuje w zwrotach:

du premier juillet au vingt décembre (od pierwszego lipca do dwudziestego grudnia)
de 8 à 10 heures du matin (od ósmej do dziesiątej rano)
de temps en temps (od czasu do czasu)
tout de suite (natychmiast)

Przyimek en (w):

en 1980 (w roku 1980)
en mai (w maju)
en ce moment (w tej chwili)
en été (latem)
en automne (jesienią)
en hiver (zimą)
en dix minutes (w dziesięć minut)
en une semaine (w tydzień)
en même temps (w tym samym czasie)

Przyimek jusque (aż do):

jusqu'à midi (aż do południa)
jusqu'en 1980 (aż do 1980 roku)

Przyimek pour (na):

pour un mois (na miesiąc)
pour trois jours (na trzy dni)
pour le moment (na chwilę obecną)

Przyimek après (po):

après le petit déjeuner (po śniadaniu)
après les vacances (po wakacjach)

Przyimek avant (przed):

avant la tempête (przed burzą)
avant dix heures (przed dziesiątą)

Przyimek depuis (od):

depuis six ans (od sześciu lat)
depuis mon enfance (od czasów mojego dzieciństwa)
depuis ce jour (od tego dnia)

Przyimek pendant (podczas):

pendant 2 ans (przez dwa lata)
pendant son séjour à Paris (w trakcie swojego pobytu w Paryżu)

Przyimek vers (około):

vers midi (około południa)
vers 8 heures (około godziny ósmej)

Przy określaniu czasu można również użyć rodzajników określonych, zaimków wskazujących i konstrukcji il y a lub ça fait.

Użycie rodzajników określonych:

le 10 décembre (dziesiątego grudnia)
le matin (rano)
la veille (w przeddzień)
le lendemain (nazajutrz)
la semaine prochaine (w przyszłym tygodniu)
le mois prochain (w przyszłym miesiącu)
l'année dernière (w zeszłym roku)
le mois dernier (w zeszłym miesiącu)
le dimanche (w każdą niedzielę)

Ale:

lundi prochain (w przyszły poniedziałek)
lundi dernier (w zeszły poniedziałek)

Uwaga! W niektórych przypadkach użycie rodzajnika lub jego brak może zmienić sens zdania, na przykład:

Lundi, je vais à la plage. (W poniedziałek idę na plażę. (w najbliższy poniedziałek))
Le lundi, je vais à la plage. (W poniedziałki chodzę na plażę. (w każdy poniedziałek))

Użycie zaimków wskazujących:

ce soir (dziś wieczorem)
ce matin (dziś rano)
cette semaine (w tym tygodniu)

Konstrukcja il y a wyraża czas, jaki upłynął od jakiegoś zdarzenia:

Il y a vingt ans, j'ai fait la connaissance de ma femme. (Dwadzieścia lat temu poznałem moją żonę.)
L'avion a décollé il y a trois minutes. (Samolot wystartował trzy minuty temu.)

Wyrażenie ça fait oznacza dokładnie „minęło już…” lub „to już…”:

Ça fait quatre ans qu'elle est allée à l'étranger. (Minęły cztery lata od jej wyjazdu za granicę.)

Inne często stosowane określenia czasu to:

maintenant (teraz)
actuellement (obecnie)
aujourd'hui (dzisiaj)
demain (jutro)
après-demain (pojutrze)
hier (wczoraj)
avant-hier (przedwczoraj)
toujours (zawsze)
longtemps (długo)
souvent (często)
bientôt (wkrótce)
ensuite (następnie)
tôt (wcześnie)
tard (późno)
plus tard (później)
une autre fois (kiedy indziej)
autrefois (kiedyś, dawno temu)
une fois (pewnego razu)

---