PSYCHOLOGIA ROZWOJU CZŁOWIEKA

Wykład 11

Adolescencja - zagadnienia

1.Obszary rozwoju w adolescencji
(Newman & Newman)

- dojrzewanie fizyczne

-  operacje formalne

-  rozwój emocjonalny

-  uczestniczenie w grupach rówieśniczych

-  związki heteroseksualne

-  autonomia w stosunku do rodziców

-  tożsamość dotycząca roli seksualnej

-  uwewnętrzniona moralność

-  wybory dotyczące zawodu i pracy

2.Adolescencja

• Okres reorganizacji

• Zjawisko psychologiczne i kulturowe (Dulit, Mead)

• Kryzys normatywny? (Freud, Josselyn, Kaplan, Offer)

• Okres burzy i naporu/przebudzenie się impulsu (Hall)

• Określenie tożsamości

• Paradoks adolescencji

3. Rozwój fizyczny

• Rozpad obrazu własnego ciała

• Skok pokwitaniowy

• Wzrost od podstawy

• Zmiany strukturalne i funkcjonalne

• Kompleks Diany

• Ginekomastia

• Akceleracja vs deceleracja (Undeutch)

• Czasowa niezgrabność ruchowa

4.Rozwój seksualny

• autoerotyzm - masturbacja

• faza homoerotyczna

• faza chaotyczna

• faza dojrzałości

• Popęd = lęk = mechanizmy obronne

• Asceza

• Intelektualizacja

• Podporządkowanie się grupie

• Przejście do czynu

• Racjonalizacja

5. Rozwój poznawczy

• rozwój i kontrola uczuć,

• rozumienie pojęć moralnych,

• wyznaczenie światopoglądu,

• poszukiwanie własnej tożsamości,

• aktywność społeczna dorastających

• Perspektywa czasowa

• Dyskusje z dorosłymi

• Myślenie pojęciowe (Wygotsky)

6. Rozwój poznawczy według Piageta

Operacje formalne

• ze sfery rzeczywistości do sfery możliwości

• uwolnienie myślenia od bezpośredniego doświadczenia

• rozumowanie naukowe,

• budowanie hipotez,

• głębokie rozumienie przyczynowości.

Operacje formalne

• Hipotetyczno - dedukcyjne

• Naukowo - indukcyjne

• Abstrahowanie odzwierciedlające

Treść myślenia formalnego

• Operacje zdaniowe

• Schematy myślenia

7. Rozwój emocjonalny

• Umysł i fizjologia a emocje

• Intensywność zachowań

• Skupienie się wokół ciała

• Labilność emocjonalna

• Nastroje

• Znak emocji

• Uczucia estetyczne, moralne i patriotyczne

• Uczucia idealistyczne

• Emocje negatywne

8. Rozwój społeczny

• Antagonizm płci

• Młodzieńcze przyjaźnie

• Pierwsze związki - preintymność

• Miłość szczenięca vs romantyczna

• Świat rówieśników górą

• Grupa formalna i nieformalna

• Czas porównań społecznych

9. Rozwój moralny

Teoria Piageta

- autonomia moralna

/egocentryzm, idealizm, reformowanie/

Teoria Kohlberga

- moralność konwencjonalna,

- wchodzenie w postkonwencjonalną

Teoria Muszyńskiego

- konwencjonalizm

- pryncypializm

- racjonalizm

- ideowość

10. Rozwój osobowości

• Etap osiągania pełnej osobowości

• Pojęcie Ja

• - etap osobowości selektywnej / ukierunkowanej/

• z ja - wartościującym / - 18/

• - etap osobowości dojrzałej

• z ja - samorealizującym się / - 25/

• Moratorium tożsamościowe

11. Bunt adolescenta

I faza

- Przeciw ograniczeniom i zakazom

• Przedmiot - dorośli

• Charakter reaktywny

• Funkcja - ekspansja

II faza

- Odpowiedź na lęk

• Przedmiot - zgeneralizowany

• Funkcja - obrona

III faza

- Konstruktywny vs destruktywny

- Egocentryzm młodzieńczy

• Przedmiot - światopogląd

• Funkcja - tworzenie/obrona

IV faza

- Tożsamość negatywna

12. Rozwój światopoglądu

• Fazy wg Obuchowskiego

• Identyfikacja

• Kosmiczna

• Dojrzały sens życia

• Postawy światopoglądowe

• Idealizm

• Nihilizm

• Cynizm

13. Rozwój motywacji

Właściwości dążeń młodzieży:

• Sprecyzowane cele

• Poszerzanie się perspektywy motywacyjnej

• Kierunek motywacji

• Romantyzm

• Ryzyko i tajemniczość

• Negatywizm

• Intensywność zaangażowania

• Potrzeba czynu

14. Zachowania problemowe

• Uczestniczące

• Prymus

• Maskotka

• Błazen

• Ulegające

• Pedantyzm

• Niewinny grzesznik

• Przeciwstawiające się

• Przekora

• Złość, gniew

• Hedonizm

• Unikające

• Działania pozorne

15. Problemy adolescencji

• Zaburzenia jedzenia

• Depresja młodzieńcza

• Zaburzenia zachowania

• Narkomania

• Samobójstwa

• Przemoc

• Ucieczki z domu

• Prostytucja

• Wczesne macierzyństwo

• Sekty

• Dataholizm