1. Słownik pedagogiczny - podstawowe pojęcia pedagogiczne. Wyjaśnij znaczenie podanych terminów.

• Anarchia - stan chaosu i nieporządku powstały wskutek braku lub bezsilności ośrodków władzy

• Agresja - w psychologii działanie skierowane przeciwko ludziom lub przedmiotom wywołującym u osobnika niezadowolenie lub gniew. Celem agresji jest wyrządzenie szkody. Agresja fizyczna w stosunku do osób wyraża się w biciu lub znęcaniu, agresja słowna - w wymyślaniu lub wyśmiewaniu się, agresja przeniesiona jest agresją skierowaną na osoby lub przedmioty nie będące przedmiotem agresji. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Czas wolny - [franc. loisir, ang. leisure, roś. dosug], czas do dyspozycji jednostki po wykonaniu przez nią zadań obowiązkowych: pracy zawodowej, nauki obowiązkowej w szkole i w domu oraz niezbędnych zadań domowych.
  Czas wolny racjonalnie przeznacza się na:
  l) odpoczynek, tj. regenerację sił fizycznych i psychicznych,
  2) rozrywkę, która sprawia przyjemność,
  3) działalność społeczną o charakterze dobrowolnym i bezinteresownym,
  4) rozwój. zainteresowań i uzdolnień jednostki przez zdobywanie wiedzy i amatorską
  działalność artystyczną, techniczną, naukową czy sportową.
  („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Godność - poczucie własnej wartości i szacunek do samego siebie

• Hobby - czynność wykonywana dla relaksu w czasie wolnym od obowiązków. Może łączyć się ze zdobywaniem wiedzy w danej dziedzinie, doskonaleniem swoich umiejętności w pewnym określonym zakresie, albo też nawet z zarobkiem — głównym celem pozostaje jednak przyjemność płynąca z uprawiania hobby. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Inteligencja - ogólna zdolnośc logicznego myślenia i celowego działania, polegająca na umiejętności zachowania się w nowych sytuacjach, na trafnym dobieraniu środków, które umożliwiają osiągnięcie celu, oraz na krytycznej ocenie wyników własnego działania. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Kształcenie - ogół czynności i procesów umożliwiających ludziom poznanie przyrody, społeczeństwa i kultury, a zarazem uczestnictwo w ich przekształcaniu, jak również osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju sprawności fizycznych i umysłowych, zdolności i uzdolnień, zainteresowań i zamiłowań, przekonań i postaw oraz zdobycie pożądanych kwalifikacji zawodowych. W ostatnich latach coraz częściej przez kształcenie rozumie się łącznie nauczania i uczenia się. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Kultura - ogół stworzonych przez ludzi wartości naukowych, społecznych, artystycznych i technicznych oraz procesy tworzenia tych wartości. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Kultura fizyczna - to ogół zachowań przebiegających według przyjętych w danym środowisku społecznym reguł i norm postępowania a mających na celu dbałość o zdrowie człowieka, o poprawę jego postawy, prawidłowy rozwój psychofizyczny oraz rezultaty tych zachowań. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Metoda - systematycznie stosowany sposób postępowania prowadzący do założonego wyniku. Na dany sposób postępowania składają się czynności myślowe i praktyczne, odpowiednio dobrane i realizowane w ustalonej kolejności. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Metodologia - nauka o metodach działalności naukowej , obejmującej sposoby przygotowania i prowadzenia badań naukowych oraz opracowania ich wyników. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Metodyczny

• Metodyka - ustandaryzowane dla wybranego obszaru podejście do rozwiązywania problemów. Metodyka abstrahuje od merytorycznego kontekstu danego obszaru, a skupia się na metodach realizacji zadań, szczególnie metodach zarządzania. W odróżnieniu od metodologii, która się skupia na odpowiedzi na pytanie: Co należy robić? metodyka koncentruje się na poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: Jak to należy robić?

• Motywacje - mechanizm uruchamiający zachowanie jednostki i nadający mu energię, ukierunkowujący je; stan wewnętrznego napięcia pobudzający jednostkę do działania, w wyniku, którego dochodzi do redukcji tego napięcia; także względnie trwała dyspozycja do działania w określonym kierunku. Ma charakter świadomy lub nieświadomy. („Nowy słownik pedagogiczny” Kupisiewicz”)

• Nauczanie - planowa i systematyczna praca nauczyciela z uczniami mająca na celu wywołanie pożądanych trwałych zmian w ich postępowaniu, dyspozycjach i całej osobowości — pod wpływem uczenia się i opanowywania wiedzy, przeżywania wartości i działań praktycznych.
  („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Nauczyciel - pracownik o uznanych przez władze oświatowe kwalifikacjach do nauczania i wychowania dzieci, młodzieży i dorosłych. Kwalifikacje te uzyskuje się przez ukończenie zakładu kształcenia nauczycieli oraz przez zdanie przepisanych egzaminów. Uchwalona Karta praw i obowiązków nauczyciela ustala zasadę, ze w Polsce każdy nauczyciel musi mieć ukończone studia wyższe. Zgodnie z tą kartą stan nauczycielski obejmuje nauczycieli przedszkoli, szkół oraz nauczycieli akademickich. Na stanowisko nauczyciela może być powołana osoba, która ukończyła studia w szkole wyższej kształcącej nauczycieli lub w innej szkole wyższej, ale po uzyskaniu w toku studiów lub na kursie przygotowania pedagogicznego. Na stanowisko nauczyciela dyplomowanego powołuje się osobę o wyżej wymienionych kwalifikacjach po co najmniej 3 latach pracy, ocenionej dobrze za ostatnie 2 lata, przy czym ocena musi  ta musi być potwierdzona przez wyniki komisyjnej wizytacji. Na stanowisko profesora szkoły średniej powołuje się osobę posiadająca wyższe studia magisterskie i 5 lat pracy na stanowisku nauczyciela dyplomowanego w szkole albo na stanowisku nauczyciela akademickiego w szkole wyższej. („Nowy słownik pedagogiczny” Kupisiewicz”)

• Osobowość - termin używany w różnych znaczeniach, najczęściej oznacza zespół stałych właściwości i procesów psychofizycznych, odróżniających daną jednostkę od innych, wpływający na organizację jej zachowania, a więc na stałość w nabywaniu i porządkowaniu doświadczeń, wiadomości i sprawności, w reagowaniu emocjonalnym w stosunkach z innymi ludźmi oraz na stałość w wyborze celów i wartości.
  („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Potrzeby - stan, w którym jednostka odczuwa chęć zaspokojenia jakiegoś braku, np. w zapewnieniu sobie warunków życia, utrzymaniu gatunku, osiągnięciu pozycji społecznej itd. Potrzebie często towarzyszy motywacja. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Rekreacja - (łac. rekreatio - odpoczynek) (wczasy), zajęcia, których celem jest odpoczynek, rozrywka lub rozwój własny, wykonane w czasie pozostającym wyłącznie do dyspozycji jednostki. Ten czas wolny od obowiązków zawodowych, społecznych i domowych nosi w Polsce miano wczasów. Jego wypełnienie zajęciami, które mogą zrównoważyć jednostronność zajęć zawodowych, zapewnic możnośc wypoczynku i wyboru zajęc zgodnych z indywidualnymi zainteresowaniami staje się ważnym zagadnieniem społecznym, a zarazem ważnym zadaniem wychowania dla wczasów. wychowanie to polega na wytworzeniu potrzeb i umiejętności takiego spędzania wolnego czasu, które dostarczając rozrywki i przyjemności służy zarazem wszechstronnemu rozwojowi osobowości. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Rozrywka - rodzaj działalności mającej na celu dostarczenie przyjemności i odprężenia publiczności lub sobie. Rozrywka może mieć charakter bierny, jak na przykład oglądanie filmu w kinie czy przedstawienia operowego lub aktywny, na przykład poprzez udział w rozmaitych grach lub przeglądając popularne serwisy rozrywkowe. (Wikipedia)

• Środowisko - całość procesów ekologicznych, ekonomicznych, politycznych, społecznych, kulturalno-oświatowych i instytucjonalnych - w ich wzajemnych związkach i zależnościach. W tym rozumieniu środowisko jest przestrzenią, w obrębie której społeczeństwo realizuje różne formy działalności, tworząc w ten sposób warunki własnego życia oraz zaspokajania materialnych i duchowych potrzeb. (Słownik pedagogiczny, W.Okoń)

• Świadomość - termin psychologiczny używany w wielu znaczeniach:

1. Właściwa człowiekowi zdolnośc do zdawania sobie sprawy z własnego zachowania, jego uwarunkowań i konsekwencji

2. Psychika człowieka jako specyficzna funkcja ośrodkowego układu nerwowego i jako najwyższa forma regulacji , jego zachowania, odróżniająca ludzi od zwierząt

3. Procesy odbierania informacji i sterowania zachowaniem człowieka

4. Stan przytomności w odróżnieniu od snu lub zaniku przytomności (tzw. utraty przytomności)

5. Zdolnośc do przeżywania doznań, stanów emocjonalnych

(Słownik pedagogiczny, W.Okoń)

• Światopogląd - system przekonań określających poznawczy i uczuciowy stosunek człowieka do świata oraz wyznaczających jego postępowanie. (Słownik pedagogiczny, W. Okoń)

• Temperament - zespół względnie stałych cech zachowania i działania osobnika, jak siła i szybkośc reagowania, pobudliwośc, tempo procesów psychicznych, cechy te są zależne od odziedziczonych właściwości układu nerwowego i w niewielkim stopniu poddają się wpływom otoczenia. Typologia dokonana przez Hipokratesa: sangwinik, choleryk, flegmatyk i melancholik. (Słownik pedagogiczny, W.Okoń)

• Twórczość - proces działania ludzkiego dający nowe i oryginalne wytwory, oceniane w danym czasie jako społecznie wartościowe. Twórczośc może przejawiac się w każdej dziedzinie działalności ludzkiej, zarówno artystycznej i naukowej, jak organizacyjnej, technicznej, produkcyjnej i wychowawczej. (Słownik pedagogiczny, W.Okoń)

• Wartości - przedmioty i przekonania, determinujące względnie podobne przeżycia psychiczne i działania jednostek. W rozumieniu kulturowym wartości to powszechnie pożądane w społeczeństwie przedmioty o symbolicznym charakterze oraz powszechnie akceptowane sądy egzystencjonalno-normatywne (orientacje wartościujące). Pojęcie wartości wywodzi się z języka niemieckiego od słów Wert i Wuerde, które oznaczają godność, honor, powagę lub godny i wartościowy. Wartością może być dowolny przedmiot, idea lub instytucja któremu jednostka przypisuje ważną rolę w życiu, a dążenie do jego osiągnięcia traktowane jest jako konieczność ze względu na zaspokajanie potrzeb jednostki. Zewnętrznym przejawem wartości jest obserwowalne zachowanie. (Wikipedia)

• Wdrożenie - nauczenie kogoś wykonywania rutynowych czynności; podjęcie jakiegoś działania; rozpoczęcie stosowania czegoś w praktyce (słownik języka polskiego)

• Wdrożyć - przez ćwiczenie (praktykę) przyzwyczajać kogoś do czegoś, wyrabiać w nim jakiś nawyk; wprowadzać.

• Wdrożeniowy

• Wychowanie - to świadomie organizowana działalność, której celem jest wywołanie określonych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te obejmują zarówno sferę poznawczo-instrumentalną, związaną z poznawaniem rzeczywistości i umiejętnością oddziaływania na nią, jak i stronę aksjologiczną, która polega na kształtowaniu stosunku człowieka do świata i ludzi, jego przekonań i postaw, systemu wartości i celu życia. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)

• Wypoczynek - forma aktywności umysłowej lub fizycznej podejmowana poza obowiązkami zawodowymi

• Uczenie się - proces, w którego toku na podstawie doświadczenia, poznania i ćwiczenia powstają nowe formy zachowania się i działania lub ulegają zmianom formy wcześniej nabyte. Uczenie się jest jedną z podstawowych form działalności ludzi — prócz pracy, zabawy i działalności społeczno-kulturalnej. („Słownik pedagogiczny” W.Okoń)