PODSTAWY FIZJOTERAPII NARZĄDU RUCHU

KOŃCZYNA DOLNA

STAN BIODROWY

ROZWOJOWA DYSPLAZJA STANU BIODROWEGO:

• Wada może powstać w okresie płodowym, okołoporodowym i noworodkowym

• Dotyczy 2-4% dzieci

• Częściej występuje u dziewczynek (3-6:1)

PRZYCZYNY DYSPLAZJI STAWU BIODROWEGO:

• Genetyczne

• Ultrafizjologiczne położenie kończyn płodu

• Zmiany ułożenia płodu

• Stosunkami anatomicznymi w stawie biodrowym

PODZIAŁ DYSPLAZJI STAWU BIODROWEGO:

• Bez przemieszczenia

• Z przemieszczeniem

OBJAWY DYSPLAZJI STAWU BIODROWEGO:

(dziecko należy zbadać bezpośrednio po urodzeniu)

• BARLOWA - objaw znika po tygodniu

• ORTOLANIEGO - objaw znika do miesiąca

• OGRANICZENIE ODWODZENIA ROTACJI ZEWNĘTRZNEJ

• ALLISA

• POMPOWANIA

• TRENDELENBUGA

• DUCHENNE`A

• ULTRASONOGRAFIA

• RADIOLOGIA

LEZCENIE - jego założeniem jest przedłużenie okresu przechodzenia stanu z pozycji płodowej do wyprostowanej.

LECZENIE DYSPAZJI STAWU BIODROWEGO:

• Zachowawcze (aparaty ortopedyczne, wyciąg)

• Operacyjne

CHOROBA PERTHESA:

• Jest to martwica głowy kości udowej

• Przyczyna choroby nie jest znana

• Pojawia się pomiędzy 3-14 rokiem życia(najczęściej pomiędzy 5-8)

• Dotyczy w 80% przypadków chłopców

OBJAWY DYSKOPAZJI STAWU BIODROWEGO:

• Początkowo nie daje dolegliwości

• Okresowy, a następnie stały ból stawu biodrowego (wielokrotnie rozpoczyna się bólem stawu kolanowego)

• Utykanie

• Objawy trendelenburga

• Ograniczenie odwodzenia i rotacji wewnętrznej

• Zanik mięśni uda

• Skrócenie długości względnej kończyny dolnej

• Przykurcz stawu biodrowego w zgięciu, przewidzeniu rotacji zewnętrznej

BADANIE DYSPLAZJI STAWU BIODROWEGO:

• Ultrasonograficzne

• Radiologiczne (klasyczne, NMR)

LECZEENIE DYSPLZJI STAWU BIODROWEGO:

• Zachowawcze

• Operacyjne

MŁODZIEŃCZE ZŁUSZCZENIE GŁOWY KOSCI UDOWEJ:

• Jest to choroba ogólnoustrojowa o nieznacznej etologii (u połowy chorych dzieci stwierdza się zaburzenia wzrostu i metabolizmu, częsta jest również nadwaga, cechy hipogenitalizmu, niedorozwoje mięśni)

• Występuje częściej u chłopców (12-16 rok życia), niż u dziewcząt (10-14 rok życia)

• Przemieszczenie zachodzi pomiędzy głową i szyjką kości udowej w obrębie chrząstki wzrostowej

OBJAWY DYSPAZJI STAWU BIODROWEGO:

• Początkowo niewielkie pobolewanie biodra, kolana

• Utykanie

• Ograniczenie ruchowości stawu biodrowego

• Ograniczenie zginania uda w pozycji pośredniej

• Przemieszczenie ku górze krętarza większego

LECZENIE JET WYŁĄCZNIE OPERACYJNE!!!

JAŁOWA MARTWICA GŁOWY KOŚCI UDOIWEJ U DOROSŁYCH

Przyczyna choroby nie jest znana (zaburzenia metabolizmu lipidów, alkoholizm).

Pojawia się najczęściej u mężczyzn.

LECZENIE:

• Zachowawcze polegające na obciążaniu stawu biodrowego jest mało skuteczne

• Operacyjne

OBJAWY:

• Ból

• Problemy w prawidłowym chodzeniu, utykanie

KOKSARTROZA

KOKSARTROZA - zmiany zwyrodnieniowe narządu ruchu.

PRZYCZYNY:

• Pierwotne - (idiomatyczne) predyspozycje genetyczne

• Wtórne - pierwotne zmiany

OBJAWY:

• Mogą się dopiero pojawić przy znacznym zaawansowaniu choroby

• Dolegliwości bólowe stawu biodrowego początkowo wysiłkowe a następnie spoczynkowe

• Dolegliwości bólowe kolana i kręgosłupa lędźwiowego

• Nasilona koksartroza charakteryzuje się nocnymi bólami

• Ograniczenie ruchomości stawu biodrowego (początkowo rotacji wewnętrznej i odwodzenia)

• Utykanie

• Objawy TRENDELENBUGA i DUCHENNE`A

• Narastający przykurcz stawu biodrowego przywiedzeniu, rotacji zewnętrznej, zgięciu

• Czynnościowe skrócenie kończyny

LECZENIE:

• Zachowawcze

• Operacyjne

• Niewielkie, bezobjawowe uszkodzenie chrząstki niewymagające leczenia (możliwa jest ich progresja)

• Uszkodzenia chrząstki powodujące dolegliwości bólowe mogą być leczone zachowawczo [np. fizjoterapia, dostosowano sterydy, hialuronaty, doustnie chondroityna lub siarczan glukozaminy( odbudowuje chrząstki stawowe)]

• Brak jest ścisłych reguł dotyczących czasu leczenia zachowawczego uszkodzeń chrząstki stawowej, ponieważ mają one tendencje do progresji, wskazane jest wczesne leczenie chirurgiczne, aby im zapobiec

WYBÓR SPOSOBU LECZENIA USZKODZEŃ CHRZĄSTKI ZALEŻY OD:

• Przyczyny uszkodzenia (schorzenia miejscowe lub ogólne)

• Lokalizacji wielkości i stopnia jej uszkodzenia

• Stawu pozostałych struktur stawowych (więzadła, łąkotki, kości oraz obecności zmian zwyrodnieniowych

• Uprzednich procedur i zabiegów wykonywanych w stawie

• Wieku chorego

• Poziomu aktywności chorego

• Oczekiwań chorego

• Posiadania odpowiedniego doświadczenia przez chirurga i wyposażenia sali

• Kosztów

LECZEENIE OBJAWÓW USZKODZENIAPOWINNO PROWADZIĆ DO:

• Zapobiegnięciu dolegliwości bólowych

• Poprawy kongruencji powierzchni stawowych

• Poprawy rozmieszczenia sił działających na chrząstkę szklistą

• Zapobiegnięcia dalszemu uszkadzaniu chrząstki stawowej

STAW KOLANOWY

ZAPALENIE KALETKI (TORBIEL BECKERA)

STAW KOLANOWY jest największym stawem ustroju.

NIESTABILNOŚĆ STAWU KOLANOWEGO najczęściej powstaje po urazach.

USZKODZENIA WIĘŻADŁA

MOGĄ BYĆ:

1. Jednopłaszczyznowe (proste)

2. Rotacyjne

3. Złożone

AD 1.

MOGĄ BYĆ:

• Przednia

• Tylna

• Boczna

• Przyśrodkowa

AD 2.

MOŻE BYĆ:

• Przednio-przyśrodkowa (70%) - torebka stawowa, łąkotka przyśrodkowa, przednia, boczna, kompleks boczny

AD 3.

MOGĄ BYĆ:

• Przednio-przyśrodkowa i przednio-boczna

• Przednio-boczna i tylno-boczna

• Przednio-przyśrodkowa i tylno-przyśrodkowa

BADANIE:

• Kliniczne

• Aparaturowe

• Ultrasonograficzne

• Radiologiczne (NMR)

LECZENIE:

• Zachowawcze

• Operacyjne

USZKODZENIA ŁĄKOTEK

LECZENIE:

• Zachowawcze (metoda historyczna)

• Operacyjne - wycięcie, zszycie, allograft (zastępstwo łąkotki inna łąkotką)

W większej części łąkotka ma ukrwienie. Dlatego często ma problem z gojeniem się.

GONARTROZA

GONARTROZA to nic innego jak choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych. Prawie w 3/4 przypadków występuje u kobiet, a rozpoczyna się między 40-60 rokiem życia. Charakterystyczne są tutaj bóle w czasie wchodzenia po schodach lub podczas wstawania z krzesła. Rzadziej ból pojawia się podczas stania i chodzenia.
Nieleczona gonartroza doprowadza do przykurczów i zniekształceń stawów.

INNE CHOROBY KOLANA:

• Choroba Osgood-Schlattera (jałowa martwica guzowatości kości piszczelowej)

STOPA KOŃSKO SZPOTAWA

STOPA KOŃSKO SZPOTAWA - jest najczęstszym po dysplazji stawu biodrowego wrodzonym zniekształceniem narządu ruchu (dotyczy 0,2-0,5 noworodków). Może być izolowana lub towarzyszyć innym patologiom.

PODZIAŁ:

• Habitualna (złożeniowa)

• Idiomatyczna

• Teratogenna

OBJAWY:

• Końskie ustawienie stopy

• Szotowe ustawienie stop i odwrócenie stopy

• Przywiedzenie przodostopia i zgięcia w stawach między stępowych i stępowo-śródstopnych

• Końskie ustawienie przodostopia w stawie

BADANIE:

• Radiologiczne - wyznacza się kąt KITE`A

LECZENIE:

Należy zakończyć przed rozpoczęciem przez dziecko chodzenia tzn. przed 1 rokiem życia.

• Zachowawcze:

- regresyjne

- gipsy

- aparaty

• Operacyjne

PALUCH KOŚLAWY

Wada statyczna w obrębie stopy. Leczy się to z powodu bólu i kosmetyki.

1