Temat: Koślawość stóp (głównie pięty), stopa płasko koślawa, kolana koślawe i szpotawe, skoliozy

Buty do 3 roku życia powinny być sztywne, z piętą, celem utrzymania stawu skokowego i ścięgna Achillesa we właściwej pozycji.

Stopa płaska - płaskostopie

• Przyczyny
  - zaburzenia napięcia i obniżenie napięcia mięśni
  - brak ruchu, nie kształtują się łuki podłużne i poprzeczne stopy
  - płaskie podłoża, które zaburzają rozwój stopy

• Punkty podparcia stopy:
  - 1 i 5 kość śródstopia (łuk poprzeczny)
  - guz piętowy

• Łuki stopy
  - 1 łuk poprzeczny (1 i 5 kość śródstopia)
  - 2 łuk poprzeczny (staw Lishfranka)
  - łuk podłużny - 1 k. śródstopia -> kość łódkowata -> guz piętowy

• Leczenie u małych dzieci:
  - buty ortopedyczne
  - wkładka półksiężycowata pod 2 łuk poprzeczny celem wzniesienia kości łódkowatej tak, aby wyprostować ścięgno Achillesa
  - dużo ruchu - dochodzi do napinania mięśni i właściwego ustawiania stopy

Koślawa pięta

Stopa idzie do supinacji, a ścięgno Achillesa nie jest proste. Aby to skorygować stosuje się wkładkę korytkową.

Stopy szpotawe

Objawem jest ścinanie obcasa po zewnętrznej stronie buta.

Koślawe kolana - gdy odległość między kostkami przyśrodkowymi wynosi 4-5 cm lub więcej.

• Przyczyny:
  - zaburzenia mięśni i więzadeł, więzadło poboczne piszczelowe - rozciągnięte, więzadło piszczelowe strzałkowe - przykurczone i skrócone
  - siadanie z nogami ugiętymi do tyłu

• Test kości: siad na krzesełku, udo i piszczel pod kątem prostym do siebie - jeśli test jest poprawny nogi będą proste.

• Leczenie:
  - PNF
  - buty ortopedyczne z klinem od przyśrodkowej strony buta, na początek 5 mm. Występuje wtedy przekierowanie wzrostu kolana, rozciąganie i wzmacnianie więzadeł
  - terapia metodą Vojty
  - leczenie trwa ok. 2 lata

Kolana szpotawe - prostują się same wg prawa Delpesha i Wolfa. Prawo to mówi, że w chwili, gdy kość jest skrzywiona, wzrost po stronie wewnętrznej skrzywienia jest hamowany, a wzrost po stronie zewnętrznej przyspieszany. Dzięki temu kość rosnąc na długość prostuje się sama.

Przy powyższych schorzeniach zawsze pamiętać należy o leczeniu systematycznym!

Skoliozy

• Podział skolioz wg Cobba
  1. Skoliozy funkcjonalne (wady postawy do 9^o)
  - wady postawy
  - skrócenia kd
  - złe siedzenie
  - złe ustawienie miednicy
  Charakterystyka: najczęściej jednołukowe, nie mają dużego kąta skrzywienia.
  Np.: wady postawy:
  - kifotyzacja kręgosłupa
  - skręcenie głowy
  2. Skoliozy strukturalne
  Skoliozą nazywamy zmiany trójpłaszczyznowe, tj. skrzywienie boczne (min. 10^o), rotację kręgów (torsja), zaburzenia krzywizn kręgosłupa. Są to:
  - skoliozy kostnopochodne
  -- sklinowacenie kręgów
  -- zespół Klippela - Feila
  -- 13 para żeber
  -- rozszczep łuku kręgosłupa
  - skoliozy neuropochodne
  -- rdzeniowy zanik mięśni
  -- MPD
  - skoliozy mięśniowe
  -- dystrofia mięśniowa
  3. Skoliozy idiopatyczne (niewiadomego pochodzenia)
  Przyczyny:
  - zaburzenia chrząstek wzrostowych trzonów kręgów
  - asymetria napięcia mięśniowego
  - zaburzenia w odżywianiu układu kostnego
  - inne zaburzenia chemiczne
  Charakterystyka:
  - łuk pierwotny powoduje wytworzenie dwóch łuków wtórnych
  - łuk wtórny górny
  - łuk wtórny dolny

• Kompensacja występuje, gdy łuk pierwotny = suma łuków wtórnych

Do badania rotacji kręgów służy skoliometr (tzw. inklinometr Banella)

Deformacje w odcinku lędźwiowym:

- wyrostki kolczyste zawsze idą w stronę wklęsłości a trzon w stronę wypukłości.

- przy bardzo dużej rotacji wyrostki poprzeczne również idą w stronę wypukłości

- wał mięśniowy zawsze po stronie wypukłości

- po stronie wypukłości większe napięcie mięśni

- po stronie wklęsłości mięśnie ulegają przykurczowi i zwłóknieniu przy bardzo dużych skrzywieniach

- po stronie wypukłości mięsień traci elastyczność

- dochodzi do sklinowacenia kręgów po stronie wklęsłości

- po stronie wypukłości talerz biodrowy idzie w dół i do tyłu i dochodzi do przodopochylenia miednicy

Deformacje w odcinku piersiowym:

- rotacja kręgów

- tworzenie garbu żebrowego

- po stronie garbu żebrowego - klatka piersiowa do tyłu, a po stronie wklęsłości w przód