Sprawdzanie i ocenianie wyników nauczania
1. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów obejmuje całą planowaną treść nauczania, to jest wszystkie cele poznawcze, rodzaje materiału i poziomy wymagań programowych.
2. Najważniejszą rolę sprawdzaniu i ocenianiu osiągnięć uczniów odgrywa treść podstawowa.
3. Najlepszą strategią sprawdzania i oceniania osiągnięć uczniów jest strategia systematyczna, polegająca na dokładnej analizie treści nauczania przed podjęciem nauczania. Nie są zalecana strategia spóźnionej i przyspieszonej analizy oraz strategia prymatu metody sprawdzenia wobec treści sprawdzania. Całkiem szkodliwa jest strategia przemocy wychowawczej, podporządkowująca ocenianie dydaktyczne doraźnym potrzebom dyscyplinarnym.
4. Sprawdzanie i ocenianie osiągnięć uczniów powinno przenikać cały proces dydaktyczny.
5. Najważniejszy etap oceniania, jakim jest zbudowanie wymagań programowych, wyprzedza nie tylko sprawdzenie osiągnięć poszczególnych uczniów, ale także nauczanie. Sprawdzanie i ocenianie stanowią jeden proces, niekiedy ewaluację osiąg. uczniów.
6. Tworzenie metod sprawdzania osiągnięć uczniów polega na określeniu stopnia każdego ze składników sytuacji spraw. wg:
1) analityczności ujęcia treści nauczania
2) regulacji czynności ucznia
3) udziału nauczyciela
4) poziomu wyposażenia
5) wyodrębnienia spraw. w procesie nauczania
7. Zasadami tworzenia metod sprawdzianu są:
1) upodobnienie sytuacji sprawdzania do naturalnego stosowania wiedzy
2) sprawdzanie wiadomości poprzez umiejętności
3) unikanie dydaktyzmu
4) odroczone korygowanie wymagań
8. Narzędzie spraw. i ocen. osiągnięć uczniów nazywamy testem, a w przypadku narzędzi nauczycielskich - także sprawdzianem. Istnieją liczne uprzedzenia wobec testów i sprawdzianów.
9. "Recepta" na zbudowanie sprawdzianu obejmuje
1) sporządzenie planu sprawdzianu
2) zbudowanie zadań
3) ocenę zadań
4) ustalenie normy ilościowej
5) zastosowanie
6) przejrzenie wyników sprawdzianu
10. Zasadami budowania spraw. osiąg. szkol. są:
1) unikanie zadań pamięciowych
2) wprowadzenie elementów sytuacyjnych
3) naturalność formy zadań
4) zróżnicowanie trudności zadań
5) umiarkowane normy ilościowe
11. Interpretacja wyników spraw .obejmuje
1) sporządzenie tabeli zbiorczej
2) ocenę zadań
3) ustalenie stopni uczniów
4) oszacowanie rzetelności, trafności i obiektywizmu
12. Zasadami interpretacji wyników sprawdzania są:
1) prymat analiz jakościowych
2) doniosłości hierarchii wymagań
3) pierwszeństwo obiektywizmu
4) świadomość zawodności oszacowań
13. Obiektywizm sprawdzania oceniania osiąg. szkolnych jest niemożliwy bez poprawnego i konsekwentnego regulowania procesu dydaktycznego wymaganiami programowymi.
Bibliografia:
B. Niemierko: Między oceną szkolną a dydaktyką.