Badanie klatki piersiowej
Przygotowanie:

Pacjent rozebrany, oświetlony, stojący lub siedzący, opukiwanie stłumień serca - leżący, badamy ciepłą dłonią w rękawiczkach

4 metody:

1.Oglądanie

2.Obmacywanie - badanie palpacyjne

3. Opukiwanie

4.Osłuchiwanie

Ad1. SYMETRIA

• Symetria (np. patologiczne skrzywienia kręgosłupa)

• Ruchy oddechowe (np. powłóczenie jedną stroną klatki może wskazywać na uraz)

• Obrzęki, nacieki, guzy, krwiaki, amputacja piersi

• Symetryczne patologie: kurza klatka - mostek wysunięty do przodu, żebra do tyłu, szewska - mostek zapadnięty, beczkowata- szeroko rozstawione obojczyki, szerokie międzyżebrza,(np. POchP)

RUCHY ODDECHOWE

• Częstość 12-16/min

• Wysiłek oddechowy

• Wydech przez zasznurowane usta

SKÓRA

• Kolor, blizny, znamiona, wysypka, owrzodzenia, przebarwienia, tłuszczaki, włókniaki, nacieki bez i ze zmianą koloru, tatuaże, kolczyki, pajączki naczyniowe

TĘTNIENIA - u młodych i szczupłych

• 5 międzyżebrze 1,5 cm od linii środkowoobojczykowej lewej przyśrodkowo - widoczne uderzenia koniuszkowe

• Dołek sercowy - udzielone z aorty

SUTKI

• Brodawki sutkowe zaciągnięte - możliwy nowotwór

• Fragmentami skóra o strukturze skórki pomarańczy - nowotwór?

Ad2.Palpacyjnie

1. Uderzenie koniuszkowe (1 palec - opuszka)

2. Ucieplenie, bolesność uciskowa, nacieki

3. Odma podskórna - powietrze pomiędzy skórą a utkaniem podskórnym, np. od dojść centralnych, rozruszników, pourazowa - przesuwa się pod dłonią

4. !! Badanie węzłów chłonnych - także na szyi i karkowych, węzeł Wirchofa nad lewym obojczykiem - naczynia chłonne z jamy brzusznej, węzły chłonne pachowe (dość głęboko, najlepiej przez koszulkę, pacjent łapki najlepiej na biodrach)

5. Drżenie piersiowe - czucie wibracji przenoszonych z krtani przez powłoki ciała

6. Rozszerzalność oddechowa

7. Może być wyczuwalne niby tarcie opłucnej w okolicy podstawy płuc , `mruk koci' w okolicy przedsercowej

8. Badanie palpacyjne sutków! (omówione przy ginekologii)

Ad3.Opukiwanie

Odgłosy - stłumiony ok tam gdzie narządy miąższowe np. serce, gdzie indziej patologia

Stłumienie np. przy płynie w opłucnej, guzie płuca czy masywnym zapaleniu płuc

Nad zdrowymi płucami odgłos opukowy jawny, nadmiernie jawny to np. odma albo rozedma

Technika: palec w międzyżebrzach, równolegle do szukanej granicy, zawsze opukujemy tak, żeby skończyć na spodziewanym odgłosie stłumionym (czyli od jawnego)

Orientacyjne osłuchiwanie i opukiwanie:

Symetrycznie: środki okolic nadobojczykowych, środek II, IV i VI międzyżebrza, od tyłu okolica nadgrzebienowa, międzyłopatkowa, podłopatkowa

Szczegółowe:

Opukiwanie każdego międzyżebrza środkowo, przyśrodkowo i bocznie

Opukiwanie serca: stłumienie bezwzględne (bezpośrednio do ściany klatki piersiowej, słabo) i względne (całe serce - to co przylega i to co oddalone - opukujemy mocniej),??, miejsca w skrypcie.

Opukiwanie granic płuc- prawe wyżej! Prawe: V żebro przy mostku, VI środkowoobojczykowa, VII pachowa środkowa, XI łopatkowa i cos mi się tu nie zgadza….

Lewe: IV mostek, VI środek, VIII pachowa środkowa, dalej tak samo?

Opukiwanie ruchomości granic płuc (tył, pochylić się)

Ad4. Osłuchiwanie:

Orientacyjne płuc tam gdzie opukiwanie, przy wątpliwościach - szczegółowo w każdym międzyżebrzu przyśrodkowo, środkowo i bocznie

Osłuchiwanie serca - zastawki:

1. Dwudzielna - miejsce uderzenia koniuszkowego- V mż, 1/5 od środkowo-obojczykowej lewej przyśrodkowo

2. Aortalna - II mż przy mostku po prawej

3. Pnia płucnego - II mż przy mostku po lewej

4. Trójdzielna- najmniej patologii - przyczep IV chrząstki do mostka po prawej

Zwracać uwagę na:

• Tarcie osierdzia ( u podstawy, pochylony pacjent)

• Szmer i kiedy występuje:

• Szmery narastające/zanikające

• Szmer maszynowy - cała pauza

• II-I rozkurczowe

• I-II skurczowe

• Tony serca:

• I przedsionkowo-komorowe się zamykają czyli głośniej nad mitralna i trójdzielną

• II półksiężycowate - głośniej nad aorty i pnia

• Dźwięczność

• Miarowość - IkrocejIIdlużejIkrocej

• Akcentuacja - czyli że nad dwu- i trójdzielną głośniejszy będzie pierwszy ton, a nad półksiężycowatymi głośniejszy będzie drugi. (? )

• Głośność

• Liczymy częstość pracy serca

• Przy osłuchiwaniu mitralnej sprawdzamy tętno na obwodzie -deficyt na obwodzie: migotanie przedsionków

Osłuchiwanie płuc - dźwięki fizjologiczne:

• Szmer pęcherzykowy prawidłowy - dość cichy - dźwięk oddychania

• Szmer oskrzelowy słyszalny nad tchawica i nad dużymi oskrzelami - głośniejszy, ostrzejszy

• Patologiczne:

• Pęcherzykowy osłabiony

• Pęcherzykowy zaostrzony

• Oskrzelowy słyszalny w innym miejscu

• Tacie opłucnej - dźwięk chodzenia po zmrożonym śniegu

• Szmery niedźwięczne: (nie jestem do końca pewna tych nazw, bo tu się cos zmieniało)

• Rzężenia grubobańkowe - słyszalne na początku wdechu i końcu wydechu

• Trzeszczenia drobnobańkowe - szeleszcząca torebka - koniec wdechu, początek wydechu

• Szmery dźwięczne:

• Furczenia

• Świsty wdechowe i wydechowe