Nerwy czaszkowe - wyróżniamy 13 par nerwów czaszkowych.

1. Nerw węchowy:

• są to części węchomózgowia, rozpoczynają się w okolicy węchowej jamy nosowej (błona śluzowa pokrywająca małżowinę nosową górną

• występują w postaci 15 - 20 pęczków

• wchodzą do mózgowia w opuszce mózgowej - kresomózgowie

2. Nerwy wzrokowe

• Są częściami mózgowia, promień światła padający na siatkówkę wytwarza impuls nerwowy, który przebiega od receptorów wzroku do komórek zwojowych siatkówki, których wypustki dośrodkowe wytwarzają nerw wzrokowy.

• Nerwy wzrokowe wchodzą do mózgowia w obrębie skrzyżowania wzrokowego - międzymózgowie

3. Nerwy okoruchowe

• Prowadzą włókna ruchowe i przywspółczulne

• Z mózgowia wychodzą w dole międzykonarowym mózgu - śródmózgowie

• Obszar ich unerwienia: zewnętrzne mięśnie gałki ocznej

4. Nerw bloczkowy

• opuszcza mózgowie na jego powierzchni grzbietowej na wysokości wzgórków dolnych blaszki pokrywy śródmózgowia

• zaopatruje ruchowo mięsień skośny górny gałki ocznej

5. Nerwy trójdzielne

• wychodzą z mózgowia w dole środkowym czaszki na granicy mostu i konara środkowego móżdżku

• w dole środkowym czaszki dzieli się na 3 części

• nerw oczny V1

• w oczodole nerw oczny dzieli się na łzowy, czołowy i nosowo - rzęskowy

• nerw łzowy unerwia gruczoł łzowy, spojówkę i skórę konta bocznego oka

• nerw czołowy unerwia skórę czoła, skórę nasady nosa, spojówkę, skórę powieki dolnej

• nerw nosowo - rzęskowy unerwia błonę śluzową komórek sitowych, zatokę klinową, przednią górną część jamy nosowej, zatokę czołową, skórę grzbietu nosa i skórę kąta przyśrodkowego oka

• nerw szczękowy V2

• dzieli się na trzy gałęzie: nerw jarzmowy, podoczodołowy i skrzydłowo - podniebienny

• nerw jarzmowy - unerwia skórę policzka i przedniej części skroni

• nerw podoczodołowy - unerwia błonę śluzową zatoki szczękowej, zęby górne, dziąsło górne, skórę powieki dolnej, boczną powierzchnię nosa, skórę wargi górnej

• skrzydłowo - podniebienne

• nerw żuchwowy V3

6. Nerwy odwodzące

• Prowadzą włókna ruchowe

• Wychodzi z mózgowia na przednim brzegu mostu, w dole środkowym czaszki

7 Nerwy twarzowe

• Prowadzą włókna ruchowe, czuciowe i przywspółczulne

• Z mózgowia wychodzą między mostem, rdzeniem przedłużonym i konarem środkowym móżdżku

• Składa się z dwóch części

• właściwy nerw twarzowy - włókna ruchowe

• nerw pośredni włókno czuciowe i przywspółczulne

• Kanał nerwów tworzy kolanko

• Włókna ruchowe nerwu tworzą nerw strzemiączko wy, nerw uszny tylny, gałąź dwubrzuszcową, splot przyuszniczy

• Włókna czuciowe i przywspółczulne tworzą nerw skalisty większy, struna bębenkowa

• Struna bębenkowa unerwia wydzielniczo śliniankę podrzuchwową, podjęzykową oraz błonę śluzową okolicy podjęzykowej i przedniej części języka

• Nerw skalisty unerwia wydzielniczo błonę śluzową tylnej części jamy nosowej i podniebienia oraz gruczoł łzowy

8 Nerw przedsionkowo - ślimakowy

• Wychodzą z mózgowia w okolicy między mostem, rdzeniem przedłużonym i konarem środkowym móżdżku

• Składa się z dwóch części

• przedsionkowej - prowadzącej impulsy z narządu równowagi. Jej receptory leżą w błędniku błoniastym ucha wewnętrznego, w woreczku łagiewce oraz bańkach przewodów półkolistych

• ślimakowej - wiodącej impulsy z narządu słuchu, jej receptory leżą w błędniku błoniastym, w ścianie przewodu ślimakowego

9 Nerw językowo - gardłowy

• Opuszcza mózgowie w bruździe tylnej bocznej rdzenia przedłużonego

• Nerw językowy oddaje następujące gałęzie

• nerw bębenkowy tworzący w jamie bębenkowej splot bębenkowy unerwia błonę śluzową jamy bębenkowej i trąbki słuchowej

• nerw skalisty mniejszy - unerwia wydzielniczo śliniankę przyuszną i gruczoły policzkowe

10. Nerw błędny

• Opuszcza mózgowie w bruździe tylnej bocznej rdzenia przedłużonego

11. Nerw dodatkowy

• Łączy się z mózgowiem i rdzeniem kręgowym

• Nerw oddaje dwie gałęzie - wewnętrzną i zewnętrzną

12. Nerw podjęzykowy

• Wychodzi w bruździe bocznej przedniej rdzenia przedłużonego

• Zaopatrza wszystkie mięśnie języka oraz mięśnie wewnętrzne

0.