Scenariusz zajęć w szkole specjalnej

Klasa: I LO

Temat zajęć: Barok

Cel ogólny:

- Zapoznanie ze sztuką baroku, dziedzinach artystycznych, dziełach i twórcach tej epoki,

cele szczegółowe

uczeń potrafi:

-podać cechy charakterystyczne człowieka baroku,

- podać cechy charakterystyczne dla sztuki baroku,

-podać artystów reprezentujących tą epokę,

- wymienić wielkie dzieła malarstwa, rzeźby, architektury temu stylowi
-uczeń rozumie pojęcia: styl w sztuce, dziedzina artystyczna- podaje ich przykłady.

-potrafi porównać ze sobą renesans i barok

Cele wychowawcze:

-Kształtowanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy w oparciu o różne źródła informacji,

- Kształtowanie świata wartości.

- Kształtowanie wrażliwości na sztukę,

Formy pracy:

- zbiorowa,

-indywidualna.

Metody pracy:

- twórczego myślenia,

- metoda pokazu,

- pogadanka,

Przebieg zajęć

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia	Środki dydaktyczne
1.Wprowadzenie do zajęć , przedstawienie tematu lekcji - czy wiecie skąd pochodzi słowo barok i co ono oznacza? - czy świecie kiedy się zaczął barok na świecie i w Polsce? Przedstawię Wam teraz wizję człowieka na świat w epoce baroku -Spróbujcie powiedzieć jak wyglądała wizja człowieka w renesansie a jak wygląda w baroku Gdy idziemy do galerii lub patrzymy na fotografie z dziełami sztuki, najpierw zapamiętujemy jedno, dwa, kilka dzieł, potem kojarzymy je z ich autorami, przyglądamy się w jaki sposób malowali, Jeśli obcujemy ze sztuką często zapamiętujemy i uczymy się dostrzegać coraz więcej cech, a z czasem rozróżniać style w malarstwie, rzeźbie i architekturze. 2.Rozmowa nauczyciela z uczniami na temat: co to znaczy mieć swój styl? · styl w odniesieniu do ubioru · styl jako sposób postępowania, sposób bycia · styl jako zespół cech charakterystycznych dla kogoś, czegoś · spróbujmy definicje, która by określała temin ,,styl” 3. Podanie i zapis tematu lekcji. -Omówienie cech charakteryzujących epokę baroku, 4.Podzielcie się na dwie grupy: dokonajcie analizy epoki baroku pod względem malarstwa, rzeźby, architektury na podstawie przygotowanych przeze mnie ilustracji przedstawijących dzieła znanych artystów z tej dziedziny · Praca w grupach - uzupełnianie tabelki, 5. Przeczytajcie jak udało się Wam wypełnić tabelkę 6. Podsumowanie zajęć, utrwalenie poznanych wiadomości	-wysłuchanie nauczyciela - Przygotowanie uczniów do lekcji. -wysłuchanie nauczyciela -uczniowie odpowiadają na pytania postawione przez nauczyciela - układanie definicji do terminu ,,Styl” -zapisanie tematu zajęć - podział na grupy, dokonanie analizy epoki, - uzupełnianie tabelki, - czytanie zapisanych wniosków	Słownik języka polskiego/ red. nauk. Mieczysław Szymczak. Państwowe Wydawnictwo Naukowe: 1988

Karta pracy

Wypisz cechy charakterystyczne dla malarstwa , rzeźby, architektury na podstawie ilustracji

Renesans			Barok
malarstwo	rzeźba	architektura	malarstwo	rzeźba	architektura

styl

1. «zespół cech charakterystycznych dla sztuki jakiejś epoki, jakiegoś regionu lub twórcy»

2. «sposób wyrażania się i stała tendencja w wyborze środków językowych, charakterystyczna dla autora, kierunku, gatunku literackiego, dzieła lub okresu»

3. «sposób postępowania, zachowania się i myślenia charakterystyczny dla jakiejś osoby lub środowiska»

4. «sposób wykonywania odpowiednich ruchów charakterystycznych dla określonej dyscypliny sportowej»

Wraz z nastaniem epoki baroku diametralnie zmieniła się koncepcja ludzkiego losu. Renesansowe przekonanie o harmonii i celowości zostało zastąpione zwątpieniem w siłę rozumu oraz przekonaniem o słabości i ułomności ludzkiej natury. W kulturze pojawiają się motywy związane z przemijaniem i śmiercią. Barokowi poeci odwołują się do słów Koheleta : ,,Marność nad marnościami i wszystko marność” wykorzystując motyw vanitas. Termin ten oznacza - przemijalność życia motyw vanitas - popularny głównie w średniowieczu i baroku motyw przemijania, kruchości ziemskiego życia i zmienności, mający na celu podkreślenie doskonałości życia wiecznego Polscy autorzy również zafascynowani są motywami przemijania, śmierci i marności.
Pierwszy twórca, do którego chciałabym się odwołać, to Mikołaj Sęp-Szarzyński, uznawany za prekursora baroku w Polsce.

Przemijanie to nieodłączna cecha naszego bytu. Przemija czas, przemija nasze życie. Jedne rzeczy się kończą, inne zaczynają. Na świecie jest jedyna stała rzecz - zmiana. Motyw przemijania występuje w literaturze zazwyczaj w negatywnym kontekście. Kończy się dzieciństwo, do którego nie ma powrotu, przemijają lata życia, czyniąc człowieka bardziej doświadczonym, ale i bardziej zgorzkniałym, kończy się ostatecznie życie, a z nim odchodzi cały świat. Przemijają rzeczy doczesne, ziemskie, materialne. Człowiek nigdy nie godził się na przemijanie, zapomnienia, dlatego od najdawniejszych czasów próbował mu zapobiec czy to mumifikując zwłoki, czy pozostawiając po sobie wybitne dzieła. Jednak zmiana nie zawsze musi kojarzyć się źle. Tak jak w przyrodzie po zimie następuje wiosna, tak w po siedmiu latach chudych przychodzą te tłuste. Poza tym jakimż nudnym byłoby życie, nawet w pełni szczęścia, gdyby wokół wszystko pozostawało niezmienne?

Barok trwał od wieku …………do…………, a w Polsce od…………………………............

Barok wywodzi się z języka ………………… i oznacza……………………………………....

Polscy przedstawiciele baroku to:…………… i …………………………………………….....

W baroku zaczęto zwracać uwagę na …………………………………………………….….....

„Cogito ergo sum” oznacza …………………………………………………………………….

Główne poglądy głoszone przez Kartezjusza to……………………………………………......

Przedstawicielami malarstwa barokowego byli………………………………………………..

,,Wniebowzięcie”, ,,Pokłon trzech króli” to dzieła…………………………………………….

Scenariusz zajęć W SZKOLE SPECJALNEJ

Klasa: I LO

Temat zajęć: Poglądy filozofów baroku.

Cel ogólny:

- zapoznanie z głównymi poglądami filozofów epoki baroku

Cele operacyjne:

Uczeń potrafi:

- wymienić głównych myślicieli baroku

- podać „główne myśli” przedstawicieli filozofii

- wyjaśnić pojęcia cogito ergo sum,

-umiejętność porównania tamtej epoki ze światem współczesnym

Cele wychowawcze:

-Kształtowanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy w oparciu o różne źródła informacji,

- zdolność dokonania oceny światopoglądu filozofów w baroku,

Formy pracy:

- indywidualna

- zbiorowa

- pogadanka

Metody pracy:

- twórczego myślenia,

- metoda pokazu,

- pogadanka,

Przebieg zajęć

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia	Środki dydaktyczne
1. Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie tematu lekcji Pogadanka na temat filozofii -na poprzednich zajęciach rozmawialiśmy na temat baroku i jego charakterystycznych cech, teraz chciałabym wam przedstawić poglądy myślicieli tej epoki - przyporządkujcie poglądy do filozofów - podzielcie się na dwie grupy i spróbujcie podać cechy charakterystyczne filozofów: wypiszcie je - odczytajcie swoje odpowiedzi - co wam się najbardziej podoba w ich poglądach a co nie? - czy te poglądy różnią się od dzisiejszych? - a jakie wy macie poglądy na świat? -Zakończenie tematu zajęć posumowanie wiadomości	-wysłuchanie nauczyciela -odpowiadanie na pytania stawiane przez nauczyciela - przyporządkowanie poglądów do poszczególnych filozofów - uczniowie dzielą się na dwie grupy, charakteryzują filozofów, wypisują ich cechy - uczniowie odczytują swoje odpowiedzi, odpowiadają na pytania nauczyciela	Ilustracje filozofów danej epoki - karton, markery

Scenariusz zajęć szkole specjalnej

Klasa I LO

Temat zajęć: Andrzej Frycz Modrzewski ,, O poprawie Rzeczpospolitej”

Cel ogólny:

- zapoznanie z utworem ,,O poprawie Rzeczpospolitej”

Cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

-podać najważniejsze wiadomości z życia A.F. Modrzejewskiego,

- Ustosunkować się do treści tekstu

Cele wychowawcze:

-Kształtowanie umiejętności samodzielnego zdobywania wiedzy w oparciu o różne źródła informacji,

-wykształcenie szacunku dla rzetelnej pracy i zdobywania wiedzy;

- przekazanie dziedzictwa kulturowego i kształtowanie postaw patriotycznych;

- rozwijanie postawy patriotyzmu,

- kształtowanie postawy szacunku do kultury i tradycji polskiej, symboliki narodowej,

Formy pracy:

-twórczego myślenia,

- metoda pokazu,

- pogadanka,

Metody pracy:

-zbiorowa,

-indywidualna,

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia	Środki dydaktyczne
Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie tematu lekcji -Przedstawienie z jakich części składa się cały utwór: - księga I : O obyczajach -księga II o prawach - Księga III : O wojnie - księga Iv: o kościele -księga V: o szkole - przeczytanie fragmentu utworu -Omówienie fragmentu: - jakie państwo zostało przedstawione w utworze? - w jaki sposób zostało przedstawione w utworze? - z czego składa się państwo? -czego Bóg chce dla państwa? -jaką tematykę poruszona jest w utworze? - jaką karę proponuje za mężobójstwo? - co straciłoby państwo gdyby dopuszczono karę śmierci za mężobójstwo? - co widział złego w ojczyźnie autor ? - jak chciał ją naprawić? - jakie wady wytykał Polakom autor utworu? - jak wyglądała Rzeczpospolita w tamtych czasach? - Podsumowanie wiadomości.	-przygotowani do zajęć	-fragment tekstu Andrzej Frycz Modrzewski „O poprawie Rzeczpospolitej”

,,O poprawie rzeczpospolitej”

Księga I. "O Obyczajach" - obejmuje rozważania o człowieku, jego naturze, moralności. Podobnie jak Erazm z Rotterdamu, autor uważa, że człowiek powinien dążyć do doskonałości poprzez wiarę i życie zgodne z naturą. Modrzewski uważa, że państwo powinno sprawować kontrolę nad przestrzeganiem zasad moralnych i cnoty, co zagwarantuje mu pomyślność i stabilność. Występuje przeciw przywilejom rodowym wynikającym z pochodzenia szlacheckiego - szczególnie przy obsadzaniu wysokich stanowisk państwowych. Twierdzi, że decydującym argumentem powinna tu być przydatność samej osoby do zajmowania danego stanowiska, jej mądrość, wiedza i uczciwość.

Księga II. "O Prawach". Modrzewski stanowczo występuje tu przeciw nierówności prawa karnego. Żąda zrównania wszystkich obywateli wobec prawa ( tzn. jednakowej kary za to samo przestępstwo dla każdego stanu). Zrealizowanie tego postulatu wydaje mu się podstawą wszelkich dalszych reform.

W Księdze III. "O Wojnie" zawarte są rozważania na temat konieczności wprowadzenia reform wojskowych i obronności państwa. Autor wyraża tu dezaprobatę wobec zniszczeń wojennych, jednocześnie wprowadza podział wojen na sprawiedliwe (toczone w obronie ojczyzny) i niesprawiedliwe (zaborcze). Modrzewski uważa, że należy unikać konfliktów zbrojnych w ogóle, lecz na wypadek zagrożenia, państwo powinno być przygotowane na skuteczną obronę.

Z kolei Księga IV. "O Kościele" pisarz domaga się zarówno zmian wewnątrz Kościoła, jak i uregulowania wzajemnego stosunku Kościoła i państwa w celu całkowitego uniezależnienia od papieża i jego legatów, reprezentujących interesy obce, często wręcz sprzeczne z interesami Polski. Autor domaga się tu również tolerancji religijnej, zwrócenia uwagi Kościoła na ogół wiernych a nie tylko na kwestie materialne.

W ostatniej Księdze V. "O Szkole" Modrzewski domaga się podniesienia poziomu nauczania, zakładania nowych szkół i poprawienia sytuacji finansowej nauczycieli. Obserwując rozrzutność dostojników kościelnych, chce aby i duchowieństwo brało czynny udział w finansowaniu szkół.

Scenariusz zajęć w szkole specjalnej

Temat zajęć:Piotr Skarga ,, O miłości ku Ojczyźnie”

Cel ogólny:

- zapoznanie z utworem ,,O miłości ku Ojczyźnie”

Cele szczegółowe:

Uczeń potrafi:

-podać najważniejsze wiadomości z życia P. Skargi,

- Ustosunkować się do treści tekstu

Czynności nauczyciela	Czynności ucznia	Środki dydaktyczne
1.Wprowadzenie do zajęć, przedstawienie tematu lekcji -Co to jest kazanie? -jakie znacie rodzaje kazań, gdzie je słyszeliście? Analiza utworu: -Jak została przedstawiona ojczyzna w kazaniu..? -co rozumiecie przez słowo patriotyzm? -jakie cechy powinien mieć patriota? -czy znacie kogoś, kogo by można było nazwać patriotą? Jakie państwo zostało przestawione w utworze? -czego Bóg chce dla państwa? -do kogo ten utwór jest kierowany? - co się stanie z ludźmi jeśli ich Bóg opuści? -jaką tematykę porusza w utworze? -co ludzie zawdzięczają Bogu? - nad kim urzędnicy mają sprawować opiekę i w jaki sposób? - jak została przedstawiona ojczyzna? - w jaki sposób upomina urzędników? - czym jest dla nas ojczyzna? -co jej ludzie zawdzięczają? - do czego porównana jest ojczyzna? - jak powinna być traktowana ojczyzna? - dlaczego trzeba kochać swoją ojczyznę? -jakich argumentów używa autor? - co chciał uzmysłowić ludziom? - komu ludzie zawdzięczają wszystkie dobra? kto je nimi obdarował? -podsumowanie zajęć	-przygotowanie do lekcji -Odpowiadanie na pytania stawiane przez nauczyciela	- fragment tekstu Piotr Skarga „Kazanie wtóre. O miłości ku ojczyźnie…”

Piotr Skarga - życie i twórczość

Piot Skarga urodził się w 1536 roku w Grójcu, miejscowości położonej w pobliżu Warszawy. Pochodził z rodziny szlacheckiej, posługującej się nazwiskiem Powęski. W latach 1552-1555 studiował w Akademii Krakowskiej, gdzie uzyskał stopień bakałarza. Po zakończeniu studiów objął kierownictwo szkoły parafialnej przy kościele św. Jana w Warszawie. Najprawdopodobniej w roku 1564 przyjął święcenia kapłańskie, po czym został kanclerzem kapituły we Lwowie, gdzie dał się poznać jako żarliwy kaznodzieja, zwalczający innowierstwo.
Ważnym wydarzeniem w jego życiu okazał się wyjazd na dalsze studia do Rzymu, tu autor Kazań sejmowych wstąpił do jezuitów. Powrót do kraju nastąpił w roku 1571. Teraz Skarga uczył w szkołach w kolejnych miastach: Pułtusku, Jarosławiu, Poznaniu i Lwowie. W Wilnie objął stanowisko rektora kolegium jezuickiego, a piastował ten sam urząd w Akademii. W roku 1588 został powołany na stanowisko kaznodziei nadwornego króla Zygmunta III Wazy. Obowiązek ten pełnił do końca swoich dni. Zmarł w roku 1612 w Krakowie.
Piotr Skarga był wybitnym kaznodzieją, polemistą oraz hagiografem. Wiele z jego dzieł cieszyło się ogromną popularnością wśród jego współczesnych, natomiast dzisiejsi historycy literatury zaliczają żarliwego kaznodzieję do najwybitniejszych twórców prozy polskiej epoki Renesansu.

Ojczyzna jest podobna do okrętu, który niesie wszystkich z rodzinami i majątkiem, każdy jest za niego na równi odpowiedzialny i powinien być gotów oddać zdrowie i życie, by go bronić, podobnie jak czynili to biblijni monarchowie. U nas jednak każdy patrzy przede wszystkim na swoje dobra, zamiast myśleć o ojczyźnie. Przecież jak ona zatonie, to i my pójdziemy na dno z całym dobytkiem. Ponadto jeden stan uciska drugi. Nawet poganie wiedzą (z samego rozumu), że czasem trzeba swoje poświęcić by chronić ogółu:

---