Psychologiczne aspekty naturalnego planowania rodziny.

„NPR rodziny nie jest na tyle przekonywujące, aby zmienić zdanie tych, którzy wątpią w jego przydatność, ani na tyle złe, aby osłabić entuzjazm tych, którzy stosują je z powodzeniem lub propagują.”

Raport Międzynarodowego Programu Badań nad Płodnością

NPR - =wybór drogi życiowej, sposób widzenia świata, sposób życia.

Pozytywne skutki stosowania NPR:

SFERA ROZWOJU OSOBISTEGO:

NPR spełnia warunki rozwoju osobistego. Osoba dojrzała: ( w nawiasie odniesienie do NPR)

• Akceptacja siebie, swojego „ja” fizycznego, swojego ciała oraz siebie jako istoty płciowej i potencjalnie płodnej, (wymaga koncentracji na właściwościach organizmu - sprzyja to lepszemu rozumieniu siebie).

• Zdolność samorefleksji, samoobserwacji i samokontroli, zaufanie do siebie i swojego organizmu - (NPR wymaga tych cech).

• Zdolność do panowania nad pobudkami instynktowymi, do sterowania popędami. (Partnerzy uzyskują poczucie wewnętrznej wolności od doznań seksualnych. - szansa osobist. rozwoju).

• Przyjęcie odpowiedzialności za siebie i drugą osobę oraz konsekwencji wspólnych działań (przyjęcie stałej odpowiedzialności).

• Realny stosunek do życia. Osoby nie koncentrują się na trudnościach, ale na dobru jakie wynika z ich przezwyciężenia, co jest stymulatorem do rozwoju i doskonalenia wewn. (zdynamizowanie twórczej miłości na rzecz drugiego).

• Ciągła praca nad sobą, w życiu zgodnym z sumieniem, w realizacji wartości m.in. moralnych (seksualność jako obszar pracy nad sobą i realizacji wskazań religijno - moralnych, życia zgodnego z wymaganiami fizjologii, natury i ekologii).

• Osoba zrównoważona i pogodna (NPR daje komfort psychiczny, spokój, radość życia).

• Osoba dojrz. chętnie współpracuje z innymi, traktuje ich podmiotowo, szanuje ich godność (podporządkowanie zasadzie współpracy, wzajemnego uzgadniania potrzeb).

• Cechy, kt. sprzyjają stosowaniu NPR i przez nie są utrwalane: systematyczność, obowiązkowość, konsekwencja, wierność sobie, siłę woli, stanowczość, umiejętność odroczenia gratyfikacji, altruizm. NPR stymuluje do rozwoju typowych cech płciowych.

• Walor edukacyjny - NPR wymaga opanowania wiedzy (zakres: ustrój czł., prokreacja) oraz wykonywania różnych operacji umysłowych (analiza, porównywanie, wnioskowanie, zapamiętywanie).

• Dla kobiety: lepsza znajomość samej siebie, własnego organizmu i umożliwia kontrolę stanu zdrowia.

• Rozwój życia religijno - moralnego rodziny - poprawna etycznie regulacja poczęć; spokój sumienia.

SFERA WSPÓŁŻYCIA SEKSUALNEGO:

• Integracja sfery seksualnej z całością psychofizycznej struktury człowieka. NPR wymaga eliminacji reakcji odruchowo - bezwarunkowych; ukierunkowuje dynamizm seksualny z niższych partii mózgu na poziom kory mózgowej.

• NPR nie rozdziela seksu od prokreacji - akceptacja drugiej osoby jako istoty płciowej, kt. jest potencjalnie płodna. Brak przesłanki: boję się konsekwencji, boję się twojej płodności. Wyzwala poczucie: kocha mnie całą, razem z moją płodnością.

• Sfera odniesień seksualnych staje się ważną dziedziną, gdyż jest obwarowana pewnymi zobowiązaniami. Mit: osoby religijne nisko cenią pożycie małżeńskie, wręcz przeciwnie!

• Jest lekarstwem na przesyt; chroni przed nudą i rutyną.Wyczekiwanie wprowadza ożywienie.

• Zwiększa jakość przeżyć seksual. - skupienie na budowaniu jedności i pogłębieniu więzi małż.

• Współżycie seksualne ma swój naturalny przebieg, piękno i estetykę, ułatwia spontaniczność przeżycia.

• Akt seksualny jest potencjalnie rodzicielski; bazuje na odczytywaniu i kierowaniu płodnością. Uwalnia rodziców od lęku przed dzieckiem niezaplanowanym.

• Kontakty małżeńskie mają charakter bardziej partnerskiej wymiany uczuć niż rozładowania napięcia. Kobieta przyjmuje bardziej decydującą rolę niż tradycyjnie bierną rolę we wzajemnych kontaktach; (nie czuje się zdominowana, bezradna, jest bardziej zadowolona z życia seksualnego).

Badania: duża zgodność co do pozytywnego wpływu NPR na życie seksualne małżonków. Relacjonowanie pogorszenia w tym względzie jest rzadkie.

SFERA WIĘZI MAŁŻEŃSKIEJ.

Użytkownicy NPR charakteryzują się dużą siłą więzi małżeńskiej. NPR wymaga dobrej relacji uczuciowej małżonków i jednocześnie wzmacnia ich więź.

Rola więziotwórcza NPR:

• Filozofia życia małż. zgodnego z zasadami NPR jest „pokojowa”. NPR nie stosuje terminologii, kt. pojawia się w propagandzie środków antykonc., np.: zagrożenie, ryzyko, lęk, obrona 100% pewność; małżonek traktowany jest jako ukochany, a nie jako wróg grożący swoją płodnością.

• Bezwarunkowa akceptacja drugiej osoby (np. cyklu jej płodności) oraz cierpliwe i wyrozumiałe znoszenie ograniczeń z tym związanych. Uporządkowane pożycie intymne sprzyja zaufaniu i jedności.

• Nastawienie na odczytywanie potrzeb drugiej osoby. Rozwija empatię, wrażliwość i rozmienie.

• Wytwarza atmosferę wzajemnego szacunku - podmiotowe traktowanie.

• Nastawione na parę ludzką, a nie na jednego z partnerów (wspólna decyzja co do kontaktu seksualnego i poczęcia dziecka).[Przy metodach antykoncep. kobieta musi być zawsze dysponowana do kontaktu].

• Sprzyja wzajemnemu rozumieniu (przez współdziałanie- np. przy mierzeniu temp.) i umiejętności wspierania się w sytuacjach trudnych (np. dokuczliwego ograniczania częstości kontaktów seksualnych), rozwija przyjacielskie więzi między małżonkami, wzmaga ich duchową jedność.

• Poczucie współodpowiedzialności za decyzje o zbliżeniu seks. i jego konsekwencjach (wspólne zaangaż. w obserwację i interpretację zmian zachodzących w cyklu). Zmniejsza się ryzyko obwiniania współmałż. za ewent. poczęcie dziecka.

Dłuższe stosowanie NPR wytwarza styl otwartej i szczerej komunikacji dotyczącej potrzeb i oczekiwań seksualnych, pogłębia dialog uczuciowy.

Komunikacja jest ważnym czynnikiem więziotwórczym oraz decyd. o trwaniu przy wybranej metodzie.

• Sprzyja rozwojowi pozaseksualnych sposobów okazywania uczuć między małżonkami.

• Przygotowuje parę do przeżywania sytuacji trudnych, np. ciąża, dłuższy wyjazd, wymagają powściągliwości seksualnej i wzajemnego zaufania.

• Pogłębienie miłości małżeńskiej oraz zgodę i harmonię życia rodzinnego.

Badania: Rotzer, Kippley - pary żyjące zgodnie z zasadami NPR wykazują niski wskaźnik rozpadu małżeństw.

SFERA RODZICIELSTWA:

• Pozwala zaplanować poczęcie, a także w duży stopniu daje możliwośc zaplanowania płci. Niezamierzone poczęcie nie współwystępuje, jak to jest przy stos. innych metod, z częstszymi poronieniami, większym ryzykiem niskiej wagi urodzeniowej, wcześniactwa i obumarcia dziecka.

• Zaistnienie dziecka jest wynikiem decyzji osób mu bliskich, a nie zaskoczeniem dla nich. Rozpoznania dziecka dokonują rodzice, a lekarz je tylko potwierdza.

• Zalety dla przyszłego dziecka. NPR pozwala na optymalizację jakości życia dz. od momentu jego poczęcia; łono matki zaprasza do jego przyjęcia, jest środowiskiem ekologicznym, jest zdrowe, przyjazne dziecku (można przygotować się na poczęcie lecząc ewentualne choroby, uzupełnianie witamin, unikanie negatywnych czynników mogących działać szkodliwie na kom. rozrodcze - zwł. na 3 m-ce przed. Rodzice mogą bardzo wcześnie towarzyszyć w rozwoju dz. i kształtować uczuciową więź.

• Jeśli dziecko pocznie się pomimo się pomimo stosowania NPR, rodzice są bardziej skłonni zaakceptować go, gdyż NPR nie wiąże się z agresją do dziecka. (Bad.: istnieje silny związek pomiędzy pozytywną postawą wobec antykoncepcji a aborcją).

• Dzieko znajduje właściwą hierarchię wartości - staje się najw. wartością dla rodziny. Rodzice ci bardziej lubią dzieci i mają pozytywne nastawienie do ciąży, porodu, karmienia piersią. (Ogólnie: rodziece stosujący NPR mają bardziej pozytywny stosunek: do życia, ról rodzicielskich. Kobiety stosujące antykoncepcję *szczeg. stosunek przerywany: gorsze postawy do ról rodzic, większa: skłonność do przyspieszania rozwoju dz., dystans uczuciowy, tendencja do łamania woli dz., zasadniczość, gniewliwość, niechęć do obowiązków domowych).

• Otwarta komunikacja, małżonkowie przygotowani do rozmów z dz. i młodzieżą nt płci i płodności.

• Rodzice stanowią dla dziecka model samoopanowania w dziedzinie seksualnej.

• Pronatalistyczna postawa rodziców jest ważnym elementem konstruującym przekonania ich dorastających lub dorosłych dzieci co do wartości jaką prokreacja zajmuje w życiu. Model czułej i ofiarnej miłości rodziców jest najlepszym kapitałem w wychowanie dziecka.

TRUDNOŚCI W STOSOWANIU NPR:

• Doświadczenia małżonków (dominująca.: okresowa rezygnacja ze wspołżycia; 27% M, 8% K.) (Analogicznie do pozytywnych )

W SFERZE POZNAWCZEJ:

*Brak wiedzy nt NPR, *mity, *propaganda środków antykoncepcyjnych, *włączenia medycyny do rozwiązywania problemów społecznych, *mentalność „bezpiecznego seksu.”

W SFERZE EMOCJONALNEJ:

*Trudności: w akceptacji siebie, *w akceptacji swojego „fizycznego ja”, *w pozytywnej tożsamości płciowej, *w akceptacji płciowej, związane ze sferą seksualną.

W SFERZE MOTYWACYJNO - DĄŻENIOWEJ:

*Konieczność zaangażowania czasu i własnej aktywności w nauczenie się, *brak motywacji w stosowaniu, *pesymistyczne, lękowe lub obronne podejście do życia, niechęć do ryzyka, *system wartości, w kt. nie ma miejsca na dziecko, *brak wsparcia, *religijność.

W SFERZE BEHAWIORALNEJ:

*Konieczność ograniczenia częstości kontaktów małżeńskich, *sytuacje życiowe utrudniające wybór NPR (np. nałogi męża, choroba kobiety, ale nie jest on niemożliwy), *poważne problemy osobowościowe lub małżeńskie.