Celem ćwiczenia jest praktyczne zapoznanie się z zasadami fotometrii oraz prostymi metodami wyznaczania natężenia źródła światła.

Fotometria jest działem optyki, zajmującym się badaniem energii promieniowania elektromagnetycznego i innych wielkości z nim związanych. Fotometrię dzieli się na fotometrię obiektywną (zwaną również fizyczną lub energetyczną) i na fotometrię subiektywną (która jest ograniczona do fal świetlnych w zakresie od około 380 nm do około 780 nm). W fotometrii obiektywnej jako detektor promieniowania może być użyty element fotoelektryczny, klisza fotograficzna itp. , zaś w subiektywnej detektorem promieniowania jest oko ludzkie.

Tabela 1. Pomiary fotometryczne dla żarówki o mocy 100 W.

α

rxw

rxw (odwrócenie o 180°)

rw

rxb

rxb (odwrócenie o 180°)

rb

Ib

[deg]

[cm]

[cm]

[cm]

[cm]

[cm]

[cm]

[cd]

85,7

85,0

84,6

87,3

87,7

87,1

86,2

164,3

165,0

165,4

162,7

162,3

162,9

163,8

97,5

30°

87,2

88,3

89,2

90,7

91,0

90,9

89,6

162,8

161,7

160,8

159,3

159,0

159,1

160,5

86,6

60°

86,8

87,0

86,0

89,6

89,0

91,1

88,3

163,2

163,0

164,0

160,4

161,0

158,9

161,8

90,6

90°

86,3

85,0

84,0

86,8

86,6

87,2

86,0

163,7

165,0

166,0

163,2

163,4

162,8

164,0

98,2

120°

79,0

79,0

79,1

81,8

81,4

81,5

80,3

171,0

171,0

170,9

168,2

168,6

168,5

169,7

120,6

150°

80,5

80,2

80,4

81,1

82,2

82,4

81,1

169,5

169,8

169,6

168,9

167,8

167,6

168,8

117,0

180°

86,3

86,5

86,5

89,6

89,4

90,6

88,2

163,7

163,5

163,5

160,4

160,6

159,4

161,9

91,0

210°

89,2

89,5

89,4

90,7

91,2

92,4

90,4

160,8

160,5

160,6

159,3

158,8

157,6

159,6

84,2

240°

87,0

87,8

87,6

90,4

88,9

88,9

88,4

163,0

162,2

162,4

159,6

161,1

161,1

161,6

90,2

270°

85,9

84,6

84,9

87,6

87,7

87,5

86,4

164,1

165,4

165,1

162,4

162,3

162,5

163,6

96,8

300°

79,1

79,2

79,0

80,5

80,9

80,8

79,9

170,9

170,8

171,0

169,5

169,1

169,2

170,1

122,4

330°

81,0

80,7

80,5

82,6

83,1

82,4

81,7

169,0

169,3

169,5

167,4

166,9

167,6

168,3

114,6

350°

84,0

83,8

84,2

86,9

85,7

86,8

85,2

166,0

166,2

165,8

163,1

164,3

163,2

164,8

101,0

Światłość żarówki wzorcowej została podana i wynosi 27 cd.

Korzystając ze wzoru: 1

Obliczamy dla kąta 0 światłość żarówki

Możemy pominąć cosa w tym przypadku, ponieważ wynosi 1.

Błąd rx można policzyć jako odchylenie standardowe dla serii pomiarów n=3

,

Tabela 2. Pomiary fotometryczne dla filtru.

Luneta w stronę badanej żarówki [cm]

I'x [cd]

T [%]

P [%]

Luneta w stronę żarówki wzorcowej

I'x

T

P [%]

114,8

12,0

18,9

81,1

112,6

10.8

18,9

81,1

115,0

111,1

115,2

111,9

Średnia: 115

Średnia: 111,9

Tabela 3. Pomiary fotometryczne dla filtru.

Obliczenie pomiaru przepuszczalności filtru:

Gdzie T to współczynnik transmisji, a P to współczynnik pochłaniania mocy.

Przykładowe obliczenia:

Wykres 1. Zależność światłości od kąta.

0x01 graphic

Wnioski:

Światłość żarówki zależy od kąta padania światła. Duże błędy względne δr świadczą o niedokładnościach metody pomiarowej. Prawdopodobnie popełniłyśmy kilka błędów grubych, które należałoby wyeliminować poprzez większą ilość pomiarów. Współczynnik transmisji i współczynnik pochłaniania mocy jest taki sam zarówno przy pomiarze dokonanym przy ustawieniu lunety w stronę badanej żarówki jak i w stronę wzorcowej, co świadczy o prawidłowości tego wyniku.