13.10.2009

Program przedmiotu:

• podstawowa terminologia

• mierniki rozwoju gospodarczego

• cechy krajów słabo rozwiniętych

• problem ubóstwa

• ewolucja ekonomii rozwoju krajów biednych

• główne teorie ekonomii rozwoju

• modele rozwoju krajów rozwijających się

• przykłady sukcesów i porażek realizacji ekonomii rozwoju

• bariery rozwoju krajów peryferii

• ekonomia rozwoju a globalizacja

• warunki konwergencji krajów biednych

• pomoc zagraniczna

• liberalizacja handlu

• przedsiębiorstwa transnarodowe

• rolnictwo

• polska droga rozwoju

• polityka monetarna

• polityka budżetowa

• polityka rynku pracy

• kryzysy walutowe

Literatura:

• L. Zienkowski (red.), Wiedza a wzrost gospodarczy, Warszawa 2003

• M. G. Woźniak, Wzrost gospodarczy. Podstawy teoretyczne, Kraków 2004

• R. Cameron, Historia gospodarcza świata, Warszawa 1996

• T. Kowalik, Współczesne systemy ekonomiczne. Powstawanie, ewolucja, kryzys, Warszawa 2000

• Z. Dobrska (red.), Rozwarstwianie dochodów a rozwój gospodarczy w krajach Trzeciego Świata, Warszawa 1990

• E. Kwiatkowski, Bezrobocie. Podstawy teoretycznie, Warszawa 2002

• J. Rifkin, Koniec pracy, Wrocław 2004

• M. Radzikowski, Kryzys argentyński. Wnioski dla Polski, Warszawa 2004

• J. Stiglitz, Globalizacja, Warszawa 2004

• N. Klein, No Logo, Warszawa 2004

8.12.2009

Przyczyny niskiej skuteczności ekonomii rozwoju:

• narzucanie reform z zewnątrz

• brak ciągłości reform - działania skokowe

• niedocenianie determinantów pozaekonomicznych

• wykorzystywanie niemiarodajnych statystyk

• brak wnikliwej analizy specyfiki i realnych problemów stanu wyjściowego

• transferowanie nieadekwatnych do warunków rozwiązań

Podstawy ekonomii rozwoju w koncepcji liberalnej:

• konsensus waszyngtoński (warunki rozwoju państw)

• deregulacja rynku

• prywatyzacja

• ochrona własności prywatnej

• dyscyplina fiskalna

• uwolnienie stóp procentowych

• reforma podatków

• niska inflacja

• reforma walutowa

• rezygnacja z subsydiów rządowych

• liberalizacja handlu

Warunki dynamicznego rozwoju krajów biednych wg szkoły liberalnej

• otwarcie gospodarki na zewnątrz

• likwidacja barier BIZ

• poparcie społeczne reform - demokratyzacja

Model gospodarczy Japonii:

Japonia stałą się niespodzianką dla futurologów. Jeden z ekspertów władz okupacyjnych twierdził po II WŚ, że Japonia uzyska samowystarczalność żywnościową dla biologicznego przetrwania w 30 lat. Niespodzianka - stała się 2. gospodarką na świecie.

Japonia przyjęła specyficzną strategię gospodarczą uwzględniającą tradycje, które dla Japończyków mają olbrzymie znaczenie. Dotacje dla ryżu (500%).

Do sukcesu przyczynił się też zwłaszcza rozwój edukacji w oparciu o inwestowanie w sektory proeksportowe (nowe technologie, wynalazki) realizowana przez Ministerstwo Przemysłu i Handlu Zagranicznego, które prowadziło monitoring światowej gospodarki. W odpowiednich sektorach stymulowano ich wzrost, stosowano subwencje, dotacje i inną pomoc. Natomiast branże i korporacje, które znajdowały się w sektorach, którym groził upadek - nakłaniano do modernizacji, przekwalifikowywania profilu produkcji itd. Nie było tam masowych zwolnień z pracy, zamknięć dużych firm, korporacji. Bezrobocie utrzymywało się więc na stosunkowo niskim poziomie (1-1,9%). Po latach 70 bezrobocie wzrosło od 2,1 do 2,6%.

Dynamikę rozwoju w pierwszym okresie zawdzięczają ograniczeniu wzrostowi płac - wszelkie nadwyżki inwestowano a nie przejadano.

Potem deficyt wzrastał jedynie w czasach kryzysów. Stabilność finansów była w pełni utrzymywana.

Ważna rola związków zawodowych - współuczestniczenie w działaniu firmy. Podstawowym zadaniem związku jest umacnianie pozycji firmy na rynku.

W Japonii liczy się czas pracy - coraz więcej się zarabia im wyższy ma się staż. Dlatego ludziom nie opłacało się zmieniać pracy po 20 latach.