Planowanie urbanistyczne i regionalne

Wykład z 26.10.2009 r.

System planowania przestrzennego w Polsce

Podstawowe elementy systemu planowania przestrzennego określone są ustawą z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.).

W Polsce obowiązuje trójszczeblowy system planowania przestrzennego:

• na poziomie gminy,

• na poziomie województwa,

• na poziomie kraju.

Na poziomie gminy:

• studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego,

• miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.

Na poziomie województwa:

• plan zagospodarowania przestrzennego województwa.

Na poziomie kraju:

• koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju (KPZK).

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy:

Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy:

• jest dokumentem kształtującym politykę przestrzenną gminy,

• koordynuje ustalenia planów miejscowych,

• ustala lokalne zasady zagospodarowania przestrzennego,

• nie jest aktem prawa miejscowego.

Sporządzenie studium jest obowiązkowe dla całej gminy.

Studium:

• sporządza wójt (burmistrz lub prezydent miasta),

• uchwala rada gminy.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego:

• jest podstawowym aktem w systemie planowania przestrzennego.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się w celu:

• ustalenia przeznaczenia terenów,

• określenia sposobu zagospodarowania i zabudowy terenów.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego.

Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego sporządza się dla obszaru:

• całej gminy,

• części gminy,

• położonego w kilku gminach.

Procedura uchwalenia planu miejscowego:

• rada gminy podejmuje uchwałę o sporządzeniu planu,

• wójt, burmistrz lub prezydent miasta sporządza projekt planu,

• rada gminy uchwala plan,

• wojewoda kontroluje sposób sporządzenia i uchwalenia planu,

• wojewoda publikuje uchwałę w Dzienniku Urzędowym województwa.

Z wnioskiem o sporządzenie planu może wystąpić każdy, ale rada gminy nie ma obowiązku podjęcia uchwały o przystąpieniu do sporządzenia planu w związku ze złożonym wnioskiem.

Zmiana planu następuje w takim trybie, w jakim jest on uchwalany.

Uwagi do planu może wnieść każdy, kto kwestionuje ustalenia w nim przyjęte.

Plan sporządzany jest na koszt gminy, ale koszt sporządzenia planu dla obszaru, na którym przewiduje się realizację inwestycji celu publicznego, ponosi budżet państwa, samorząd województwa, samorząd powiatu lub inwestor.

Prawo wglądu do planu miejscowego oraz otrzymania z niego wypisu i wyrysu ma każdy.

Renta planistyczna:

• jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel zbywa tę nieruchomość, to wójt, burmistrz lub prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, nie większą niż 30% wzrostu wartości nieruchomości.

Odszkodowania:

1. Jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać od gminy:

• odszkodowania,

• wykupienia nieruchomości,

lub gmina może zaoferować nieruchomość zamienną.

2. Jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości uległa obniżeniu, a właściciel zbywa tę nieruchomość, może żądać od gminy odszkodowania, równego obniżeniu wartości tej nieruchomości.

Podstawowe barwne oznaczenia graficzne i literowe dotyczące przeznaczenia terenów, które należy stosować na projekcie planu miejscowego, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Oznaczenia graficzne dotyczące granic i linii regulacyjnych (jednobarwne) są określone w Polskiej Normie PN-B-01027 „Rysunek budowlany. Oznaczenia graficzne stosowane w projektach zagospodarowania działki lub terenu”.

Planowanie przestrzenne na poziomie wojewódzkim:

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa:

• uwzględnia ustalenia strategii rozwoju województwa.

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa określa:

• podstawowe elementy sieci osadniczej, ich powiązania komunikacyjne i infrastrukturalne;

• system obszarów chronionych;

• rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym;

• obszary problemowe i wsparcia;

• obszary metropolitalne;

• obszary zagrożone powodzią;

• obszary występowania złóż kopalin.

Plan zagospodarowania przestrzennego województwa:

• sporządza marszałek województwa;

• uchwala sejmik województwa;

• wojewoda publikuje w Dzienniku Urzędowym województwa.

Planowanie przestrzenne na poziomie krajowym:

Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju:

• określa uwarunkowania, cele i kierunki zrównoważonego rozwoju kraju.

• podstawowe elementy krajowej sieci osadniczej;

• obszary metropolitalne;

• wymagania z zakresu ochrony środowiska i zabytków;

• rozmieszczenie infrastruktury społecznej o znaczeniu międzynarodowym i krajowym;

• rozmieszczenie infrastruktury technicznej i transportowej, zasobów wodnych i obiektów gospodarki wodnej o znaczeniu międzynarodowym i krajowym;

• obszary problemowe o znaczeniu krajowym.

Koncepcję przestrzennego zagospodarowania kraju:

• sporządza Minister Rozwoju Regionalnego;

• Rada Ministrów przyjmuje i przedstawia Sejmowi;

• Marszałek Sejmu publikuje w Monitorze Polskim.

2

---