ZASADY PRZYGOTOWANIA DO ZABIEGU OPERACYJNEGO W KARDIOCHIRURGII
1.Przygotowanie psychiczne.
2.Przygotowanie fizyczne
Przygotowanie do zabiegu rozpoczyna się już w poradni kardiochirurgicznej na wizycie przedoperacyjnej.
WIZYTA PRZEDOPERACYJNA OBEJMUJE
1.Opisanie pacjenta, przebieg choroby i innych chorób współistniejących (dokumentacja KROK: Krajowy Rejestr Operacji Kardiochirurgicznych)
2.Odstawienie leków na 5 dni przed przyjęciem (Plavix, Acenokumarol, Warfin, Areplex, Aspiryna) Zlecenie na iniekcje z heparyny drobnocząsteczkowej
3.Zlecenie dodatkowych badań: doppler tętnic szyjnych, wymazy (nos i gardło, i konsultacji lekarskich (stomatolog, endokrynolog)
4.Wyliczenie ryzyka operacyjnego
5.Uzyskanie świadomej zgody na zabieg operacyjny po rozmowie wyjaśniającej.
6.Inne informacje istotne dla przebiegu operacji np.: brak zgody na przetoczenie krwi
7.Przekazanie informacji, co pacjent ma ze sobą zabrać do szpitala, jak się przygotować do operacji:
- zabrać ze sobą wszystkie wypisy ze szpitali i film z koronarografii (kaseta VHS lub CD)
- posiadać skierowanie od Lekarza Rodzinnego do Oddziału Kardiochirurgii oraz dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego
- zabrać ze sobą: 2 piżamy, pantofle, ew. szlafrok, przybory toaletowe (mydło, ręcznik, miękką gąbkę do mycia, jednorazową maszynkę do golenia), środki czystości (chusteczki higieniczne, ręczniki papierowe, itp.)
- proszę zabrać wodę mineralną niegazowaną, najlepiej w butelkach 0,5 litrowych z „dzióbkiem” do picia (4 butelki)
- w razie zmiany stanu zdrowia (infekcja, gorączka, lub hospitalizacja, itp.) w ciągu ostatniego tygodnia przed przyjęciem, tzn. od ostatniej wizyty w Poradni prosimy o pilny kontakt telefoniczny z Oddziałem Kardiochirurgii
- powstrzymanie się od palenia tytoniu, najlepiej już na kilka dni przed planowanym zabiegiem. Nie ma to istotnego wpływu na szereg zmian w organizmie chorego dokonywanych przy współudziale tytoniu na przestrzeni niekiedy wielu lat nikotynizowania, może jednak zapobiec niekorzystnemu działaniu tlenku węgla i nikotyny w okresie okołooperacyjnym. Gwałtowne przerwanie nałogu może korelować ze stanami niepokoju, zaburzeniami snu oraz z ogólna drażliwością. Ponadto pooperacyjne powikłania płucne występują u palaczy sześciokrotnie częściej, a ryzyko wzrasta do 70% w porównaniu z osobami, które nie palą tytoniu. U palaczy częściej występuje skurcz krtani i kaszel podczas wprowadzania do znieczulenia. Palacze w okresie pooperacyjnym są także bardziej od niepalących narażeni na śmiertelne powikłania choroby niedokrwiennej serca. Palenie tytoniu wpływa również na częstość powikłań gojenia się ran pooperacyjnych. Dym papierosowy zawiera ponad 4000 substancji, które w różny sposób działają na układ krążenia, oddechowy, pokarmowy, nerki, hemostazę i system immunologiczny, wpływając tym samym na metabolizm leków i samopoczucie chorego
Szacowanie ryzyka operacyjnego
Przygotowanie do zabiegu operacyjnego obejmuje zarówno sferę psychiczną, jak i sferę fizyczną. Oba obszary przygotowania są bardzo ważne, a czynności, jakie podejmuje w ich ramach pielęgniarka, należą do istotnych elementów stanowiących o bezpieczeństwie pacjenta i pomyślnym przebiegu zabiegu operacyjnego
Przygotowanie psychiczne chorego do operacji
Przed zabiegiem operacyjnym, jak i przed każdym badaniem, zwłaszcza inwazyjnym, pacjent może odczuwać niepokój.
Lęk towarzyszący zabiegowi ma z reguły ścisły związek z:
-rozległością planowanego zabiegu operacyjnego,
-z osobowością chorego,
-wiekiem pacjenta,
-z płcią (badania wskazują, iż kobiety wykazują wyższy poziom lęku niż mężczyźni),
-z wykształceniem,
-z rokowaniem,
-ze znieczuleniem, (znieczulenie samo w sobie może być stresogenne, zwłaszcza znieczulenie ogólne z „wyłączeniem” świadomości i odruchów - pacjent jest wówczas całkowicie zależny od osób drugich i obsługiwanej przez nie aparatury medycznej)
Pacjent z wysokim poziomem lęku może podchodzić do wszelkich procedur medycznych podejmowanych na jego ciele z dużą rezerwą (a przez to może nie wyrazić na nie zgody). Ważna jest, zatem przedoperacyjna rozmowa z chorym, mająca na celu wyjaśnienie wszelkich niezrozumiałych dla niego kwestii.
Przygotowanie psychiczne pacjenta do zabiegu operacyjnego polega przede wszystkim na wyjaśnieniu mu nurtujących go kwestii i rozwianiu wszelkich wątpliwości związanych z procesem leczenia i zabiegiem operacyjnym.
Przygotowanie psychiczne może podejmować lekarz, pielęgniarka, psycholog - każdy w ramach swojej wiedzy i kompetencji.
Dostarczenie informacji interesujących pacjenta prowadzi do redukcji napięć i niepewności, co powoduje poprawę stanu emocjonalnego chorego oraz zadowolenie z kontaktu z zespołem leczącym, są zadowoleni ze sposobu leczenia, mniej skłonni do skarg, a rekonwalescencja przebiega u nich szybciej.
Należy jednak pamiętać, że zbyt obszerna informacja może niekiedy powodować wzrost poziomu lęku u pacjenta, dlatego też należy dostarczać mu treści najważniejszych i przydatnych w danym momencie.
Pielęgniarka powinna mieć duży udział w edukacji chorego
-udziela informacji medycznej zgodnie z aktualna wiedzą i ze swoimi kompetencjami,
-poprzez rozmowę z chorym zmniejsza poczucie lęku, towarzyszącemu pacjentowi w czasie hospitalizacji,
-rozmawia z chorym przeddzień zabiegu operacyjnego,
-wizyta na sali pooperacyjnej
-rozmowa z pielęgniarką powinna wyjaśniać zasady oraz celowość przygotowania do zabiegu operacyjnego,
-rozmowa ma zapewnić poczucie bezpieczeństwa poprzez uzyskanie dodatkowych informacji na temat czekających go zabiegów i procedur (golenie pola operacyjnego),
-rozmowa pielęgniarki z pacjentem ma rozwiać jego ewentualne wątpliwości, które mogą powodować u niego stan napięcia emocjonalnego.
Przygotowanie psychiczne do zabiegu kardiochirurgicznego:
1.Rozmowa z lekarzem, który będzie operował.
- wyjaśnienie istoty zabiegu,
- wyjaśnienie celowości zabiegu
- powikłania
- konsekwencje nie wyrażenia zgody,
- informacje dotyczące przygotowania do zabiegu, zachowania się po zabiegu,
- wyjaśnienie pytań i wątpliwości chorego,
2.Rozmowa z anestezjologiem ma ona na celu
-ocenę ryzyka znieczulenia,
-ocenę aktualnego stanu chorego i współistniejących chorób,
-analizę wymaganych i stosowanych do rozpoznania wyników badań laboratoryjnych i dodatkowych
- zlecenie choremu leków uspakajających w przeddzień i w dniu operacji
-przekazanie informacji dotyczących znieczulania,
-wypełnienie ankiety anestezjologicznej,
-zgoda na znieczulenie
3.Kontakt z rodziną.
4.Kontakt z duchownym (sakrament chorych)
5.Rozmowa z psychologiem.
6.Zapewnienie przyjaznej atmosfery w oddziale.
- stosunek personelu do chorych,
- wzajemne stosunki między pracownikami,
- solidność i rzetelność w wykonywaniu swoich obowiązków,
PRZYGOTOWANIE FIZYCZNE
1. Wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych: (grupa krwi i czynnik Rh, morfologia krwi, podstawowe badania biochemiczne (sód, potas, glukoza), EKG, RTG, Wymazy-kontrola)
Inne badania w zależności od stanu aktualnego pacjenta, jego choroby podstawowej oraz chorób współistniejących a także od rodzaju planowego zabiegu operacyjnego (np. czas krwawienia i krzepnięcia, troponina, mocznik, kreatynina, poziom określonych hormonów, badanie ogólne moczu, RTG i inne).
2. Pomiar wzrostu i masy ciała.
3. Nauczenie gimnastyki oddechowej (oddychanie przeponą, głębokie oddechy, wydech przez zasznurowane usta)
4. Dążenie do optymalizacji stanu zdrowia pacjenta, tak, aby podejmowany zabieg operacyjny był przeprowadzony w czasie i w warunkach najbardziej dla niego korzystnych. Optymalizacja stanu zdrowia chorego, ze szczególnym zwróceniem uwagi na układ krążenia, oddechowy, pokarmowy, nerki, choroby endokrynologiczne, hematologiczne, neurologiczne oraz zaburzenia elektrolitowe
5. Rozpoczęcie profilaktyki przeciw/zakrzepowej (jeżeli nie rozpoczęto w poradni).
6. Odpowiednie przygotowanie do zabiegu operacyjnego pacjenta z cukrzycą.
-systematyczna kontrola glikemii
-podawanie w ciągłym wlewie dożylnym tzw. GIK z optymalną (ustaloną przez lekarza) dawką insuliny krótko działającej lub płyny infuzyjne niezawierające preparatów 5-10 % glukozy, np. 0,9% NaCl, PWE
7.Przygotowanie przewodu pokarmowego (ostatni posiłek godz. 18; w dniu zabiegu naczczo)
8. Przygotowanie skóry.
-2-krotna kąpiel w Manusanie,
-ogolenie pola operacyjnego(kończyny dolne, pachwiny, pachy, klatka piersiowa, przedramię, prawe ramię),
Strzyżenie pola operacyjnego powinno odbywać się w dniu zabiegu, wyjątkowo w przeddzień operacji. Najmniejsze ryzyko zakażenia okolicy planowego cięcia chirurgicznego występuje wówczas, gdy czas między goleniem a rozpoczęciem zabiegu operacyjnego jest krótszy niż 1-2h przed planowym zabiegiem operacyjnym.
(pomoc pacjentom niedołężnym, sprawdzenie przez pielęgniarkę, założenie czystej koszuli; czysta, zmieniona pościel)
8. Poinformowanie pacjenta o tym, że:
-paznokcie u rąk i nóg pacjenta w czasie zabiegu powinny być pozbawione lakieru,
-na okres zabiegu powinien zdjąć wszystkie metalowe ozdoby - obrączki, pierścionki, kolczyki, bransolety, naszyjniki, spinki do włosów, itd.,
-wyjąć/usunąć sztuczne protezy zębowe, okulary, szkła kontaktowe,
-kobiety w okresie około operacyjnym nie powinny malować ust i skóry wokół oczu,
-osoby, które mają długie włosy powinny je na okres zabiegu spleść w jeden warkocz,
-pacjent bezpośrednio przed zabiegiem operacyjnym powinien oddać mocz w celu opróżnienia pęcherza moczowego
9.Leki, których podawanie w okresie okołooperacyjnym powinno być kontynuowane:
-obniżające nadkwaśność i gastrokinetyczne,
-p/padaczkowe,
- p/nadciśnieniowe,
- p/dusznicowe, antyarytmiczne,
- p/parkinsoidalne
-antypsychotyczne,
-kortykosteroidy,
- p/astmatyczne,
-immunosupresyjne
10. Leki, których podawanie w okresie około operacyjnym powinno być wstrzymane lub powinny być wprowadzone preparaty alternatywne:
- p/krzepliwe i p/płytkowe
-aspiryna
-doustne antykoncepcyjne i zastępcza terapia hormonalna
11. Podanie premedykacji, która ma na celu
- zmniejszenie niepokoju, lęku,
- zmniejszenie wydzielania w drogach oddechowych,
- nasilenie działania środków anestetycznych,
- zahamowanie nudności i wymiotów pooperacyjnych,
- uzyskanie amnezji,
- zmniejszenie objętości i podwyższenie pH soku żołądkowego,
- osłabienie ruchów wagalnych.
12. Podanie środka nasennego na noc.
13. Zabezpieczenie krwi do zabiegu.
14. W dniu zabiegu:
- podanie premedytacji zleconej przez anestezjologa (na 30-60 min przed)
- sprawdzenie parametrów: tętno, temperatura
- upewnienie się czy kobieta nie dostała miesiączki,
- wyjęcie ruchomych protez i zabezpieczenie ich,
- zabezpieczenie biżuterii,
- przygotowanie antybiotyku do profilaktyki śródoperacyjnej
- przygotowanie krwi do zabiegu,
15.Przekazanie chorego na blok operacyjny.
- przewiezienie chorego w pozycji leżącej na wózku, wraz z krwią, antybiotykami, dokumentacją,
- sprawdzenie dokumentacji i danych chorego,
- rozebranie chorego
1