ZASADY:

• Zasada poszanowania godności podopiecznego - każde podejmowane działanie musi być wyrazem szacunku dla indywidualności i niepowtarzalności każdego podopiecznego.

• Zasada akceptacji - wyraża się przyjęciem podopiecznego takiego, jakim jest naprawdę, z okoliczności i warunków, w jakich on funkcjonuje.

• Zasada afirmacji indywidualności - oznacza, że podopieczny ma być nie tylko tolerancyjny w swej niepowtarzalności, ale powinien być afirmowany właśnie ze względu na swoje cechy wyjątkowe. Uświadomienie podopiecznemu jego własnej wartości i godności.

• Zasada tolerancji wobec postaw i przekonań wynikających z wyznawanej religii czy poglądów na życie - pomoc ma być świadczona ze względu na faktyczną potrzebę i nie ma znaczenia wyznawana religia czy podzielany światopogląd.

• Zasada postawy służebnej - Oznacza generalnie stałą gotowość do udzielania pomocy i bycia blisko podopiecznego wykluczając występowanie z pozycji władzy wobec podopiecznego.

• Zasada podmiotowego podejścia do podopiecznego

• Zasada stanowienia - pełna partycypacja podopiecznego w procesie pomagania

• Zasada kontrolowanego zaangażowania emocjonalnego

• Zasada równego traktowania podopiecznego

• Zasada prawdomówności - (opiekun spolegliwy)

• Zasada poufności - oznacza, że podopieczni muszą wyrazić swoją zgodę na przekazywanie informacji dotyczących ich osoby (komunikacja uprzywilejowana)

UMIEJĘTNOŚCI PRACY SOCJALNEJ:

Umiejętności funkcjonalne - to cechy, osobowości związane z rolą zawodową np.

• Bezinteresowność i uczciwość

• Poszanowanie godności drugiego człowieka

• Postawa niesienia pomocy

• Zdolność do samokontroli

• Komunikatywność

• Empatia

• Bezstronność

• Obiektywizm

Umiejętności instrumentalne - to cechy nastawione na możliwie najlepsze spełnianie obowiązków zawodowych, czyli realizowanie przepisów wynikających z zawodowej roli pracownika socjalnego np.

• Obowiązkowość wewnętrzna

• Dyscyplina

• Zdecydowanie

• Konsekwencja w działaniu

• Prawdomówność

• Spostrzegawczość

• Odpowiedzialność

• Kultura osobista i takt

• Zdolności organizatorskie

1. Umiejętności metodyczne:

• Udzielanie porad

• Obserwowanie, dokonywanie analizy i wnioskowania

• Formułowanie diagnozy społecznej oraz planu pracy (projektowanie działań)

• Stosowania w praktyce metod i technik interwencji socjalnej i opiekuńczej

• Stosowanie w praktyce metod i technik monitorowania (kontroli) i edukacji (okresowe oceny analizy)

• Łączenie niektórych elementów poszczególnych metod w zakresie odpowiadającym sytuacji osoby lub rodziny

2. Umiejętności społeczne:

• Komunikacyjne

• Nawiązywanie kontaktu

• Rozumienie sytuacji rodziny lub osoby

• Okazywanie ciepła i empatii

• Współpraca z klientami i ważnymi dla nich osobami

• Mediacji i negocjacji

• Organizowanie i prowadzenie grup zadaniowych

• Występowania na forum publicznym

• Wykorzystanie lokalnej sceny politycznej

• Aktywizowanie społeczności lokalnej

3. Umiejętności stosowania prawa:

• Interpretowanie przepisów prawa i stosowanie ich w praktyce

• Dokonywanie właściwej analizy dokumentów oraz przepisów prawa, celem uwzględnienia specyfiki sytuacji danej osoby

• Uświadomienie klientów pomocy społecznej ich uprawnień i sposobów ich egzekwowania

4. Umiejętności wskazywania właściwych instytucji, w których kompetencjach leżą problemy związane z pomocą społeczną w określonych przypadkach

5. Umiejętności menedżerskie:

• Przewidywanie potrzeb społecznych

• Alokacja zasobów

• Twórcze rozwiązywanie problemów społecznych

• Organizowanie pracy i kierowanie zespołem

• Prowadzenie nadzoru

• Inicjowanie i współrealizowanie projektów działań społecznych, wspomaganie aktywności, kształtowania postaw i stosunków międzyludzkich

• Skuteczne negocjowanie dla osiągnięcia celów pomocy społecznej

• Pozyskiwanie do współdziałania osób, rodzin, środowiska lokalnego, instytucji, organizacji pozarządowych

• Publiczne prezentowanie problemów społecznych

• Zdobywanie funduszy na realizację celów pomocy społecznej

6. Umiejętności podejmowania decyzji i szybkiej interwencji socjalnej

7. Umiejętności stosowania wiedzy naukowej w praktyce

8. Umiejętności wykorzystania zdobyczy, technik podczas wykonywania pracy zawodowej

STANDART

• Wg słownika j.p. oznacza przeciętna normę, przeciętny typ, model, wyrób odpowiadający określonym wymaganiom, wzorzec.

• Standardem postępowania pracownika socjalnego określamy zasady i reguły wychowania przedstawicieli tego zawodu nieodzowne do jego wykonywania

• Reguły zawodowe są obligatoryjne dla wszystkich pracowników socjalnych. Wyrosły z tradycji zawodu, przepisów ustawowych

• Standardy zachowań pracownika socjalnego są wzorem osobowościowym tj. strukturą, której elementami składowymi są typy osobowości.

Standardowe cechy pracownika socjalnego:

• Kompetentność

• Empatia

• Rozbudzanie zaufania

• Wyrozumiałość

• Opanowanie

• Spolegliwość

• Obiektywizm

WSPARCIE SPOŁECZNE:

Rozumiemy je jako powszechnie oczekiwana pomoc dostępna dla jednostki lub grupy, w sytuacjach trudnych, stresowych, a których sami nie są w stanie przezwyciężyć. Ten rodzaj pomocy ma służyć mobilizacji sił potencjału zasobów po to, by móc radzić sobie ze swoimi problemami.

ZNACZENIE TERMINU WSPARCIA:

• Pomoc udzielana komuś (pomoc pieniężna, niematerialna, wspomaganie)

• Wspierać: dać oparcie komuś

RODZAJE I FUNKCJE WSPARCIA SPOŁECZNEGO:

• Informacyjne - udzielanie rad, pewnych porad prawnych i metodycznych, informacji pomocnych w rozwiązaniu życiowych problemów jednostki, jak również wzbogacenie wiedzy samego podopiecznego na temat jego leczenie, o instytucjach, w których może uzyskać pomoc. Wiedza ta daje poczucie bezpieczeństwa nawet wtedy, gdy nie może z niej skorzystać.

• Emocjonalne - polegające na okazywaniu zrozumienia, współczucia, podtrzymania w chwili kryzysu emocjonalnego i dawaniu komunikatów werbalnych i niewerbalnych typu „jesteś przez nas kochany”. Troskliwość i gotowość niesienia pomocy.

• Materialne - Oparte na tradycyjnych formach udzielenia pomocy, polega na dostarczeniu środków materialnych, finansowych, doświadczeń ułatwiających egzystencję osoby z ograniczoną sprawnością. Uzupełnia deficyt budżetowy.

• Instrumentalne - uważa się takie wsparcie przez świadczenie usług, ma zastosowanie do osób z niepełnosprawnością. Polega na udzieleniu pomocy przy wykonywaniu dodatkowych czynności. Pomoc udzielana jest w formie bezpłatnych lub odpłatnych usług umożliwiających w miarę normalnie funkcjonowanie.

• Wartościująca - polegająca na okazywaniu uczuć uznania, akceptacji, Przejawiać się ona może w dawaniu jednostce komunikatów typu „jesteś dla nas ważny”.

RODZAJE WSPARCIA ODPOWIEDZAIELNE ZA PRZECIWDZIAŁANIE SKUTKOM STRESU:

• Podtrzymujące samoocenę - porównywalne ze wsparciem emocjonalnym, gdzie obecność bliskiej osoby, jej akceptacja

• Prestiżowe - więzy społeczne są już wspierające z samego faktu ich istnienia

• Behawioralne - pochodzą ze specyficznych wymian między uczestnikami interakcji

• Relacyjne - pochodzą z samego faktu bycia z innymi w określonej relacji

PRACOWNICY SOCJALNI POWINNI:

• Podsycać i podtrzymywać relacje i stosunki, które:

• Przynoszą emotyczne relacje

• Afirmują możliwości dokonywania wyboru i samostanowieniu klientów

• Kład nacisk na partnerstwo z klientem

• Promować takie sposoby komunikowania się, które:

• Szanują godność i wolność człowieka

• Dbają o zainteresowanie klienta

• Podtrzymują poufność kontaktu

• Angażować się w rozwiązywaniu problemów, które:

• Informują klientów o prawach, które im przysługują

• Angażuje klientów

• Przestrzegać zasad zawodowych pracownika socjalnego przez:

• Stosowanie kodeksu etyki zawodowej

• Doskonalenie zawodowe

• Przeciwdziałaniu przypadkom dyskryminacji

---