Działanie hormonów przewodu pokarmowego:

• Gastryna - stymuluje wydzielanie kwasu solnego,

• Cholecystokinnina - stymuluje skurcz pęcherzyka żółciowego i wydzielanie enzymów trzustkowych, hamuje napięcie zwieracza Oddiego,

• Sekretyna - stymuluje wydzielanie soku trzustkowego i wodorowęglanów,

• Żołądkowy peptyd hamujący - zwiększa wydzielanie insuliny w odpowiedzi na wzrost stężenia glukozy we krwi,

• Wazoaktywny peptyd jelitowy - działa na trzustkę podobnie jak sekretyna, wpływa na motorykę jelita oraz przepływ krwi w naczyniach krezkowych,

• Motylina - stymuluje motorykę jelit w okresie między posiłkami,

• Somatostatyna - hamuje wydzielanie gastryny i innych hormonów przewodu pokarmowego i pepsyny, stymuluje wytwarzanie śluzu w żołądku,

• Insulina - obniża stężenie glukozy we krwi,

• Glukagon trzustkowy - stymuluje glukogenolizę, lipolizę, glukogenezę, zwalnia motorykę jelit.

Dysfagia:

• Dysfagia ustno-przełykowa:

• Choroby gardła srodkowego, zapalenie, ropień, guz,

• Zaburzenia nerwowe pochodzenia ośrodkowego, choroby mięśni.

• Dysfagia przełykowa:

• Zmiany anatomiczne: guz, uchyłki,

• Refluks żołądkowo-przełykowy,

• Zaburzenia motoryki przełyku: kurcze przełyku, achalazja, twardzina, itp.

Przyczyny:

• Rak przełyku,

• Uchyłki, ciało obce, zbliznowanie i zwężenie przełyku,

• Zapalenie przełyku spowodowane zarzucaniem treści żołądkowej i stany kurczowe przełyku,

• Adchezja, twardzina, guz złośliwy w dolnej części gardła lub w śródpiersiu, tętniak aorty, wole pozamostkowe, tężec, zapalenie trzustki,

• Glubus histerica,

• Zwracanie pokarmu i wymioty,

• Zgaga,

• Ból zamostkowy: zapalenie przełyku spowodowane zarzucaniem treści żołądka, kurcz przełyku,

• Koszek: aspiracja w chorobach nerwowo-mięśniowych, przetok przełyku.

Achalazja, kurcz wypustu

Etiologia - jest to zwyrodnienie splotu warstwy mięśniowej w dolnym odcinku przełyku.

Klinika:

• Występuje w średnim wieku (30-50 rok życia),

• Trudności przełykania zmuszają chorych do częstego picia,

• Uczucie pełności za mostkiem, rzadko bóle kurczowe w przypadku nadmiernie ruchliwej achalazji.

Powikłania:

• Zapalenie płuc aspiracyjne,

• Zmniejszenie masy ciała,

• Zwyrodnienie rakowe.

Choroba refluksowa i zapalenie przełyku refluksowe

Określenie:

• Refluks żołądkowo-przełykowy jest to zarzucanie zawartości żołądka do przełyku z powodu niesprawności mechanizmu zamykania dolnego zwieracza przełyku,

• Refluks fizjologiczny,

• Choroba refluksowa - często występujący refluks, połączony z dolegliwościami,

• Zapalenie przełyku refluksowe - choroba refluksowa z makroskopowo dostrzegalnymi ubytkami nabłonka.

Etiologia:

• Pierwotna - zaburzenie mechanizmu zamykania dolnego zwieracza przełyku niewyjaśnionego pochodzenia,

• Wtórna - gdy znane są przyczyny, np. ciąża, stan po operacyjny, leczenie achalazji itp.

Klinika:

• Zgaga i piekące bóle za mostkiem, szczegulnie w pozycji leżącej i po posiłku,

• Trudności w połykaniu,

• Zwracanie resztek pokarmu,

• Puste odbijanie,

• Bóle i pieczenie w nadbrzuszu (30%),

• Posmak soli lub mydła w ustach po odbijaniu,

• Nudności, wymioty,

• Bóle dławicowe.

Uwaga! Dolegliwości nasilają się w ułożeniu na wznak, przy zginaniu się i podczas parcia.

Leczenie zachowawcze:

• Preparaty zobojętniające - mieszaniny wodorotlenku magnezu i glinu,

• Ranitydyna - w celu zatrzymania sekrecji kwasu żołądkowego,

• Środki wiążące sole żołądkowe.

CHOROBY WEWNĘTRZNE W8 19.11.03