Małgorzata Włodawiec

Gr. 2 ż ,rok II

Sprawozdanie z pomiaru wysokości uniesienia środka ciężkości podczas wyskoku dosiężnego

I Wstęp

Cel badania:

Analiza zależności wysokości wyskoku masy ciała oraz analiza mocy średniej jako parametru, który może wpłynąć na wysokość wyskoku.

Badanie, będące przedmiotem tego sprawozdania, to jeden z podstawowych i najpopularniejszych pomiarów w praktyce sportowej Za pomocą pomiaru takiego wyskoku dosiężnego - zamach ramionami, wyskok obunóż z miejsca, można dokonać oceny wielu parametrów, charakteryzujących możliwości szybkościowo-siłowe człowieka.Większość testów służących ilościowej ocenie sprawności człowieka, opiera się właśnie na takich podstawowych pomiarach.

Podczas wyskoku dosiężnego (pionowy w górę) wyróżnia się następujące fazy:

• Faza zamachu - obniżenie środka masy ciała podczas kontaktu z podłożem

• Faza odbicia - unoszenie środka masy podczas kontaktu z podłożem

• Faza lotu - brak kontaktu z podłożem

• Faza lądowania - kontakt z podłożem po fazie lotu, do chwili osiągnięcia stałej wartości siły reakcji.

Powyższe fazy poprzedza pomiar masy ciała badanego w bezruchu ( statyka ),

Siły powodujące zmianę prędkości ciała w stosunku do innych ciał, w dynamice rozdzielamy na siły zewnętrzne i wewnętrzne. Na człowieka odbijającego się od podłoża działają dwie siły zewnętrzne: siła ciężkości przyłożona do środka masy ciała i siła reakcji podłoża, przyłożona do stóp. Przy ruchach zapoczątkowanych na podłożu, zgodnie III zasadą dynamiki Newtona, siła reakcji podłoża równa się sile akcji ciała człowieka, ale o przeciwnym kierunku i zwrocie. Na siłę akcji składa się : siła ciężkości G = mg i siła bezwładności F_i = ma_i związana z niejednostajnym ruchem ciała. Podczas stania na podłożu V = 0, siłę akcji będzie stanowić siła ciężkości (R = G). Początek zamachu, powoduje gwałtowne skierowanie środka ciężkości w dół, co powoduje działanie siły bezwładności skierowanej ku górze. Maleje nacisk podłoża. To nazywamy fazą odciążenia, w której R = G - F_i (siła reakcji mniejsza jest od ciężaru ciała). Gdy kończy się faza zamachu i odbicia, siła kieruje się przeciwnie do kierunku przyspieszenia ziemskiego - ku górze, siła reakcji

wzrasta. R = G + F_i

Opierając się na powyższych faktach oraz podstawowych zasadach pomiaru wysokości uniesienia środka ciężkości (1-przrost pędu równy jest popędowi siły 2- energia mechaniczna układu jest stała) przeprowadzę analizę wysokości wyskoku(uniesienia środka ciężkości)stosując kryterium masy i parametr, jaki może wpłynąć na wysokość wyskoku.

II Materiał badawczy

Tab.1 Dane osób badanych

Lp.	Osoby badane	Wzrost [cm]	Waga [kg]	Uprawiana dyscyplina sportu
1	Włodawiec Małgorzata	170	53,5	brak
2	Sielużycka Wioletta	167	55	taniec
3	Rojek Dorota	165	58	brak
4	Samełko Aleksandra	175	66,3	pięciobój nowoczesny
5	Walicka Marta	175	73,3	piłka ręczna

III Wyniki badań

Tab. 2 Wyniki badania

Lp.	Osoby badane	hw [m] 1 pomiar	hw[m] 2pomiar	hw śr	Pw śr 1pomiar	Pw śr 2pomiar	Xśr Pw śr
1	Włodawiec Małgorzata	0,348	0,378	0,363	745	701	723
2	Sielużycka Wioletta	0,353	0,338	0,3455	884	758	821
3	Rojek Dorota	0,337	0,346	0,3415	832	901	866,5
4	Samełko Aleksandra	0,257	0,285	0,271	438	611	524,5
5	Walicka Marta	0,322	0,324	0,323	1051	1023	1037

IV Analiza

1. wyskoku do masy ciała

Porównując wartości średnie z pomiarów wysokości wyskoku na platformie dynamometrycznej zauważyłam, że wysokości wyskoku zależy od masy ciała. Analizując wyskok pod względem masy ciała można zauważyć, że wraz ze wzrostem wagi wyskok maleje. Najwyższy wyskok (0,363m)występował u mnie przy najniższej wadze równej 53,3 kg.Stopniowo wraz ze wzrostem wagi u W.Sielużyckiej (55kg)średnia wartość wyskoku zmalała do 0,3455m. Podobna sytuacja powtórzyła się u D.Rojek i A Samełko.W przypadku A.Samełko znaczny spadek wysokości wyskoku (0,271m) w porównaniu z poprzednimi osobami wywołany był większą różnicą wagi (66,3kg).Spadek wysokości wyskoku wraz ze wzrostem wagi w przypadku pierwszych 4 osób bardzo wyraźnie widać na wykresie nr 1. Regułę malejącej wysokości wraz ze wzrostem wagi zaburza mi wynik M.Walickiej.Przy największej wadze 73,3 kg osiągnęła wynik 0,323m.jest on wyższy od wyskoku A.Samełko która waży 7 kg mniej z czego wynika ze Marta powinna mieć gorszy wyskok. Jest to wywołane tym, że Marta trenuje piłkę ręczna. Piłkarze ręczni zwykle maja lepszy wyskok gdyż potrzebny jest on w grze. Tłumaczy to anomalie która wystąpiła w mojej analizie. Jednak w większości przypadków wysokość wyskoku jest odwrotnie proporcjonalna do masy ciała.

2.mocy średniej rozwijanej podczas wyskoku jako parametru, który może wpłynąć na wysokość wyskoku

Analizując wyniki badania zauważam, że wraz ze wzrostem mocy średniej(jej wartości uśrednionej 2 pomiarów)maleje średnia wysokość wyskoku. Wywnioskowałam to na podstawie badania gdzie największy wyskok 0,363m osiągnęłam ja rozwijając średnia moc 723W. Podobna sytuacja wystąpiła u W.Sielużyckiej i D.Rojek .Wiola rozwinęła większą moc(821W)ode mnie, ale osiągnęła niższy wyskok Zasada ta potwierdza się tez przy porównaniu mocy rozwiniętej przez D.Rojek do W.Sielużykiej .Gdzie rozwijając większą moc (866,5)osiągnęła niższą 323wartość wyskoku niż W.Sieluzycka. Zależność tą zabuża wynik osiągnięty przez A.Samełko .Rozwijając najmniejsza moc średnią (66,5)spośród 5 badanych osiągnęła najmniejsza wartość wyskoku(0,271m).W porównaniu do 3 wcześniej analizowanych osób powinna mieć wyskok największej wartości. Wynikać to może z faktu ze A.Samełko trenuje pływanie gdzie skoczność nie jest bardzo ważną cechą. Przeciwna sytuacja nastąpiła u M.Walickiej gdzie zaobserwowałam zmniejszenie zależność miedzy mocą średnią a wysokością wyskoku występującą u mnie W.Sielużyckiej i D.Rojek. Osiągnięta przez Martę moc wskazuje że powinna mieć niższy wyskok. Jednak osiągnięta wartość wyskoku zbliżona jest do trzech pierwszych osób. Jest to wywołane prawdopodobnie wpływem uprawianej przez Martę dyscypliny (piłka ręczna,)w której u zawodników kształtuje się skoczność. Dlatego mimo rozwiniętej dużej mocy osiągnęła wysoki wyskok. Pokazuje to że na wysokość wyskoku maja też wpływ inne parametry niż tylko moc średnia. Także cechy somatyczne i inne parametry mogły wpłynąć na tzw. odchylenie od normy w przypadku A.Samełko. Jednak wyniki większości badanych potwierdzają, że zależność miedzy średnią wysokością wyskoku a rozwijaną mocą jest odwrotnie proporcjonalna.

W wyniku przeprowadzonych badań i analizy , pomijając czynniki somatyczne i inne cechy wpływające na wysokość uniesienia środka ciężkości, stwierdzam że wysokość wyskoku na platformie dynamometrycznej jest odwrotnie proporcjonalna do masy ciała. Także moc średnia rozwijana podczas wyskoku ,jako parametr wpływający na wysokość uniesienia środka ciężkości , jest do jego wysokości odwrotnie proporcjonalna.

---