Studia dzienne - semestr IV
LABORATORIUM TECHNIKI WYSOKICH NAPIĘĆ
Ćwiczenie nr 1 Temat: Badanie odgromników.
1. Zakres badań:
pomiar rezystancji izolacji odgromników
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
pomiar napięcia statycznego zapłonu
2. Wstęp do ćwiczeń.
Odgromniki są to aparaty elektryczne wielokrotnego działania przeznaczone do ochrony
urządzeń energetycznych i trakcyjnych przed przepięciami atmosferycznymi.
Odgromnik zaworowy zbudowany jest z trzech zasadniczych części: iskiernika gaszącego,
rezystora roboczego oraz obudowy izolacyjnej.
Odgromnik jest włączany między przewód roboczy a ziemię. Przepięcie o wartości szczytowej
przekraczającej napięcie zapłonu odgromnika powoduje zapłon iskiernika i przepływ prądu
wyładowczego poprzez odgromnik do ziemi. Rezystor roboczy ma w tym momencie
rezystancje elektryczną w minimalny sposób ograniczoną wartością prądu. Rezystancja ta
wzrasta natychmiast po przeminięciu przepięcia, gdy przez odgromnik zaczyna płynąć prąd
następczy od napięcia roboczego sieci.
Łuk w iskierniku gaśnie przy pierwszym naturalnym przejściu prądu następczego przez zero.
Odgromniki bezpośrednio po zlikwidowaniu przepięcia jest gotowy do następnego
zadziałania.
Odgromnik powinien mieć możliwość przepuszczania dużego prądu wyładowczego (przy
jednoczesnym ograniczeniu wartości przepięcia oraz ograniczenia prądu następczego)
płynącego przez odgromnik pod wpływem napięcia roboczego sieci po przepływie prądu
wyładowczego. Zadanie to spełnia rezystor o nieliniowej charakterystyce napięciowo -
prądowej, mający małą rezystywność przy dużych prądach oraz dużą przy małych
wartościach przepływającego prądu.
Podstawowym zadaniem iskiernika gaszącego jest odizolowanie napięcia roboczego od stasu
zmiennooporowego w okresie bezprzepięciowym oraz prawidłowe gaszenie łuku
podtrzymywanego przez prąd następczy.
Przed przystąpieniem do prób należy oczyścić powierzchnię izolatorów osłonowych. Pomiary należy wykonać przy temperaturze powietrza 20±5°C i wilgotności względnej powietrza nie wyższej niż 85%.
3. Rezystancja izolacji odgromników
Wartość rezystancji izolacji odgromników nie powinna być niższa niż 1000MQ.
Pomiar rezystancji należy wykonywać megaomomierzem 2,5 kV, przy czystych i suchych
izolatorach.
4. Prąd sterowania (prąd upływu) (1,3 mAmax)
Przy napięciu określonym przez wytwórcę, nie powinien się różnić od wartości podanej przez wytwórcę więcej niż o 30%.
5. Statyczne napięcie zapłonu
Statyczne napięcie zapłonu stanowi wartość skuteczną napięcia przemiennego o
częstotliwości 50 Hz, które doprowadzone do zacisków odgromnika powoduje jego zapłon.
Wyniki pomiaru statycznego napięcia zapłonu dla odgromników będących w eksploatacji
stanowi więc podstawę do oceny ich przydatności do zadań, jakie mają spełniać w układzie
elektroenergetycznym.
Pomiar statycznego napięcia zapłonu wykonuje się dla odgromników o napięciu
znamionowym wyższym od 1 kV.
Pomierzona wartość napięcia zapłonu nie powinna się różnić więcej niż o 15% od wartości
podanej w protokóle fabrycznym lub zmierzonej przy oddawaniu odgromnika do eksploatacji.
Napięcia powinny odpowiadać wartością podanym w tabeli:
Typ odgromnika |
Napięcie zapłonu wartość najniższa |
Napięcie zapłonu wartość najwyższa |
|
skuteczna (kV) |
skuteczna (kV) |
GZSB 6 |
11 |
20 |
GZSB 7.5 |
13,5 |
23 |
GZSB 10,5 |
19 |
32 |
GZSB 15 |
27 |
45,5 |
GZSB 18 |
32,5 |
55 |
GZSB 24 |
43,5 |
73 |
GZSB 36 |
69 |
110 |
GZSB 51 |
92 |
156 |
GZSB 96 |
173 |
293 |
GZSB 106 |
195 |
330 |
GZSB 120 |
216 |
366 |
GZSMB 36 |
62 |
110 |
GZSMB 51 |
87 |
156 |
GZSMB 96 |
164 |
293 |
GZSMB 108 |
185 |
330 |
GZSMB 120 |
205 |
366 |
GZSMB 126 |
215 |
384 |
6. Układ pomiarowy
• pomiar napięcia statycznego zapłonu (zwarte)
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
Przebieg ćwiczenia.
Odgromnik GZSb 51
pomiar rezystancji izolacji odgromników
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
pomiar napięcia statycznego zapłonu
Odgromnik GZSb 18
pomiar rezystancji izolacji odgromników
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
pomiar napięcia statycznego zapłonu
Odgromnik GZSb 10,5
pomiar rezystancji izolacji odgromników
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
pomiar napięcia statycznego zapłonu
Odgromnik GZSb 7,5
pomiar rezystancji izolacji odgromników
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
pomiar napięcia statycznego zapłonu
Ogranicznik GXAS 10,5
pomiar rezystancji izolacji odgromników
pomiar prądu sterowania (prądu upływu)
pomiar napięcia statycznego zapłonu
5. Wnioski.
Literatura.
Zbigniew Gacek - TECHNIKA WYSOKICH NAPIĘĆ
Pod red. H. Mościckiej-Grzesiak - INŻYNIERIA WYSOKICH NAPIĘĆ W ELEKTROENERGETYCE
Zbigniew Flisowski - TECHNIKA WYSOKICH NAPIĘĆ