Poprawność w zakresie fleksji rzeczowników 10 XII 2012

1. Która forma dopełniacza lp. r.m. jest poprawna?

woła	wołu
tramwaju	tramwaja
krawatu	krawata
bawołu	bawoła
dewolaja	dewolaju
tapczana	tapczanu
karabina	karabinu

2. Określ rodzaj rzeczowników. Czy są one męskoosobowe, męskozwierzęce czy męskorzeczowe?

Cent, trup, laptop, wąż, opel, poker, ananas, maślak, szampan, żuraw (nazwa przyrządu), krawat, fiat, stół, oczodół, wół, oferma dolar, pies, ordynans, drops.

Rz. męskoosobowe	Rz. męskozwierzęce	Rz. męskorzeczowe

3. Które rzeczowniki to singularia tantum, a które pluralia tantum?

Internet, NATO, nożyce, benzyna, sanki, Polska, zło, imieniny, życie, barok, whisky, rajstopy, warcaby.

4. Wstaw podane rzeczowniki: wujostwo, hrabia, sędzia w odpowiedniej formie.

WUJOSTWO

Witam naszych ……………………….. Oboje …………….. przyjechali, by nam pogratulować dostania się na polonistykę. Razem z ……………………….wybraliśmy się na spacer po parku. O……………………….. mógłbym opowiadać długo.

HRABIA

……………Alfonso był znany ze swych sztuczek karcianych. Każdy chciał być z ………………… w parze, gdy grano
w brydża. Wiele dam się w nim podkochiwało, dlatego mówiono o ……………. często i chętnie.
„O…………..!” — wykrzykiwały damy i mrugały do ………………… zalotnie. Nikt jednak nie wiedział,
że ………….. Alfonso ma brata bliźniaka, a zatem było dwóch takich samych …………………

SĘDZIA

- Czy widziałeś …………. Ochrypkę? - zapytał prokurator Drżączek.

- Nie widziałem - odparł zdenerwowany adwokat Dreszczyk. - Ale słyszałem, jak mówiono o ……………,
że przeszedł zawał serca po niesłusznie wydanym wyroku. Teraz z ……………. nikt nie chce mieć no czynienia.

- Jak z wieloma …………….. w tym kraju! - wykrzyknął Drżączek. - Może gdy prasa rozpisze się pochlebnie
o wszystkich ……………, Ochrypko wróci do pracy.

- Kto wie, kto wie...

5. Wyjaśnij różnicę w znaczeniu podanych rzeczowników.

Cyganie - cygany

Arabowie - araby

faworyci - faworyty

króle - królowie

6. Jaką postać ma dopełniacz l.mn. tych rzeczowników?

chrześcijanin

arianin

Małopolanin

wegetarianin

mieszczanin

Samarytanin

poganin

mahometanin

spartanin

7. Zapamiętaj! Obie formy mianownika l.mn. rzeczowników r. żeńskiego są poprawne! Dopisz brakujące formy.

garść - garście/ ………

postać - ………/ postaci

wieś - wsie/ …….

baśń - ………./ (baśni)

przepaść - przepaście/ …………

oś - ……../ (osi)

pieczęć - pieczęcie, ……………

pieść - pięści/ …………

płeć - płci/ ……..

zamieć - ………./ (zamiecie)

Obie formy dopełniacza l.mn. r. żeńskiego są poprawne! Dopisz brakujące formy.

kopalnia - kopalni/ ……… jadalnia - ……../ jadalń kawiarnia - kawiarni/ …….. piekarnia - piekarni/ ……… piwiarnia - ………./ piwiarń winiarnia - …………./ winiarń

gaża - gaż/ ……… komża - komż/ …….. oberża - …….. / oberży brosza - ………/ broszy dysza - ………../ dyszy

8. Która forma rzeczownika jest poprawna wg normy wzorcowej?

z łamów prasowych - z łam prasowych

ci aniołowie - te anioły - ci anieli

w cudzysłowie - w cudzysłowiu

nie ma kisiela - kisielu

łabędź - łabądź

sweter - swetr

9. Które formy rzeczowników są poprawne?

rodzynek - rodzynka

skwarek - skwarka

kontrol - kontrola

podkoszulek - podkoszulka

strudel - strudla

strucel - strucla

klusek - kluska

zawias - zawiasa

chryzantem - chryzantema

chrupek - chrupka