Personalizm jako postawa wobec człowieka chorego

Specyficzne podejście do człowieka - do chorego / pacjenta / podopiecznego nazywa się personalizmem. Termin ten w swojej istocie oznacza, że uznajemy, iż chory to przede wszystkim osoba, człowiek. Na drugim miejscu natomiast widzimy, że cierpi na taką czy inną chorobę, a w związku z tym zachowuje się tak czy inaczej. Jest to bardzo ważne, bo jako opiekunowie przestajemy widzieć wyłącznie schizofrenika czy upośledzonego, a zaczynamy dostrzegać osobę - Magdalenę czy Pawła, z jej czy jego historią życia, cechami, słabościami czy śmiesznostkami itp. Wówczas dopiero możliwe jest prawdziwe spotkanie z tą osobą, spotkanie dwóch różnych sobie osób, z których jedna jest chora, a druga zdrowa, jedna jest podopiecznym, druga opiekunem.

Tylko w prawdziwym spotkaniu dwojga osób może dokonać się dobroczynna

dla obu stron i wzajemna wymiana. Jedynie w atmosferze zaufania, życzliwości

i otwartości chory może podzielić się swoimi osobistymi sprawami,

bowiem „człowiek nie odsłania swoich osobistych prawd przed byle jakim

przechodniem” (Laing).

Skoro zatem nasz podopieczny z przyczyn chorobowych nie jest zdolny do nawiązania trwałych relacji z otoczeniem, to właśnie na opiekunach spoczywa obowiązek ich rozpoczynania i kontynuowania. Jest to możliwe w większości przypadków jeśli tylko zachowuje się postawę wzajemnego szacunku i zrozumienia, pozbawioną lekceważenia wobec specyficznego zachowania i języka chorego.

Jeśli właśnie w ten sposób opiekun myśli o swoim podopiecznym, to myślenie takie umożliwia podejmowanie odpowiedniego, sprzyjającego rehabilitacji i rozwojowi, zachowania wobec chorego. Jest to zachowanie zachowujące godność chorego człowieka.

Przykłady obrazują jak wiele czynników, poza samym faktem problemów zdrowotnych, może zakłócić poprawne stosunki międzyludzkie opiekun - podopieczny:

Przekonania religijne:

• Wzajemna wrogość między wyznawcami różnych religii.

• Brak dbałości o potrzeby wyznawców innej religii

• Wyśmiewanie innych zasad religii

Przekonania polityczne:

• wzajemna wrogość między wyznawcami różnych ugrupowań politycznych

Wiek:

• brak zrozumienia osób w różnym wieku

• ekspresja młodych denerwująca osoby starsze

• zaniechanie form grzecznościowych wobec osób w starszym wieku

Płeć:

• wstyd osoby innej płci poddanym lub wykonującym daną czynność pielęgnacyjną

Zasady moralne:

• różne spojrzenie na obowiązkowość, rzetelność i inne zasady moralne

Wykształcenie:

• różny poziom komunikacji wynikający z różnicy w wykształceniu

Zależność opiekuńcza:

* rygorystycznie respektowana zależność opiekuńcza.