Znaczenie roślin -racjonalne i gospodarcze uzasadnione następstwo roślin uwzględniające ich właściwości biologiczne, wymagania glebowe oraz warunki przyrodnicze siedliska. Musi uwzględnić podział i ilość nawożenia. PŁODOZMIAN-zmianowanie zaplanowane z góry na szereg lat określonego obszaru gospodarskiego. ROTACJA- zamknięty cykl uprawy po którym następuje powtórzenie zmianowania (czyli gdy roślina danego płodozmianu po pewnym czasie wraca na to samo pole.) PRZYKŁAD ZMIANOWANIA NORFOLSKIEGO- okopowe, zboża jare +wsiewka kończyny, rośliny motylkowate kończyna, zboża ozime. ROTACJA czas po którym ta sama roślina wraca na to samo pole. W roku 1996 rozpoczyna się IIrotacja. ELEMENT ZMIANOWANIA- roślina uprawna lub grupa roślin o podobnych wymaganiach siedliskowych i uprawowo nawożonych pozostawiające po sobie podobne stanowisko np. rośliny okopowe ,zboża jare i ozime. CZŁON ZMIANOWANIA- 2 rośliny o przeciwstawnym działaniu na glebę korzystnym bądź niekorzystnym np. kończyny lub okopowe działają pozytywnie na glebę zboża działają destrukcyjnie na glebę. MONOKULTURA- ciagła uprawa jednego gat. Roślin przez kilka lat po sobie na tym samym polu. Dla większości gat. uprawnych jest to zjawisko niekorzystne prowadzi to tzw. ZMĘCZENIE GLEBY czyli obniżenia jej produktywności jałowieniem. Występuje pomimo stosowania optymalnego nawożenia i zabiegów agrotechnicznych. ZMĘCZENIE WYNIK MONOKULTURY: 1 Jednostronne wyczerpanie z gleby skł. Pokarmowych zwłaszcza mikroelementów 2. Wzrost zakwaszenia pól 3. Masowe pojawienie się chorób grzybowych wirusowych bakteryjnych 4. Zwiększone pojawianie się szkodników 5. Toksyczne działanie niektórych związków (allelopatii) toksycznych przez rośliny ROŚL. TOLERUJĄCE MONOKULTURE - kukurydza, żyta, konopia, odmiany rzepaku i ziemniaka. Rośliny wybitnie wrażliwe na monokulture len, burak cukrowy, pszenica, jęczmień, i szereg z rodziny motyl. : łubin, kończyna czerwona, lucerna. PLON GŁOWNY- każda roślina w płodozmianie dla której przeznaczona jest w roku najdłuższa i najkorzystniejsza część okresu wegetacyjnego. W określonych warunkach możliwa jest uprawa tzw. POPLONU (międzyplonu) a więc roślin wysiewanych miedzy zbiorem plonu 1 głównego a siewu następnego. Rośliny poplonowe to gat. O szybkim tempie wzrostu i dużym przyroście biomasy, w warunkach polskich uprawiane są najczęściej jako zielony nawóz na przyoranie lub źródła dodatkowej paszy. 3 RODZAJE POPLONÓW: a) ścierniskowe b) ozime c) wsiewki poplonowe POPLON ŚCIERNISKOWY- gat. Wysiewane latem i zbierane na jesień tego samego roku np.gorczyca biala, czarna rzepik, rzepak, rzepa scierniskowa (rodz. Krzyzowych) gat. Motylkowate łubin wąskolistny, wyka jara, groch polny(peluszka), facelia błękitna POPLONY OZIME-wysiewane w terminie zbóż ozimych 2-3dek września , zbieramy wiosna roku nastepnego. Np. żyto ozime( niedopuszczając do kłoszenia)wyka ozima, rzepak i rzepik ozimy, kończyna inkarnatka WSIEWKA POPLONOWA-wysiewana jest wiosna równocześnie ze zbożem jarym bądź wsiewane w to zboże rozwijające się początkowo pod jego osłoną. Po zbiorze zboża nastepuje zasadniczy rozwój wsiewki a jego zbiór ma miejsce na jesieni tego roku np. seradela, lucerna chmielowa, koń. Czerwona KAZDA ROSL. UPRAWNA MA dwojakie właściwości warunkujące jej miejsce w płodozmianie: 1.wymagania w stosunku do przedplonu 2.jej własne właściwości jako przedplon IGR.-roś. Które wymagają dobrych stanowisk lecz same są słabym przedplonem dla innych roślin (pszenica, jęczmien) IIGR.-roś. O dużych wymaganiach przedplonowych zostawiają po sobie słabe stanowisko( żyto, owies) IIGR.- ros o dużych wymaganiach przedplonowych lecz jako przedplon stanowią durzą wartość (rzepak, groch, lucerna, kończyna) IVGR.- roś o małych wymaganiach przedplonowych lecz bedących dobrymi przedplonami dla innych ros(ziemniaki, buraki, marchew,łubin, len, bobik) |
|
|