Ćwiczenie 1

wymienić elementy komputerowego systemu pomiarowego

poziom 1 wprowadzania danych

poziom2 przetwarzania danych dla potrzeb kontroli jakości procesu technologicznego

poziom3 monitorowania i statycznej kontroli jakości procesu produkcyjnego

elementy pomiarowe, wskazujące, drukujące, pamiętające.

Komputer, Oprogramowanie do gromadzenia, analizy i graficznego przedstawiania pomiarów np. Excel, Access.

podać i omówić definicję odchyłki walcowośći

w przekroju wzdłużnym, największa odległość między walcem rzeczywistym a walcem przylegającym. Odmiany ( baryłkowatość, zwężkowatość, stożkowość, wygięcie.

Jest to różnica pomiędzy idealnym kształtem zarysu przekroju a rzeczywistym kształtem.

omówić uproszczoną metodą pomiaru odchyłki walcowości

Analogowy sposób pozyskiwania informacji o wartości mierzonej odchyłki polega na ciągłym pomiarze zarysu wybranego przekroju i przedstawienia wyniku pomiaru w postaci wykresu kołowego lub liniowego z powiększonym k razy zarysem rzeczywistym mierzonej powierzchni np. przyrządem Talyrond lub profilografem. W tym przypadku bazuje się przedmiot na powierzchni wolnej od błędów kształtu oraz w czasie jest nieruchomy.

omówić przebieg pomiaru odchyłek kształtu walca z wykorzystaniem komputerowego systemu pomiarowego

ustawiamy mikromierz na wymiar nominalny N średnicy danego wałka.

Zestawiamy stos płytek wzorcowych pomiedzy końcówkami pomiarowymi mikromierza i doprowadzamy do styku powierzchni pomiarowych mikromierza z powierzchniami pomiarowymi stosu płytek, używając sprzęgiełka.

Ćwiczenie 2

podać i omówić definicję odchyłki okrągłości

Jest miarą niezgodności rzeczywistego zarysu przedmiotu z kształtem geometrycznym okręgu.

Jest to największa odległość zarysu rzeczywistego od okręgu przylegającego do tego zarysu mierzona wzdłuż promienia tego okręgu najczęściej spotykanymi odchyłkami okrągłości są owalność graniastość.

omówić trójpunktową metodę pomiaru odchyłek okrągłości

polega ona na ułożeniu przedmiotu na pryzmie o rozwarciu kąta 2α, a następnie wykonuje się jeden pełen obrót notując warości pomiarów.Tą metodą dokonuje się pomiaru graniastości.

Wartość dopuszczalnej odchyłki kształtu ∆K jest ≤ 0,5T natomiast odchyłka wymiaru jest równa różnicy tolerancji i odchyłki kształtu. ∆K≤ 0,5T ∆w=T-AK

Ustawiamy wałek na pryzmie ustawiamy elektroniczny czujnik połączony z komputerem, zerujemy licznik i zaczynamy pomiary. Robimy przekroje w trzech przekrojach po 20 pomiarów. W tym czasie komputer wyznacza najmniejszą i największa wartość i liczy odchyłkę graniastości, a także ryzuje charakterystykę pomiaru na wykresie. Ta metoda jest bardzo dokładna.

omówić bezodniesieniową metodę pomiaru odchyłki okrągłości

Wykorzystuje ona jako baze pomiarową oś przedmiotu. W metodzie bezodniesieniowej wazne jest zapewnienie dokładnego wzajemnego obrotu sprawdzanego przedmiotu i czujnika, tak aby środek obrotu położony był najbliżej osi elementu.

Przykład: element ustawiony na stole pomiarowym bardzo precyzyjnie łożyskowany obraca się razem ze stołem końcówka pomiarowa czujnika dokonuje tylko przemieszczeń promieniowych.

Ćwiczenie 3

podać definicję średnicy podziałowej gwintu

średnica podziałowa gwintu jest to średnica powierzchni wałkowej , której wszystkie tworzące przeciągają w ten sposób gwint, że ich długość objęta bruzdą jest równa objętości objętej występem.

omówić przebieg pomiaru średnicy podziałowej gwintu mikroskopem warsztatowym bez użycia nożyków pomiarowych

Umieszczamy gwint w mikroskopie ustawiamy środek przecięcia kresek tak żeby lezał w połowie długości boku zarysu.

Odczytujemy wskazanie z głowicy poprzecznej następnie przesuwamy stół mikroskopowy ruchem poprzecznym do pokrycia środkowej kreski siatki z zarysem po drugiej stronie osi gwintu i odczytujemy to wskazanie. Różnica tych wymiarów stanowi wymiar średnicy podziałowej prawej

Mierzymy pomiar strony lewej i liczymy następnie średnicę podziałową lewą.

Średnica podziałowa jest średnicą arytmetyczną obu wcześniejszych pomiarów śr. Prawej i lewej.

omówić tolerancję i pasowanie gwintów metrycznych

Tolerancje i pasowania gwintów metrycznych są objęte Polskimi Normami opartymi na międzynarodowym ukladzie tolerancji i pasowań gwintów metrycznych ISO.

Normy przewidują dwa rodzaje gwintów ze względu na charakter pasowania, jakie może być utworzone w złożeniu śruba-nakrętka:

- gwinty suwliwe są oznaczone symbolem literowym H (wew.) i h (zew.) Dla nich odchyłki wynoszą EI i ES=0

-gwinty luźne G, g, e, d

Oraz 3 klasy dokladonosci gwintów metrycznych:

-klasę dokładną dla zastosowań wymagających zwiększonej dokładności gwintów, szeregi toler. (3÷6)

-klasę średnio dokładną dla gwintów ogólnego przeznaczenia, szeregi toler. (5÷7)

-klasę zgrubną, dla zastosowań umożliw. Użycia gwintów o obniżonej dokładności ze względów technologicznych, szeregi tolerancji (7÷9)

wymienić sposoby pomiaru średnicy podziałowej gwintu

Metoda trój wałeczkowa za pomocą mikroskopu z nożykiem pomiarowym.

podać definicję podziałki gwintu i przedstawić sposób jej pomiaru(dowolny)

Podziałka gwintu odległość osiowa między odpowiadającymi sobie punktami najbliższymi jednoimiennymi boków gwintu jednokrotnego podziałka gwintu jest równa skokowi . podziałkę gwintu można mierzyć za pomocą mikroskopu warsztatowego.

Ustawiamy środek przecięcia się lini na środku jednego z boków dokonujemy pomiaru następnie przesuwamy w kierunku wzdłużnym gwint tak by środek pokrył się z kolejnym bokiem.

Pomiarów należy dokonać dla strony prawej i lewej.

wyjaśnić w jaki sposób można wyeliminować bląd systematyczny wynikający z nierównoległośći osi gwintu i osi pomiarowej podczas pomiaru średnicy i podziałki gwintu mikroskopem warsztatowym

by wyeliminowac błąd systematyczny należy tak ustawić kąt tubusa żeby nie padał cień podczas ustawiania rozy pomiarowej, a także przy pomiarach wzdłużnych nie należy zmieniać położenia poprzecznie i odtwotnie.

Ćwiczenie 4

omówić przebieg pomiaru promienia krzywizny na mikroskopie

Ustawiamy tubus mikroskopu prostopadle, ustawiamy środek siatki pomiatowej w najwyższym punkcie łuku następnie opuszczamy w poziomie poprzecznym o długości strzałki i sczytujemy wartość przecięcia z łukiem następnie obliczamy promień ze wzoru R=

I sposób

Dokonujemy pomiaru średnie otworów i odległości między otworami.

II sposób polena na mierzeniu śrenicy otworu D i odległości L1 i L2 rys.

III sposób Ryss.

podać charakterystykę metrologiczną mikroskopu warsztatowego(zakresy pomiarowe, zakresy wskazań, wartości działek elementarnych)

mikroskop warsztatowy jest to urządzenie optyczne służy do bezdotykowego pomiaru. Mikroskop ten sklada się z mikroskopu właściwego oraz ze stolika pomiarowego stolik znajduje się na suwakach na których jest on przesuwany w dwóch prostopadlych kierunkach. Xxxx liczbowe określają połozenie stolika odczytuje się w sposób podobny jak na mikrometrze.

wyjaśnić jaki wpływ ma długość strzałki na dokładność pomiaru promienia krzywizny mikroskopem warsztatowym

Im jest dłuższa strzałka jest większy błąd natomiast przy małej jest dużo mniejszy.

wyjaśnić jaki wpływ ma ustawienie siatki pomiarowej na błąd pomiaru odległości osi otworów

Zle ustawienie siatki pomiarowej okularu ma wpływ na odległość osi otworu ponieważ kiedy kierunek ustawienia lini siatki nie jest równoległy do kierunku nastąpi zmniejszenie odczytu wymiaru odległości osi otworu.

Ćwiczenie nr 5

Podać zasadę Abbe'go

Najkorzystniejsze warunki pomiaru zachodzą, jeżeli wzorzec służący do dokonywania odczytu wyników pomiarów znajduje się na przedłużeniu osi pomiarowej.

Omówić zasadę odczytu wskazań urządzenia odczytywanego za spiralą Archimedesa

Dla zwiększenia dokładności odczytu wskazań wykorzystuje się właściwości spirali Archimedesa. W celu dokonania tego odczytu wartości długości odcinka x=x₁-x₀. Należy obrać płytkę spirali tak długo aż nastąpi styk linii spirali z linią kresy milimetrowej wzorca, a więc należy obrócić ją o kąt φ₁. następnie należy odczytać odpowiadającą kątowi obrotu spirali liczbę K działek na podziałce spirali.

Omówić przeznaczenie i budowę sprawdzianów dwugranicznych

W sprawdzianach dwugranicznych z uwagi na właściwą kwalifikację sprawdzanych elementów, istotne znaczenie ma położenie tolerancji sprawdzianu względem wymiarów granicznych sprawdzanych elementów. Dla stron nieparzystych przyjęto tolerowanie symetryczne, natomiast dla stron parzystych z uwagi na występowanie tu zużycia w wyniku tarcia przyjęto tolerowanie asymetryczne.

4. Przedstawić na rysunku położenie tolerancji sprawdzianu dla otworów.

Strona 121

5. Przedstawić na rysunku położenie tolerancji sprawdzianu dla wałków.

Strona 121

6. Omówić przebieg pomiaru sprawdzianu na długościomierzu Abeb'go.

---