PRZYGOTOWANIE NAUCZYCIELA DO LEKCJI

► składa się z 3 zakresów:
1. przygotowanie merytoryczne - zwane przedmiotowym, związane z treściami - znajomość treści, wybór konkretnych zagadnień, które będą omawiane, wybór treści, które wg nauczyciela są niezbędne. W trakcie tego przygotowania nauczyciel określa, jakie treści, w jakim celu i w jakim porządku będzie realizował
2. przygotowanie metodyczne - jest odpowiedzią na pytanie „jak poprowadzić przygotowaną lekcję?”. Podstawowe zadania to:
a. określić rodzaj lekcji
b. określić typ lekcji
c. określić metody nauczania
d. przegląd środków dydaktycznych
e. ustalić czynności nauczyciela i ucznia
f. ustalić formy i metody kontroli
g. ustalić zakres pracy domowej
3. przygotowanie organizacyjne, - czyli sprawy, które należy przewidzieć poza treścią przedmiotową i rozwiązaniami metodycznymi. Przygotowanie organizacyjne to przygotowanie miejsca pracy i środków dydaktycznych
Zewnętrznym wyrazem przygotowania nauczyciela jest konspekt zajęć, zawierający plan, układ materiału do przekazania i opracowania z uczniami, metody i środki dydaktyczne do wykorzystania w toku pracy.
Konspekt lekcji (scenariusz zajęć)
1. Temat
2. Cele, - po co ma być ta lekcja
a. Ogólne - np. przekazywanie wiadomości na temat komórki roślinnej
b. Szczegółowe, - co ja chcę żeby uczeń wyniósł z zajęć np. uczeń potrafi (wie) z jakich elementów składa się komórka, uczeń potrafi rozróżnić komórkę roślinną od zwierzęcej, uczeń rozumie na czym polega funkcja komórki w organizmie.
3. Formy pracy
a. Zbiorowa
b. Grupowa
c. Indywidualna
4. Określenie rodzaju i typu lekcji
5. Metody - sposoby postępowania nauczyciela z uczniami w celu osiągnięcia zamierzonych rezultatów np.:
a. dyskusja - metody oparte na słowie
b. wykład - oparte na słowie
c. „burza mózgów” - metody problemowe
d. pogadanka - „giełda pomysłów” (polega na wytwarzaniu pomysłów) - oparte na słowie
e. opowiadanie - metoda oparta na słowie
f. pokaz - oparte na obserwacji i pomiarze
g. wyjaśnienie
h. prezentacja - na obserwacji i pomiarze
i. laboratoryjna - oparte na praktycznej działalności
j. ćwiczeniowa - j.w.
6. Środki dydaktyczne - to wszystkie przedmioty, z których korzystamy podczas realizacji zajęć
7. Przebieg zajęć - po kolei w punktach to, co będziemy robić. Część wstępna, główna, końcowa (zależy od rodzaju lekcji)

Rodzaj lekcji to taka jej odmiana, której układ odpowiada ogólnym zasadom systemu dydaktycznego lub określonym przez Okonia strategiom dydaktycznym.
Strategie Okonia:
A - podająca
P - problemowa
E - emocjonalna
O - ćwiczeniowa
Typ lekcji to taka jej odmiana, która wynika z realizacji funkcji dydaktycznych w toku procesu nauczania i uczenia się oraz z organizacji pracy na lekcji, zastosowanych metod czy środków dydaktycznych.
Typy lekcji wynikające z realizacji funkcji:
· lekcje wprowadzające i zaznajamiające uczniów z nowym materiałem
· lekcje utrwalające - utrwalanie wiadomości, umiejętności i nawyków
· lekcja służąca opracowaniu poznanego materiału
· lekcja powtórzeniowo-systematyzująca - powtórzenie, uogólnienie i utrwalenie poznanych wiadomości i umiejętności
· lekcja korektywno-uzupełniająca - korekta błędów i uzupełnienie braków
· lekcja zawierająca wszystkie ogniwa procesu nauczania i uczenia się
· lekcja obejmująca kilka ogniw procesu nauczania i uczenia się
· lekcja sprawdzająca postępy uczniów
· lekcja służąca ukształtowaniu pojęć
Typy lekcji wynikające z organizacji pracy na lekcji:
· lekcja dyskusyjna
· lekcja wycieczka
· lekcja z wykorzystaniem komputera
· lekcja z wykorzystaniem filmu
· lekcja w laboratorium
· lekcja pracy zespołowej
· lekcja uczenia się pod kierunkiem
· lekcja referatowa
· lekcja samodzielnej pracy uczniów
· lekcja w warsztatach szkolnych
· lekcja łączona
Typy lekcji zazębiają się z rodzajami lekcji np. lekcja dyskusyjna może być lekcją eksponującą lub problemową.
Od czego zależy typ, rodzaj i budowa lekcji:
1. przedmiotu nauczania, czyli treści
2. wieku ucznia, roku nauczania, wykorzystywanego dotychczas poziomu wiedzy
3. kolejnego ogniwa (elementu) realizowanego w procesie kształcenia
4. możliwości organizacyjnych
5. środków dydaktycznych, jakimi dysponuje nauczyciel
6. dojrzałości uczniów do samodzielnej realizacji zadań dydaktycznych

---