23. Cechy kodu genetycznego.

Kod genetyczny opisuje w jaki sposób sekwencja zasad kwasu nukleinowego zostaje przekształcona w sekwencje aminokwasów podczas biosyntezy białek.

Kodon, utworzony przez trzy kolejne zasady azotowe nukleotydów w kwasie nukleinowym koduje jeden aminokwas w łańcuchowej strukturze białka. Jednak trzem kodonom ("UAA", "UAG" i "UGA") nie odpowiadają żadne aminokwasy. Kodony te, zwane nonsensownymi albo kodonami STOP, kodują polecenie przerwania biosyntezy peptydu (białka) .

Kod genetyczny jest:

  1. TRÓJKOWY - trzy leżące obok siebie nukleotydy tworzą podstawową jednostkę informacyjną - kodon

  2. NIEZACHODZĄCY - kodony nie zachodzą na siebie. Każdy nukleotyd wchodzi w skład tylko jednego kodonu,

  3. BEZPRZECINKOWY - każdy nukleotyd w obrębie sekwencji kodujących wchodzi w skład jakiegoś kodonu, więc pomiędzy kodonami nie ma zasad bez znaczenia dla translacji.

  4. ZDEGENEROWANY - różne kodony (różniące się na ogół tylko trzecim nukleotydem) mogą kodować ten sam aminokwas. Dzięki temu część zmian informacji genetycznej w wyniku mutacji nie znajduje swojego odbicia w sekwencji aminokwasów.

  5. JEDNOZNACZNY - danej trójce nukleotydów w DNA lub RNA odpowiada zawsze tylko jeden aminokwas.

  6. KOLINEARNY - kolejność ułożenia aminokwasów w białku jest wiernym odzwierciedleniem ułożenia odpowiednich kodonów na matrycowym RNA (mRNA).

  7. UNIWERSALNY - kod genetyczny jest taki sam we wszystkich organizmach