24.02

Prof. Krystyna Marzec- Holka

1. Pedagogika bydgoska

• pierwszy okres instytucjonalizacji, organizacji i badań środowiskowo- oświatowych pedagogiki społecznej i twórca profesor Edmund Trempała ( 1974-1997 )

• Wyższa Szkoła Pedagogiczna- powstała z inspiracji J. Magnificencji, rektora profesora E. Trempały, który jako pedagog społeczny utworzył Zakład Pedagogiki Społecznej w 1974 r.

• edukacja równoległa- uczenie się wiadomości z innych źródeł niż programy nauczania

2. Helena Radlińska ( początek pedagogiki )

• życie i twórczość pod zaborami

• rodzice zasymilowani Żydzi, wykształceni. Ojciec Aleksander Rajchman, studiował sztuki piękne we Lwowie i Monachium. Matka Melania ( z domu Hirszfeld ), była córką bankiera, mecenasa, artystów i sponsora powstania 1863 r. Rodzina mieszkała na ul. Senatorskiej

• epoka postaw heroicznych i walki o niepodległość. Salon rodziców tworzyli pisarze, malarze, muzycy, aktorzy: Sienkiewicz, Orzeszkowa,, Kasprowicz, Żeromski, Reymont

• Tajne Instytucje Oświatowe- Uniwersytet Latający (1882), Towarzystwo Kursów Naukowych

• otwarcie Filharmonii Warszawskiej ( 5 listopada 1901 r. ), inaugurował występ Ignacy Paderewski

• wykształcenie

• ukończyła 6- letnią pensję H. Czarnockiej

• ukończyła tajne kursy nauczycielsko- polonistyczne

• małżeństwo i Syberia

• wyszła za mąż w 1902 r. za Zygmunta Radlińskiego, lekarza chirurga, bez aprobaty rodziców

• walczy o tożsamość narodową i kulturową, zagrożona polityką zaborców

• przeżyła z mężem na Syberii dzięki jego chirurgicznym zabiegom

• okres krakowski ( 1906- 1918 )

• jest działaczką społeczną i polityczną

• studia w UJ ( 1906/7 ) na kierunku historii, pod kierunkiem wybitnego historyka profesora J. Krzyżanowskiego ( kończy w 1911 r. )

• pisze książki dla dzieci i młodzieży

• pracuje nad koncepcją „pedagogiki wielkomiejskiej”

• twórczość

• publicystyka społeczna i prace naukowe

• okres warszawski ( 1918- 1939 )

• „Książka wśród ludzi”

• „Wychowanie dorosłych”

• opieka, pomoc i służba społeczna- to problematyka pedagogiczna wkraczająca na teren polityki społecznej

• badania

• dotyczyły wpływu środowiska na losy szkolne dzieci i młodzieży

• publikacje: „ Podstawy walki z drugorocznością”, „ Potrzeba reorganizacji zapisów szkolnych”, „Metody i wyniki badań nad wpływem środowiska na losy szkolne”

• „Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych”- daje początek pedagogice społecznej; jest to najważniejsza praca w dorobku Radlińskiej

• zasługi

• podjęcie badań zespołowych- badania na temat niepowodzeń szkolnych prowadziła w Warszawie ( na Woli ) oraz w Łodzi ( Widzew )- w latach 1933- 1937

• jest autorką pomiaru środowiska wychowawczego, zawiera terminy „wzorca”, „normy średniej” i „miernika”

• pierwsze badania przeprowadziła w 1933r. - objęto badaniami 599 dzieci z dzielnicy Ochota w Warszawie. Badania te obejmowało 6 etapów. Wyniki badań ukazały nierówności społeczne, wynikające z warunków społecznych, gospodarczych i kulturowych procesów edukacyjnych. Ukazuje skrupulatnie istniejące warunki- wyzysk, nędzę, złe warunki pracy i wpływ tej sytuacji na zachowanie. Brak dojrzałości szkolnej, fizycznej i umysłowej. Ukończenie 7 klasy obejmowało tylko dzieci z rodzin o dobrej kondycji materialnej

• „ Wolnej my Polsce służym już”

• studium pracy społeczno- oświatowej Wydziału Pedagogicznego

• poglądy naukowe Radlińskiej rozwinął u ukształtował udział w Wolnej Wszechnicy Polskiej

• koncepcja osobowości i człowieka

• definiuje środowisko- wyraża środowisko bezpośrednio, obiektywnie i materialnie. Odczytuje środowisko z perspektywy ludzkiej, humanistycznej i kulturowej

• cele pedagogiki społecznej w koncepcji Radlińskiej

• zmiana niekorzystnych warunków rozwoju oraz ulepszanie wpływów pozytywnych

• przygotowanie człowieka do twórczego udziału w życiu

• tworzy teorię pracy oświatowej

• funkcje pedagogiki społecznej: kompensacja, profilaktyka, doskonalenie

• wojna

• bierze udział w tajnym nauczaniu

• udział w pracach Armii Krajowej

• pisze „Technika pierwszej pomocy badawczej”

• w tamtym czasie tworzyli również m. in A. Kamiński oraz R. Wroczyński

• po roku 1945

• wojna zabrała przyjaciół, dobytek, spłonęło mieszkanie, choruje na serce i gruźlicę kości szyi

• przenosi się do Łodzi- tworzy Katedrę Pedagogiki Społecznej na Uniwersytecie Łódzkim

• pracuje z Wroczyńskim, Kamińskim i Lepalczyk

• 1952r. - zamknięcie katedry i zakładów prowadzonych przez Radlińską