ĆWICZENIA 5. (23.11.2009)

KATEGORIE OPIEKI

Co to jest kategoria opieki?

- pojęcie dwuaspektowe

- łączy się z różnymi aspektami życia, np. opieka rodzinna

1. OPIEKA RODZINNA

• pierwotna kategoria w sensie filogenetycznym (społecznym) i ontogenetycznym (indywidualnym) w odniesieniu do innych kategorii

• występuje jako pierwsza w kolejności

• wyznacza się potrzebami podopiecznego (biologiczne, psychiczne)

• przywiązanie emocjonalne

• dobrowolna, spontaniczna (bez programów wychowawczych)

• opieka całkowita, stabilna i trwała

• więź rodzice - dziecko, rodzic - rodzic

• komunikacja „swobodna” - całą osobowością

• istnieje wzór osobowy matki i ojca

Przyczyny różnic w opiece rodzinnej:

1. czynniki mikrospołeczne:

- sytuacja materialna

- liczba dzieci

- liczba pokoleń

- pełność / niepełność rodziny

- wzory „wyniesione” z domu rodzinnego

- postawa wobec dziecka

- czas pracy rodziców

- wiek, w którym pojawiło się dziecko

- hierarchia potrzeb

- relacje między rodzicami

2. czynniki mikrospołeczne:

- polityka opiekuńcza państwa (m. in. macierzyński, wychowawczy)

- sposoby wspomagania rodziny

- dostępność przedszkoli

2. OPIEKA SPOŁECZNA

• sprawowana przez społeczeństwo, jego siłami i środkami

• instytucje opiekuńcze

• wzrasta jej znaczenie w społeczeństwie

• społeczna świadomość opieki społecznej (świadomość możliwości korzystania z niej)

3. OPIEKA MORALNA

• opieka, pomoc nad każdym, kto jej potrzebuje

• sposób sprawowania opieki

• odpowiedzialność za podopiecznego (moralna) !

• może być też niemoralna jeśli opieka jest wykorzystywana w niewłaściwy sposób

4. OPIEKA PRAWNA

• system świadczeń prawnych ustalonych przez państwo

• określone zadania opiekunów i podopiecznych

• brak opieki, złe sprawowanie obowiązków wiąże się z sankcjami

Czynniki kształtujące opiekę prawną / przyczyny powstania:

- ustanawiane prawa człowieka i obywatela oparte na „prawie naturalnym” i „umowie społeczne”

- narastające, ujemne zjawiska, np. bezrobocie, bezdomność, migracje „w poszukiwaniu chleba”, brak środków materialnych

- humanizacja życia społecznego

- uznanie i zagwarantowanie minimum należnych świadczeń opiekuńczych

- zmiany poglądów na dziecko i jego pozycję w rodzinie

- niewystarczalność woluntarystycznych i filantropijnych form opieki

- zaistnienie warunków materialno - organizacyjnych do stanowienia norm prawnych, postanowień, orzeczeń, wyroków w sprawach opiekuńczych

5. OPIEKA WYCHOWAWCZA

• relacje opieka - wychowanie (ćwiczenia porzednie)

---