Fundusze strukturalne są instrumentami finansowymi polityki regionalnej. Składają się na nie:

• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego - EFRR,

• Europejski Fundusz Społeczny - EFS,

• Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolniczej - EFOiGR,

• Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa - FIOR.

Obok nich wymienia się zwykle Fundusz Spójności. Nie jest on Funduszem Strukturalnym, ale jest również ważnym instrumentem polityki regionalnej.

Zaangażowanie Funduszy w finansowanie celów polityki regionalnej

Środki Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego mogą w szczególności współfinansować:

• inwestycje oraz projekty doradcze realizowane przez małe i średnie przedsiębiorstwa,

• tworzenie i rozwój funduszy pożyczkowych, poręczeniowych oraz funduszy typu venture capital,

• inwestycje infrastrukturalnej mające na celu zwiększenie atrakcyjności regionów,

• działania prorozwojowe w sektorze turystyki,

• projekty mające na celu ochronę dziedzictwa kulturowego,

• badania naukowe i rozwój technologiczny skierowane na popieranie wprowadzania nowych technologii oraz innowacji, które przyczyniają się do rozwoju regionalnego.

Europejski Fundusz Społeczny w ramach zadań powierzonych do realizacji w latach 2000-2006 winien wspierać działania zorientowane na zapobieganie i przeciwdziałanie bezrobociu oraz na rozwijanie potencjału kadrowego i integrację społeczną rynku pracy, w celu promocji wzrostu poziomu zatrudnienia, równości szans mężczyzn i kobiet, harmonijnego i trwałego rozwoju oraz spójności ekonomicznej i społecznej.

Poza częścią programowaną na poziomie państwa członkowskiego Europejski Fundusz Społeczny finansował będzie również Inicjatywę Wspólnotową EQUAL służącą wyrównywaniu szans na rynku pracy, przede wszystkim szans kobiet i mężczyzn.

Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej został utworzony na podstawie Traktatu Rzymskiego w 1964 roku. Głównym celem działania funduszu jest szeroko rozumiane wspieranie przekształceń strukturalnych w rolnictwie. Drugim zasadniczym celem działania funduszu jest wspieranie rozwoju obszarów wiejskich. 

Fundusz podzielony jest na dwie sekcje - Sekcję Gwarancji i Sekcję Orientacji.

Sekcja Gwarancji - finansuje Wspólną Politykę Rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dotacje bezpośrednie dla rolników),

Sekcja Orientacji - wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej.

Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa znany również pod nazwą Finansowy Instrument Ukierunkowania Rybołówstwa (ang. Financial Instrument for Fisheries Guidance) powstał w 1993 roku. Działania strukturalne realizowane z pomocą finansową tego funduszu dotyczą sektora rybołówstwa oraz kultur wodnych i przetwórstwa, a także sprzedaży produktów pochodzących z tego sektora. 

Fundusz Spójności współfinansuje projekty w dziedzinie środowiska naturalnego oraz infrastruktury transportu. Fundusz przyczynia się zarówno do realizacji celów europejskiej polityki transportowej i ekologicznej jak i celów polityki spójności, której efektem jest zmniejszanie się dysproporcji ekonomicznych i społecznych między poszczególnymi państwami.