Pytania i zagadnienia do egzaminu ustnego z gramatyki opisowej
(na podstawie wykładów z sem. II i III oraz podręcznika R. Grzegorczykowej)

1. Teoria wyrazu (np. wyraz jako podstawowy element tekstu, wyraz jako jednostka języka);

2. Kryteria klasyfikacji wyrazów na części mowy (np. krytyka tradycyjnego podziału na części mowy; klasyfikacja semantyczna, morfologiczna, składniowa);

3. Polszczyzna jako język fleksyjny (np. fuzyjność polszczyzny, aglutynacyjność polszczyzny, fleksyjność polszczyzny);

4. Podstawowe pojęcia fleksji (np. budowa formy fleksyjnej);

5. Typologia kategorii morfologicznych, opis kategorii morfologicznych;

6. Fleksja w słownikach.

7. Omów pojęcie motywacji słowotwórczej (pochodności synchronicznej)

8. Wymień i omów zjawiska z pogranicza fleksji i słowotwórstwa. Dlaczego sporna może być interpretacja takich zjawisk, jak:

1. aspekt

2. gerundium

3. imiesłowy przymiotnikowe

4. stopniowanie przymiotnika i przysłówka

9. Typologia technik słowotwórczych (formalna):

10. Problem ustalenia hierarchii technik słowotwórczych.

11. Afiksacja jako technika słowotwórcza

12. Zmiana paradygmatu jako technika słowotwórcza

13. Ucięcie jako technika słowotwórcza

14. Omów funkcje formatów i typy derywatów (tu także: f. pragmatyczna)

15. Funkcja semantyczna a funkcja pragmatyczna formantów (na przykładzie zdrobnień i spieszczeń)

16. Związki słowotwórstwa i składni (wyraz jako skondensowane zdanie, role argumentów itp.)

17. Pojęcie kategorii słowotwórczej w ujęciu strukturalistycznym i kognitywistycznym (porównanie definicji)

18. Na przykładzie X omów pojęcie kategorii słowotwórczej (tu też: wartość kat. i typy słow.)

19. Wymień i omów najważniejsze kategorie pojęciowe wyrażane w polszczyźnie słowotwórczo:

20. Słowotwórstwo czasownika (pkt 14-17: tylko to było na wykładzie)

21. Słowotwórstwo rzeczownika

22. Słowotwórstwo przymiotnika

23. Słowotwórstwo przysłówka

24. Omów zjawisko złożeń w języku polskim

25. Omów dystrybucję interfiksów

26. Składnia szkolna (tradycyjna) a składnia predykatowo-argumentowa - próba porównania

27. Przegląd typologii wypowiedzeń (Klemensiewicz, Jodłowski, Grzegorczykowa)

28. Budowa zdania: składniki, wskaźniki zespolenia, obudowa (omówienie pojęć i typów)

29. Pojęcie grupy składniowej (różne znaczenia grupy, typologia grup; tu też: grupy wzajemnopodrzędne)

30. Tradycyjna koncepcja związków składniowych a teoria akomodacji

31. Pojęcie konotacji składniowej i schematu zdaniowego (metody ustalania schematu).

32. Ustalenie schematu zdaniowego wypowiedzenia analizowanego na egzaminie (pojedynczego lub składowego).

33. Przegląd i klasyfikacja metod analizy składniowej

34. Zdania bezpodmiotowe - mechanizmy blokowania podmiotów

35. Krytyka składni szkolnej

36. Omów składowe systemu składniowego (w ujęciu R. Grzegorczykowej)

37. Najważniejsze pojęcia składni predykatowo-argumentowej (konotacja, akomodacja, predykat, argumenty, role semantyczne argumentów, schematy zdaniowe)

38. Na przykładzie X omów pojęcie schematu zdaniowego.

39. Zdanie złożone w ujęciu tradycyjnym (szkolnym) i w ujęciu R. Grzegorczykowej - porównanie.

40. Omów pojęcie wskaźnika zespolenia.