mega sciaga stopa[1], geodezja, SEM IV, Phy


Podział rzek ze względu na:

  1. czas występowania

-stale płynące

-permanentne

-sporadycznie wysychające

-okresowe (periodyczne)

-epizodyczne (przypadkowe)

2. wielkość zlewni

-małe (100-200km)

-średnie (250-500km)

-duże(500-2500km)

-wielkie (powyżej 2500km)

3. środowisko fizyczno-geograficzne

-górskie

-nizinne

-jeziorne

-bagienne

-krasowe

4. położenie płaszczyzny inicjalnej

-konsekwentne

-subsekwentne

-resekwentne

-obsekwentne

-insekwentne

5. bieg rzeki w strefie klimatycznej

-rzeki autochtoniczne - przez pierwszą strefę klimatyczną, np. Wisła

- rzeki allochtoniczne - przez dwie strefy klimatyczne, np. Nil

Klasyfikacja sieci rzecznej:

-ukł. Równoległy

-ukł. Dendryczny (drzewiasty)

-ukł. Kratowy

-ukł. Widlasty

-ukł. Pierzasty

Klasyfikacja sieci rzecznej wg:

-Hortona

-Strahlera

-Sheve'a

Rodzaje wezbrań i powodzi:

  1. półrocza letniego

-opadowo-nawalne

-opadowo-rozlewne

2. półrocza zimowego

-roztopowe

-zatorowo-lodowe

-zatorowo-śryżowe

-sztormowe

Obszarowe obiekty hydrograficzne:

-wody stojące (stawy, jezior, sztuczne zbiorniki)

-obszary bagienne

-lodowiec

-wieczne śniegi (zmarzlina)

Rodzaje jezior:

-meteorytowe

-wulkaniczne (kraterowe, lawowe)

-tektoniczne

-górskie lodowcowe (cyrkowe, morenowe)

-polodowcowe (cyrkowe, morenowe, rynnowe, wytopiskowe)

-przyrzeczne

-deltowe

-przybrzeżne

-krasowe

-korytowe (bezodpływowe, odpływowe, przepływowe)

-eoliczne

-bagienne

-zaporowe

-reliktowe

Sztuczne zbiorniki wodne:

-przeciwpowodziowe

-żeglugowe

-energetyczne

-wyrównawcze

-komunalne

-przemysłowe

-rolnicze

-suche

-rumowiskowe

Morfometria jeziora:

-położenie jeziora (współrzędne dla punktu środkowego jeziora)

-powierzchnia jeziora - A0

-linia brzegowa

-długość linii brzegowej - l

-długość jeziora - L

-szerokość max - Bmax

-szerokość średnia - Bśr

-wskaźnik wydłużenia jeziora - λ

-wskaźnik rozwinięcia linii brzegowej - K

-objętość misy jeziornej - Vjez

-średnia głębokość jeziora - hśr

-głębokość względna - hw

-wskaźnik głębokościowy jeziora - Wg

-współczynnik jeziorności - k

-współczynnik jeziora - C

-współczynnik Schindlera - S

Elementy morfometryczne jeziora:

-wyspy

-zatoki

-półwyspy

-głęboczki

-progi

-plosa

Elementy morfologiczne misy jeziornej:

  1. strefa przybrzeżna

-klif

-pobrzeże wynurzone

-pobrzeże zatopione

-mielizna brzegowa abrazyjna

-mielizna brzegowa akumulacyjna

-obsypisko

2. strefa stoku

3. zagłębienie śródjeziorne

-próg

-głęboczki

Termika - rodzaje stratyfikacji:

-prosta (enotermia) (warstwy: epilimnion, metalimnion, hipolimnion)

-odwrócona (katotermia)

-wyrównanie termiczne (homotermia)

Typy termiczne jezior:

-polarny (stratyfikacja odwrotna)

-umiarkowany (stratyfikacja prosta-lato i odwrócona-zima)

-subtropikalny (stratyfikacja normalna)

-tropikalny

Dynamika:

-falowanie wiatrowe

-sejsze

-prądy (przepływowe, wiatrowe, gęstościowe)

Jezioro jest to naturalny zbiornik śródlądowy stanowiący wypełniony wodą zagłębienie terenu o brzegach ukształtowanych pod wpływem działania falowania i prądów wodnych, charakteryzujący się stosunkowo powolną wymianą wody.

Powstawanie jezior zależy od:

· ukształtowania powierzchni - istnienia zagłębień, w których może gromadzić się woda (misy jeziorne),

· budowy geologicznej - warunkującej zatrzymanie wody lub jej ucieczkę,

· warunków klimatycznych - regulujących wypełnienie zagłębienia wodą.

Biorąc pod uwagę procesy rzeźbotwórcze, w wyniku których powstała misa jeziorna, występujące w Polsce jeziora dzielimy na:

1.Jeziora polodowcowe

W Polsce są zdecydowanie najliczniejsze i największe, powstałe po ustąpieniu lądolodu i wykorzystujące związane z nim obniżenia terenu. Misy tych jezior powstały w wyniku erozyjnej działalności lądolodu i wód lodowcowych lub ich działalności akumulacyjnej.

Wyróżnia się następujące typy jezior polodowcowych:

- jeziora rynnowe - znajdujące się w rynnach wyżłobionych przez lądolód i wody lodowcowe, osie ich mis są zwykle prostopadłe do dawnego czoła lądolodu; jeziora te są dość wąskie i bardzo długie, osiągają znaczne głębokości, stoki ich mis są dość strome, a w dnach występują liczne przygłębienia, są one często usytuowane sznurowo, ciągnąc się jedno za drugim na znacznej przestrzeni. Przykładami tego typu jezior są: Mikołajskie, Bełdany, Wigry, Drawsko, Jeziorak, Raduńskie, Charzykowskie i Gopło.

- jeziora eworsyjne ( kotły i kociołki) - powstały w wyniku eworsyjnej działalności wód topniejącego lądolodu, spadających ze znacznej wysokości przez szczeliny lodowca; są one małe, lecz głębokie (do kilkudziesięciu metrów), o okrągłym lub owalnym kształcie i stromych stokach. Przykładami są jeziora: Białoławki, Kocioł, Głęboka Kuta.

- jeziora moren czołowych - są zbiornikami zaporowymi utworzonymi wyniku zahamowania odpływu wód roztopowych przez moreny czołowe lub wały lodowo-morenowe. Są dość płytkie, cechuje je bardzo dobrze rozwinięta linia brzegowa, ich misy maja kształt wydłużony, ale brzegi są niesymetryczne, z jednej strony wysokie, z drugiej łagodniejsze i niższe; jeziora te osią podłużną są zazwyczaj skierowane równolegle do wałów moren czołowych. Przykładami tego typu jezior są: Mamry Północne, Dobskie, Kisajno, Dargin, Łabab, Kirsajty, Żywy, Święcajty, Tajty.

- jeziora moreny dennej - charakteryzują się dużą powierzchnią, urozmaicona linią brzegową z licznymi zatokami, półwyspami i wyspami; stoki misy takiego jeziora są ładnie nachylone, jej dno nie wyrównane z licznymi przygłębieniami, a brzegi niskie. Przykładami są jeziora: Śniardwy, Gołdopiwo, Rańskie, Wielimie.

- jeziora sandrowe -zajmują na ogół rynny polodowcowe, które w czasie deglacjacji wypełnił martwy lód, a wody roztopowe kolejnych faz zlodowacenia bałtyckiego przysypały materiałem sandrowym. Przykłady: Guzianka, Nidzkie, Roś, Zyzdrój Wielki.

- oczka polodowcowe - małe zbiorniki, wypełniające niewielkie i niezbyt głębokie obniżenia po wytopionych bryłach martwego lodu na wysoczyznach polodowcowych

- jeziora cyrkowe - utworzone przez lodowce górskie, w miejscach dawnego pola firnowego, np. Wielki Staw Polski, Czarny Staw nad Morskom Okiem, Mały i Wielki Staw w Karkonoszach.

2.Jeziora przybrzeżne (przymorskie)

Powstałe przez oddzielenie od morza niewielkich zatok i zalewów za pomocą mierzei, wydm i osadów rzecznych, np. jeziora: Wicko, Łebsko, Gardno, Jamno, Serbsko.

3. Jeziora deltowe

Położone są w deltach rzek, na ogół między korytami rozprowadzającymi. W Polsce są takie 2 jeziora: Dąbie przy ujściu Odry i Druzno w delcie Wisły.

4. Jeziora krasowe

Powstałe w zapadliskach lub lejach na obszarach zbudowanych ze skał wapiennych lub gipsowych. W Polsce są charakterystyczne dla Polesia Lubelskiego, np. jeziora: Krasne, Piaseczno, Zagłębocze.

5. Jeziora wydmowe

Powstają w zagłębieniach między wydmami, m.in. na międzyrzeczu Warty i Noteci.

6. Jeziora rzeczne

Powstały w wyniku akumulacyjnej (jeziora boczne) i erozyjnej (starorzecza i jeziora korytowe) działalności rzeki, np. Czerniakowskie i Kamionkowskie w dolinie Wisły, Bużysko w dolinie Bugu, Martwe w starym korycie Dziwny).

7. Jeziora bagienne

Małe i płytkie zbiorniki powstałe w wyniku utrudnionego odpływu wody gruntowej, która „wychodzi” na powierzchnię w obniżeniach terenu ( częste na Polesiu Lubelskim).

8. Jeziora zaporowe

Powstałe na skutek przegrodzenia doliny rzecznej, np. osuwiskiem, obrywem; przykładem są Jeziorka Duszatyńskie w Bieszczadach.

Oprócz podziału jezior ze względu na ich genezę można również dokonać rozróżnienia ze względu na ustrój hydrologiczny. Ze względu na charakter wymiany wody jeziora dzielimy na: odpływowe, odprowadzające część swoich wód w postaci odpływu rzecznego, oraz takie które takiego odpływu nie mają - jeziora bezodpływowe. Niektóre z jezior odpływowych mogą być jeziorami przepływowymi, czyli takimi do których dopływa rzeką mniej więcej tyle wody ile odprowadza rzeka wypływająca z jeziora. Takimi jeziorami są np. Wigry i Łoś.

Inny podział jezior pozwala je rozróżnić na: eutroficzne (o zielonkawej wodzie), oligotroficzne (ubogie, o wodzie błękitnej) , dystroficzne (o wodzie brunatnej, bez tlenu) i mezotroficzne. W Polsce najwięcej jest jezior eutroficznych, liczne są także jeziora mezotroficzne (m. in. jez. Hańcza, Mamry) i dystroficzne. Bardzo mało jest natomiast jezior oligotroficznych, należą do nich jeziora górskie i większość tzw. jezior lobeliowych na Pojezierzu Pomorskim.

Polska, w porównaniu z krajami sąsiednimi, ma stosunkowo niewiele jezior. Zbiorników większych od 1 ha jest zaledwie 7081. Zajmują one powierzchnię 2813,8 km2, co daje jeziorność 0,90%. ( Jeziorność jest to stosunek całkowitej powierzchni jezior do powierzchni odniesienia, np. zlewni, regionu).

Rozmieszczenie jezior na obszarze Polski jest bardzo nierównomierne. Skupiają się one głównie na północy, na obszarach ostatniego zlodowacenia, tj. na Pojezierzu Pomorskim (największe jeziora: Miedwie, Drawsko, Wielimie, Wdzydze, Żarnowieckie i Charzykowskie), Pojezierzu Mazurskim( największe to: Śniardwy, Mamry, Jeziorak, Niegocin, Wigry i Roś) i Pojezierzu Wielkopolsko - Kujawskim (największe jeziora: Gopło, Powidzkie, Sławskie, Zbąszyńskie, Niedzięgiel i Głuszyńskie.

Najwięcej jezior znajduje się na pojezierzach: Pomorskim - 47,7% ogólnej powierzchni jezior i Mazurskim - 29,1%. Na Pojezierzu Wielkopolsko - znajduje się ich 19, 0%, a na obszarach na południe od zasięgu zlodowacenia bałtyckiego - 4,1% ( na Pojezierzu Łęczyńsko - Wlodawskim i w Tatrach).

Największą powierzchnię zajmują jeziora na Pojezierzu Mazurskim. Jest ich tutaj 2061(Pojezierze Mazurskie wykazuje najwyższą jeziorność - 4, 1%).

Na Pojezierzu Pomorskim znajduje się ich więcej, bo 3381, lecz są one mniejsze. Na Pojezierzu Wielkopolsko-Kujawskim występuje 1347 jeziora, a na południe od zasięgu zlodowacenia bałtyckiego są jedynie 292 jeziora.

Polskie jeziora należą do zbiorników małych:

- powierzchnię od 1 do 10 ha ma 57,2% jezior,

- pow. od 1 do 50 ha ma 85, 9%,

- pow. poniżej 10 km2 stanowi 28,4%.

Największymi jeziorami są: Śniardwy - 113,8 km2, Mamry - 102,4 km2, Łebsko - 71,4 km2 i Dąbie - 56, 0 km2 .

Polskie jeziora należą do zbiorników o znacznych głębokościach. Jezioro Hańcza, o głębokości 108, 5m , jest najgłębszym jeziorem nie tylko w Polsce, ale także na całym Niżu Europejskim. Ponadto ok. 70 jezior osiąga największą głębokość ponad 40m.

Niektóre polskie jeziora są tzw. kryptodepresjami, czyli zbiornikami, których dno leży poniżej poziomu morza - cechę tę mają wszystkie jeziora przybrzeżne. Największymi wartościami kryptodepresji odznaczają się jeziora: Miedwie (29,8 m), Żarnowieckie (18 m), Morzycko (8 m ), Łebsko (6,1 m), Ostrowo (6 m) i Wicko (5,8 m).

Wszystkie większe jeziora magazynują ok. 19, 405 km3 wody, z tego jeziora Pojezierza Mazurskiego 50, 2%, a jeziora Pojezierza Pomorskiego 36,7%.

Morze Północne jest morzem szelfowym znajduje sie w północno-zachodniej części Europy, jest częścią Atlantyku. Położone jest między wybrzeżami Danii, Szwecji i Norwegii na wschodzie, Wysp Brytyjskich na zachodzie, i Niemiec, Belgii, Holandii i Francji na południu.

Obszar Polski prawie w całości (99,7%) należy do zlewiska Morza Bałtyckiego. W obrębie zlewiska największą część zajmuje dorzecze Wisły - 55,7% powierzchni kraju, dorzecze Odry - 33,9%, rzeki Przymorza - 9,3%, a dorzecze Niemna stanowi 0,8%. Tylko 0,2% powierzchni Polski odwadniają rzeki należące do zlewiska Morza Czarnego (górny bieg Czarnej Orawy w dorzeczu Dunaju i górny bieg Strwiąża w dorzeczu Dniestru), a 0,1% należące do zlewiska Morza Północnego (znajdujące się w Sudetach górne odcinki Izery, Orlicy oraz rzeki Mętuje znajdujące się w zlewni Łaby)

Jeśli chodzi o rzekę Izera to głównie płynie w Czechach, a w górnym biegu również w Polsce. Jest prawym dopływem Łaby, odwadnia wschodnią część Gór Izerskich oraz zachodnią część Karkonoszy. Ma swoje źródła przy granicy w Górach Izerskich na wysokości 885 m n.p.m., na południowo-wschodnim zboczu Smreku. W górnym biegu Izera płynie meandrującym korytem przez długi ciąg torfowisk wysokich. Powstały one na skalistym nieprzepuszczalnym podłożu dzięki sprzyjającym warunkom glebowo-klimatycznym. Jedno z nich ,,Torfowisko Izerskie" jest rezerwatem przyrody. Znacznie obszerniejsze rezerwaty są po czeskiej stronie. Dolina Izery stanowi jeden z najbardziej dzikich i odludnych zakątków w całych Sudetach. W polskich Górach Izerskich Izera przyjmuje szereg lewobrzeżnych dopływów. Są to: Tracznik, Kozi Potok, Jagnięcy Potok, Kobyła, Smolna, Kamionek i Koziniec. Izera w górnym biegu na terenie Gór Izerskich stanowi na długości 15 km granicę między Polską i Czechami

Łączna długość Izery to 164km z czego bardzo niewiele znajduje się na terytorium Polski.

Ujście do Łaby na wysokości 169m n.p.m., która bezpośrednio wpada do Morza Północnego.

Powierzchnia dorzecza 2193 km². Średni roczny odopływ 23,9 m³/s u ujścia.

Izera w znacznym stopniu zaopatruje w wodę miasto stołeczne Pragę.

Dzika Orlica ma źródła w Górach Bystrzyckich na zboczach Bieśca w rejonie Zieleńca na wysokości ok. 800m n.p.m. Potoki źródłowe przepływają także skrajem Topieliska - torfowiska chronionego w rezerwacie "Torfowisko pod Zieleńcem". Ze zboczy Gór Bystrzyckich spływa do Doliny Orlicy - szerokiego zapadliskowego obniżenia między Górami Bystrzyckimi i Orlickimi. Za Lesicą Dzika Orlica przełamuje się między Górami Orlickimi i Bystrzyckimi. Na odcinku około 26 kilometrów za Lesicą wzdłuż rzeki biegnie granica Polski i Republiki Czeskiej. Następnie na terytorium Czech Dzika Orlica łączy się z  Cichą Orlicą w okolicy miejscowości Albrechtice na wysokości ok. 246m n.p.m. Długość Dzikiej Orlicy to ok. 99.3km, przy powierzchni dorzecza liczącej 806,5 km² . Średni roczny przepływ u ujścia to 11,5 m³/s. Następnie Dzika Orlica i Cicha Orlica płynie jako Orlica i wpływa do Łaby w okolicy miejscowości Hradec Kralove na wysokości ok. 230m n.p.m.

Kolejną rzeką należącą do zlewiska Morza Północnego jest potok górski Klikawa w Sudetach Środkowych, przepływający przez Góry Orlickie i Wzgórza Lewińskie w woj. Dolnośląskim. Swoje źródło ma na wschód od wsi Zimne Wody, zbocza Jelenia (Góry Orlickie) na wysokości 760m n.p.m. Jest prawym dopływem rzeki Metuje. Wpływa do niej w okolicy miejscowości Kudowy-Zdroju po stronie czeskiej na wysokości ok. 320m n.p.m. Ma długość ok. 15km. Metuje z kolei jest lewobrzeżnym dopływem Łaby, i wpływa do niej w okolicy miejscowości Jaromierz na wysokości 260m n.p.m. Rzeka Metuje ma ok. 69km.

NAJWIĘKSZE SZTUCZNE ZBIORNIKI WODNE W POLSCE:

Zbiornik Rzeka Rok uruchomienia Całkowita pojemność (hm3)
Solina- San 1968 472,0
Włocławek- Wisła 1970 408,0
Jeziorsko- Warta 1990 202,8
Rożnów- Dunajec 1941 169,3
Goczałkowice- Mała Wisła 1956 166,8
Dobczyce- Raba 1986 125,0
Otmuchów- Nysa Kłodzka 1933 124,5
Nysa- Nysa Kłodzka 1972 113,6
Turawa- Mała Panew 1948 106,2
Tresna- Soła 1967 100,0
Budowa sztucznych zbiorników wodnych w Polsce jest trochę utrudniona. Większość naszych rzek ma charakter nizinny, co nie sprzyja budowie. Jest to możliwe tylko na obszarach górskich i w pasie pojezierzy. Zbiorniki zaporowe buduje się najczęściej w dolinach rzek lub potoków. Tworzone są dla określonych celów gospodarczych, np. energetycznych (poruszanie turbin elektrowni), gromadzenia wody pitnej lub przeciwdziałania powodziom. Funkcje te mogą być łączone, a zbiorniki lub jeziora zaporowe mogą być wykorzystywane przez żeglugę oraz do celów turystycznych, rekreacyjnych i rybackich.
W Polsce znajduje się 150 dużych i średnich zbiorników. Połowę z nich stanowią zbiorniki większe. Łączna ich pojemność wynosi ok. 3,5 km3, czyli ok. 5% objętości wody średnio rocznie odpływającej z terenu Polski.
Większość zbiorników zaporowych to zbiorniki młode. Ponad połowa nie przekracza 25 lat. Grupują się one głównie w rejonach podgórskich lub górskich oraz w pasie pojezierzy. Niewiele zbiorników występuje na obszarach nizinnych.
Zbiorniki zaporowe można scharakteryzować podając ich pojemność, powierzchnię zbiornika i powierzchnię zlewni, wysokość podpiętrzenia, długość, szerokość i głębokość oraz szybkość wymiany wody.
W 1958 roku Starmach wprowadził podział zbiorników na przepływowe - reolimniczne i mało przepływowe - limniczne. Ten podział zbiorników zaporowych dotyczy zbiorników w rejonach górskich i podgórskich jak i nizinnych. Często podział zbiorników, dokonywany jest na podstawie ich użytkowania, np. zbiorniki wodociągowe, energetyczne i przeciwpowodziowe. Do tych przeciwpowodziowych należą też zbiorniki suche, których jedynym celem jest zatrzymanie fali powodziowej.
W Polsce występują wyłącznie zbiorniki o małych wahaniach poziomu wody, niewielkich i dość dużych. Zbiorniki zaporowe podzielono na górskie, przejściowe i nizinne, biorąc pod uwagę ich lokalizację i charakter. Zbiorniki typu górskiego są odpowiednikiem górskich jezior naturalnych. Zarówno one jak i zbiorniki przejściowe charakteryzują się spadkiem brzegów, dość szybkim prądem, są zwykle chłodne lub umiarkowanie chłodne, niewielkie, a jeśli o większej powierzchni - to głębokie.
Zbiorniki nizinne są o niższych, łagodnie opadających brzegach i słabym prądzie wody. Są one zwykle umiarkowanie ciepłe lub ciepłe. Przykładami mogą być: Turawa, Kozłowa Góra, Włocławek czy Jeziorsko.
Jednym z celów budowy zbiorników zaporowych jest zapobieganie powodziom i zatrzymanie nadmiaru wód. Ma to szczególne znaczenie w rejonach górskich i podgórskich Polski, gdyż strome zbocza i duże spadki dopływów potęgują spływ wód opadowych. W tych rejonach występują najczęstsze powodzie.
Zbiorniki zaporowe wykorzystuje do celów konsumpcyjnych, przemysłowych i rolniczych.
Przegradzając rzekę zaporą w miejscu dużego spadku uzyskuje się spiętrzenie wody, a tym samym możliwość wykorzystania dla celów energetycznych.
Zbiorniki zaporowe mają duży wpływ dla gospodarki rybackiej i na zmianę krajobrazu. Mogą mieć znaczenie dla ptaków wodnych szczególnie w okresie wędrówek. W Polsce pilne jest uruchomienie badań oceniających efekty funkcjonowania zbiorników zaporowych tak, aby można było prawidłowo nimi gospodarować. Szczególnie wyraźny wpływ mają zbiorniki zaporowe na świat zwierzęcy ryb: umożliwiają niektórym gatunkom wędrownym wędrówki rozrodcze, podczas gdy budowane przepławki nie zawsze spełniają swoją rolę, w szczególności tam, gdzie są elektrownie wodne.
Nie można jednak powiedzieć, że budowa zapór ma tylko pozytywne tego skutki.
Przegrodzenie rzeki zaporą lub inną budowlą piętrzącą oraz utworzenie jeziora zaporowego pociąga za sobą też negatywne skutki w układzie warunków naturalnych. Niekorzystnymi zjawiskami, wywołanymi spiętrzeniem rzeki oraz utworzeniem jeziora zaporowego, są:
· Podniesienie się zwierciadła wód gruntowych
· Wywieranie wyraźnego wpływu na klimat miejscowy
· Zakrzewianie się roślinności wodnej i bagiennej, która zarasta strefy brzegowe, gdzie zachodzą okresowe wahania poziomu wody i następuje odsłanianie dna
· Zatopienie „dolin rzeki”, co powoduje wyłączenie upraw z użytkownika rolniczego
· Konieczność przesiedlenia ludności, która zamieszkiwała tereny doliny zamienionej w jezioro
· Utrata zabytków architektonicznych i historycznych

· Zbiornik Łącki wybudowano w 1986 roku w środkowym biegu Pszczynki, pomiędzy czterema miejscowościami: Łąką, Porębą, Brzeźcami i Wisłą Wielką. Do głównych zadań tego zbiornika należą: wyrównywanie przepływów w Pszczynce, współpraca ze zbiornikiem wody pitnej w Goczałkowicach oraz tworzenie warunków do rekreacji i wypoczynku. W pobliżu miasta Pszczynki znajdują się dwa sztuczne zbiorniki wodne:Jezioro Goczałkowskie i ten właśnie Zbiornik Łącki.
· Jezioro Goczałkowickie - sztuczny zbiornik wodny utworzony na Wiśle w 1955 roku - jest jednym z największych tego typu akwenów wodnych w Polsce. Stanowi on nadal źródło zaopatrzenia w wodę dla całego regionu Górnego Śląska.
Ze względu na swoje położenie oraz ogrom tafli wodnej niewątpliwie akwen ten byłby doskonały do uprawiania żeglarstwa oraz innych sportów wodnych.

-Zbiornik Soliński (tzw. Jezioro Solińskie) - jezioro zaporowe (zbiornik retencyjny) położone w województwie podkarpackim w pobliżu miejscowości Solina. Dawna wieś Solina znajduje się na dnie obecnego jeziora. Zostało ono tworzone w 1968 roku poprzez spiętrzenie wód Sanu i Solinki przez zaporę, która ma 81,8 m wysokości (najwyższa w Polsce) i 664 m długości.

Zbiornik ma powierzchnię ok. 22 km² i największą w Polsce pojemność (472 mln m³). Maksymalna głębokość zbiornika to 60 m przy zaporze.

-Jezioro Rożnowskie, Zalew Rożnowski - sztuczny zbiornik wodny w województwie małopolskim, powstały w wyniku spiętrzenia rzeki Dunajec, w celu wybudowania Elektrowni Rożnów. powierzchnia: 1600 ha, długość: 22 km, maksymalna głębokość: 30-35 m

KANAŁY

są to sztuczne na powierzchni ziemi lub czasem pod powierzchnią, umożliwiające żeglugę lub przepływ wody.
Zależnie od przeznaczenia rozróżnia się kilka typów kanałów:
· Kanały żeglowne są to inaczej sztuczne drogi wodne umożliwiające transport wodny. Kanały żeglowne morskie łączą morza i oceany lub odchodzą w głąb lądu. Mogą być otwarte albo zamknięte. Kanały żeglowne śródlądowe umożliwiają żeglugę statkom śródlądowym:
a) Tranzytowe — łączą kilka dorzeczy (np. system kanałów łączących Odrę, Łabę, Wezerę i Ren)
b) Wododziałowe — łączą dorzecza 2 rzek (np. Kanał Bydgoski)
c) Lateralne— łączą 2 punkty tej samej rzeki w celu ominięcia zakoli lub biegną równolegle do brzegu jeziora w celu uniezależnienia transportu od falowania wiatrowego
d) Odgałęźne — łączą drogę wodną z ośrodkiem przem. (np. Kanał Gliwicki)
· Kanały melioracyjne są często w postaci szerokiego rowu doprowadzającego wodę do terenów nawadnianych, rozprowadzające wodę po nawadnianym terenie, odprowadzające nadmiar wody z terenów zabagnionych lub depresji
· Kanały przerzutowe — przerzucają wodę z terenów o nadmiarze wody na tereny, na których występuje jej deficyt
· Kanały energetyczne doprowadzają wodę od ujęcia do turbin elektrowni wodnej (kanały derywacyjne) lub doprowadzają i odprowadzają wodę w otwartych systemach chłodzenia elektrowni cieplnych
· Kanały ściekowe (odkryte lub zakryte) zbierają ścieki i odprowadzają je do oczyszczalni lub do rzek
W Polsce pierwsze kanały zbudowano w XVIII w. (Kanał Ogińskiego, Królewski, Bydgoski).
Kanał Bydgoski jest on zapewne znany w Całej Polsce. Kanał Bydgoski jest kanałem żeglownym w województwie kujawsko-pomorskim. Znajduje się w Kotlinie Toruńskiej (wsch. część Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej) i łączy dorzecze Wisły (poprzez Brdę) i Odry (poprzez Noteć). Kanał ten ma długość 24,7 kilometra i ma 6 śluz. Dostępny jest dla statków o nośności do 400 ton.
Kanał Augustowski jest to również kanał żeglowny znajdujący się w województwie podlaskim i na Białorusi, na Równinie Augustowskiej i w Kotlinie Biebrzańskiej. Łączy dorzecza Wisły i Niemna przez malownicze jeziora (m.in.: Necko, Białe, Studzieniczne) oraz uregulowane koryto rzeki Czarna Hańcza. Jest on o wiele dłuższy niż Kanał Bydgoski i osiąga długość 102 kilometrów, z czego 80 km znajduję się u nas, w Polsce. Zawiera 18 śluz, z czego 14 w Polsce. Wschodnia jego część leży w granicach Białorusi, ale niestety jest nieczynna od 1992 roku. Polski odcinek dostępny jest dla statków o nośności do 100 ton. Współcześnie wykorzystywany jest w turystyce, w niewielkim stopniu do spławu drewna. Zbudowany w latach 1824-39 według projektu I. Prądzyńskiego. Obecnie stanowi zabytek techniki.
Kanał Notecki, który również jest kanałem żeglownym w woj. kujawsko-pomorskim, w Kotlinie Toruńskiej (część Pradoliny Toruńsko-Eberswaldzkiej). Łączy Kanał Bydgoski z jeziorem Gopło. Długość całego systemu tego kanału to 114,6 kilometrów. Dostępny jest dla statków do 150 ton, ale na niektórych odcinkach nawet do 300 ton. Oddany do użytku został w 1892 roku. Kanał Notecki zaopatruje w wodę Kanał Bydgoski.



Wyszukiwarka