prewencja sciaga, Weterynaria, ROK V, Prewencja Weterynaryjna


IDENTYFIKACJA, REJESTRACJA I ZNAKOWANIE ZWIERZAT

USTAWAz dnia 25 czerwca 2009 r.

o zmianie ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt

ROZPORZĄDZENIEMINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSIz dnia 17 czerwca 2003 r.

w sprawie oznakowania owiec, kóz oraz świń, paszportów koni, prowadzenia rejestrów i ksiąg rejestracji

ROZPORZĄDZENIEMINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSIz dnia 30 lipca 2002

Rozporządzenie w sprawie oznakowania bydła, paszportów bydła, prowadzenia rejestru bydła i księgi rejestracji stada bydła

ROZPORZĄDZENIEMINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSIz dnia 16 września 2010 r.

zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu oznakowania bydła, owiec i kóz oraz świń, określenia wzorów znaków identyfikacyjnych oraz wymagań i warunków technicznych kolczyków dla zwierząt gospodarskich

Ustawa określa:

- zasady identyfikacji i rejestracji zwierząt

- zadania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, organów Inspekcji Weterynaryjnej oraz innych podmiotów w ramach utworzonego Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt

System Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt składa się z:

- rejestru

a) zwierząt gospodarskich oznakowanych,

b) koniowatych

- znaków identyfikacyjnych zwierząt gospodarskich

- paszportów bydła oraz paszportów koni oraz koniowatych innych niż koń

- ksiąg rejestracji lub ewidencji oraz dokumentacji dotyczącej zwierząt

Rejestr zwierząt gospodarskich oznakowanych gromadzi dane dotyczace:

- posiadaczy zwierząt gospodarskich;

- zwierząt gospodarskich;

- zwłok zwierząt gospodarskich;

- siedzib stad;

- miejsc utylizacji zwłok zwierząt gospodarskich;

- dostawców.

Numer siedziby stada(oraz numer miejsca utylizacji zwłok zwierząt gospodarskich)

PL

9 cyfr - numer identyfikacyjny posiadacza zwierzęcia gospodarskiego (lub podmiotu posiadającego zakład utylizacyjny)

3 cyfr - kolejny numer identyfikacyjny posiadacza zwierzęcia gospodarskiego (lub podmiotu posiadającego zakład utylizacyjny)

Z rejestru zwierząt gospodarskich udostępnia się:

Bydło, owce i kozy:

- numery identyfikacyjne

- wykaz przemieszczeń

Świnie:
- nr siedziby stada pochodzenia stada
- nr ostatniej siedziby stada

Paszport bydła:

Paszport zawiera:

1) nazwę i znak graficzny Agencji; 2) datę wystawienia paszportu; 3) numer gospodarstwa i numer wyodrębnionej części gospodarstwa, w której przebywa dane stado bydła, zwanej dalej "siedzibą stada", nadane przez Agencję przy wydawaniu księgi rejestracji lub paszportu; 4) informacje dotyczące zwierzęcia:a) płeć,b) rasę,c) numer identyfikacyjny matki; 5) dane dotyczące pochodzenia zwierzęcia, jeżeli zwierzę nie urodziło się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:a) nazwę kraju, z którego zwierzę zostało sprowadzone,b) datę wwozu,c) numer identyfikacyjny zwierzęcia nadany w kraju niebędącym członkiem Unii Europejskiej; 6) wskazanie daty uboju albo padnięcia zwierzęcia; 7) podpis posiadacza zwierzęcia; 8) informacje odnoszące się do kolejnych posiadaczy zwierzęcia:a) imię, nazwisko lub nazwę posiadacza zwierzęcia oraz jego adres zamieszkania lub określenie jego siedziby,b) numer gospodarstwa i numer siedziby stada,c) miejsce i datę przybycia zwierzęcia do gospodarstwa,d) podpis posiadacza zwierzęcia.2. Paszport wykonuje się w sposób uniemożliwiający jego podrobienie.

Rejestr koniowatych gromadzi dane dotyczące:

- posiadaczy koniowatych

- koniowatych

Księga rejestracji:

Księgę rejestracji prowadzi się odrębnie dla danego stada poszczególnych gatunków zwierząt znakowanych w formie książkowej lub przy zastosowaniu systemów informatycznych, opartych o programy komputerowe.

W księdze rejestracji owiec oraz kóz wpisuje się:

- oznaczenie płci zwierzęcia;

- oznaczenie rasy zwierzęcia;

- numer identyfikacyjny zwierzęcia;

- datę urodzenia zwierzęcia;

- datę przybycia zwierzęcia do siedziby stada;

- numer identyfikacyjny matki zwierzęcia, a w przypadku zwierząt sprowadzanych z kraju niebędącego członkiem Unii Europejskiej - numer identyfikacyjny zwierzęcia nadany w tym kraju;

- datę ubycia zwierzęcia z siedziby stada;

- przyczynę ubycia zwierzęcia z siedziby stada przez podanie kodu zdarzenia;

- miejsce przeznaczenia z podaniem numeru siedziby stada;

- adnotacje o przeprowadzonych kontrolach;

- imię i nazwisko poprzedniego posiadacza zwierzęcia.

W księdze rejestracji świń wpisuje się:

- stan początkowy stada;

- zmiany stanu stada, z podaniem w szczególności:

*daty przybycia zwierzęcia do stada lub ubycia zwierzęcia ze stada,

*przyczyny przybycia zwierzęcia do stada lub ubycia zwierzęcia ze stada, przez podanie kodu zdarzenia,

*adres i numer siedziby stada, z którego zwierzęta przybyły,

*adres i numer siedziby stada, do którego zwierzęta zostały przemieszczone,

*numer zawarty w oznakowaniu zwierząt, które przybyły do siedziby stada i ubyły z siedziby stada;

- adnotacje o przeprowadzonych kontrolach.



Znakowanie

Kolczyk składa się z 2 części

męskiej - tył ucha

żeńskiej - przód ucha

Zakładanie kolczyka:

- w sposób pozwalający na łatwe odczytanie numeru identyfikacyjnego zwierzęcia;

- w sposób wykluczający ponowne użycie w przypadku jego usunięcia

Oznakowania każdej sztuki owiec, kóz oraz świń dokonuje się poprzez:

- założenie kolczyka na lewym uchu zwierzęcia.

- wytatuowanie w obu małżowinach usznych zwierzęcia albo na jego grzbiecie numeru identyfikacyjnego stada ustalonego przez Agencję przy wydawaniu księgi rejestracji stada świń, z tym że w prawej małżowinie usznej tatuuje się 6 pierwszych cyfr tego numeru, a w lewej małżowinie usznej pozostałe cyfry tego numeru.

Na kolczyku owiec oraz kóz znajduje się :

- numer identyfikacyjny zwierzęcia składający się (14 znaków o wysokości nie mniejszej niż 5 mm):

*dwa pierwsze to litery "PL",

*dwa następne to cyfry oznaczające numer serii kolczyka,

*dziewięć następnych to cyfry oznaczające numer zwierzęcia,

*ostatni znak to cyfra kontrolna;

znak graficzny Agencji

Na kolczyku świń znajduje się:

- numer identyfikacyjny stada, składający się z 14 znaków o wysokości nie mniejszej niż 5 mm, z których:

*dwa pierwsze to litery "PL",

*dziewięć następnych to cyfry oznaczające numer gospodarstwa, w którym zwierzę się urodziło, w tym ostatnia cyfra kontrolna,

*ostatnie trzy cyfry to cyfry oznaczające numer stada, w którym zwierzę się urodziło;

- znak graficzny Agencji

Oznakowania każdej sztuki bydła dokonuje się poprzez założenie po jednym, identycznym kolczyku na każde ucho zwierzęcia.

Na kolczyku bydła znajduje się:

numer identyfikacyjny zwierzęcia składający się z 14 znaków o wysokości nie mniejszej niż 5 mm, z których:

*dwie pierwsze to litery "PL",

*dwa następne to cyfry oznaczające numer serii kolczyka,

*dziewięć następnych to cyfry oznaczające numer zwierzęcia,

*ostatni znak to cyfra kontrolna;

- znak graficzny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;

- kod kreskowy

ROZPORZĄDZENIEMINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 13 maja 2005 r.

w sprawie znakowania psów, kotów i zwierząt naczelnych

Psy i koty znakuje się poprzez:

- wytatuowanie na wewnętrznej powierzchni prawego uda numeru jednostki doświadczalnej, jednostki hodowlanej lub dostawcy, ukośnika oraz indywidualnego numeru zwierzęcia albo

- umieszczenie pod skórą mikroprocesora (mikroczipa);

Ptaki

Obrączki zamknięte i zaciskowe

Znaki na obrączce:

PL-0285-04-1741

PL - (Niemcy - DV, Dania - DAN, Belgia - BELG, Holandia - NL)

0258 - informuje o oddziale Polskiego Związku Hodowców Gołębi Pocztowych, w którym mieszka właściciel gołębia

04 - rok urodzenia

1741 - numer gołębia

MONITORING CHORÓB ZAKAŻNYCH

BADANIA PRZESIEWOWE:

CELE:

MASOWE BADANIA ZWIERZĄT

NADZÓR NAD TYMI BADANIAMI MAJĄ ORGANY INSPEKCJI WETERYNARYJNEJ

WYKONUJĄ URZĘDOWI LEKARZE WETERYNARII NA ZLECENIE INSPEKCJI WETERYNARYJNEJ

PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB ZAKAŻNYCH W 2008r. OBEJMOWAŁ

AKTY PRAWNE:

Rozporządzenie M.R. i R.W. Z 17 grudnia 2004r. W sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresie badań kontrolnych zakażeń zwierząt( Dz.U.nr.282, poz. 2813)

Rozporządzenie M.RiRW z 27 czerwca 2005r. W sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych niezbędnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub gospodarstwa za urzędowo wolne lub wolne od chorób zakażnych

BRUCELOZA BYDŁA

Rozporządzenie MRiRW z 20 kwietnia 2005r. W sprawie zwalczania brucelozy

Od 1 grudnia 1980r. Polska uznana krajem wolnym od brucelozy

Corocznie próbki pobierane są w 1/3 stad bydła w kraju

Dopuszczone jest pobieranie do badań krwi jak również pulowanych prób mleka od krów pochodzących z jednego gospodarstwa

BRUCELOZA BYDŁA

BADANIEM OBJĘTE JEST BYDŁO PŁCI ŻEŃSKIEJ I BUHAJE PRZEZNACZONE DO ROZRODU W WIEKU POWYŻEJ 12 MIESIĘCY.

ZAKAZ SZCZEPIEŃ PRZECIWKO BRUCELOZIE!

GRUŻLICA BYDŁA

Rozp.MRiRW Z 23 LISTOPADA 2004r. W SPRAWIE ZWALCZANIA GRUŻLICY BYDŁA

OD 1963r. WOJ.LUBELSKIE WOLNE OD GRUŻLICY

COROCZNIE BADANYCH JEST 1/3 POGŁOWIA BYDŁA TESTEM TUBERKULINIZACJI ŚRÓDSKÓRNEJ W WIEKU POWYŻEJ 6 TYGODNIA ŻYCIA

ENZOOTYCZNA BIAŁACZKA BYDŁA

ROZP. MRiRW Z 7 LUTEGO 2005r. W SPRAWIE ZWALCZANIA ENZOOTYCZNEJ BIAŁACZKI BYDŁA

TYLKO WOJ. ŚLĄSKIE JEST UZNANE ZA WOLNE OD BIAŁACZKI BYDŁA OD 20 MARCA 2007r.

METODY BADAWCZE BIAŁACZKI:

-Test ELISA z krwią

-Test ELISA z serwatką mleka

-test immunodyfuzyjny w żelu agarowym

BADANIEM W KIERUNKU BIAŁACZKI OBJĘTE JEST BYDŁO POWYŻEJ 2 ROKU ŻYCIA

ZAKAZ SZCZEPIENIA BYDŁA PRZECIWKO ENZOOTYCZNEJ BIAŁACZCE BYDŁA

Choroba Aujeszkiego

Rozporządzenie Rady Ministrów W sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkiego świń

Badanie stad będzie prowadzone w latach 2008- 2013r.

Ilość prób pobranych w danym gospodarstwie zależy od ilości zwierząt i rodzaju produkcji

PROGRAM OGRANICZENIA SALMONELLOZ W STADACH DROBIU

WEDŁUG DANYCH ZHW 90% ZATRUĆ W POLSCE WYWOŁUJĄ PAŁECZKI SALMONELLA

CELEM PROGRAMU JEST REDUKCJA STAD Z DODATNIM WYNIKIEM DO 2% LUB MNIEJ

PROGRAM ZWALCZANIA WYSOCE ZJADLIWEJ GRYPY PTAKÓW

Rozp. MRiRW z 28 kwietnia 2006r. W sprawie zarządzenia środków związanych z zagrożeniem wystąpienia wysoce zjadliwej grypy ptaków d. Pomoru drobiu

Decyzja Komisji z dnia 6 lutego 2006r. W sprawie wprowadzenia programów badań na obecność ptasiej grypy u drobiu i dzikiego ptactwa w państwach członkowskich w 2006r.

Pobieranie próbek od ptaków hodowlanych i dzikich

Nie pobieramy próbek od kurcząt rzeżnych

Badanie wykonuje PIW-PIB w Puławach

Materiałem do badań są wymazy z kloaki lub próbki kału

BADANIE PRZEGLADOWE W STADZIE

Zlecane przez lekarza weterynarii wolnej praktyki

Ważna jest znajomość zasad pobierania prób do badań i postępowania z nimi

z jakich narządów pobrać?

do jakiego laboratorium wysłać?

Jak postępować z pobranym materiałem?

Badanie pojedyńczych osobników w celu diagnostyki czynnika zakażnego (psy, koty, zwierzęta towarzyszące)

Opiekując się hodowlą wielkostadną ( świnie, drób) pobiera się zwyczajowo wiele prób od zwierząt w różnym wieku i procesie technologicznym

CEL BADAŃ PRZESIEWOWYCH W HODOWLI WIELKOSTADNEJ

OPTYMALNA STRATEGIA POBIERANIA PRÓB

Zasady pobierania próbek w stadzie

PROFIL SEROLOGICZNY STADA

(NIE MYLIĆ Z PROFILEM IMMUNOLOGICZNYM OKREŚLAJĄCYM ODPORNOŚĆ PRZECIW ZAKAŻENIU)

ZASADY POBIERANIA PRÓBEK

PRZYGOTOWANIE PRÓBEK SUROWICY

METODY BADAŃ LABORATORYJNYCH:

BADANIE BAKTERIOLOGICZNE

NA WYNIK TRZEBA CZEKAĆ 3-14 DNI

PRACOCHŁONNE

NIE WSZYSTJIE CZYNNIKA PATOGENNE WZRASTAJĄ NA SZTUCZNYCH PODŁOŻACH ( np. Leptospira spp.)

IMMUNOFLUORESCENCJA

CZAS UZYSKANIA WYNIKU :KILKA GODZIN DO 2 DNI

TEST IMMUNOHISTOCHEMICZNY

ŁĄCZĄCY SIĘ Z KOMPLEKSEM ANTYGEN-PRZECIWCIAŁO BARWNIK WIDZIANY JEST W ŚWIETLE BIAŁYM ODPOWIEDNIEGO MIKROSKOPU

HYBRYDYZACJA IN SITU

SWOISTE PRZYŁĄCZANIE ZNAKOWANEJ SONDY DO KOMPLEMENTARNEGO FRAGMENTU CZYNNIKA CHOROBOTWÓRCZEGO.W PRZYPADKU OBECNOŚC W BADANYM MATERIALE DNA POSZUKIWANEGO DROBNOUSTROJU DOCHODZI DOWIDZIALNEJ W MIKROSKOPIE REAKCJI BARWNEJ

PCR

W PRZYPADKU OBECNOŚCI NAWET MINIMALNYCH ILOŚCI DNA LUB RNA BAKTERII W MATERIALE DOCHODZI DO JEGO WIELOKROTNEGO POWIELENIA CO UMOŻLIWIA WYKRYCIE KWASU NUKLEINOWEGO BAKTERII W PROCESIE ELEKTROFOREZY

PCR ILOŚCIOWY- REAL TIME PCR

W TEŚCIE TYM DZIĘKI ZASTOSOWANIU ZW. FLUORESCENCYJNYCH OBSERWUJEMY DYNAMIKĘ POWIELANIA POSZUKIWANEGO FRAGMENTU DNA.Wynik rejestrowany jest w postaci przyrostu krzywej fluorescencji.TECHNIKA TA NIE WYMAGA STOSOWANIA ELEKTROFOREZY -JEST WĘC SZYBSZA OD JAKOŚCIOWEGO PCR.

SEKWENCJONOWANIE

POLEGA NA PORÓWNANIU KOLEJNOŚCI NUKLEOTYDÓW W ANALIZOWANYM FRAGMENCIE KW.NUKLEINOWEGO CO UMOŻLIWIA OKREŚLENIE POKREWIEŃSTWA POMIĘDZY RÓŻNYMI SZCZEPAMI DANEGO PATOGENU

ODCZYNY SEROLOGICZNE

AGLUTYNACJA ( ODCZYN ZLEPNY) POŁĄCZENIE ANTYGENU UPOSTACIOWANEGO ZE SWOISTYM PRZECIWCIAŁEM PROWADZI DO WYTRĄCENIA tzw. kłaczków

Aglutynacja ilościowa- do stałej ilości antygenu dodajemy rozcieńczoną surowicę( przeciwciała).Miano aglutynacyjne surowicy jest odwrotnością najwyższego jej rozcieńczenia, w którym zachodzi jeszcze powstawanie strontów.

PRECYPITACJA

ANTYGEN JEST TUTAJ NIEUPOSTACIOWIONY

OWD- ODCZYN WIĄZANIA DOPEŁNIACZA

W ODCZYNIE BIORĄ UDZIAŁ 2 UKŁADY KONKURUJĄCE O DOPEŁNIACZ( UKŁAD BAKTERIA/WIRUD+PRZECIWCIAŁO ORAZ UKŁAD ERYTOCYT+ PRZECIWCIAŁO. W PRZYPADKU BRAKU ANTYGENU DOPEŁNIACZ PRZYŁĄCZA SIĘ DO ERYTROCYTU Z PRZECIWCIAŁEM I POWODUJE JEGO HEMOLIZĘ

ODCZYN SERONEUTRALIZACJI

WIRUS POWODUJE ZMIANY W ŚRODOWISKU HODOWLI KOMÓRKOWYCH. ZMIANY TE PORÓWNUJEMY Z UKŁADEM, W KTÓRYM WIRUS DODAJEMY DO WRAŻLIWYCH TKANEK + PRZECIWCIAŁA. W PRZYPADKU ZWIĄZANIA WIRUSA Z PRZECIWCIAŁEM NIE DOJDZIE DO ZNISZCZENIA TKANEK

TEST ELISA

WZORCOWY ANTYGEN JEST DODAWANY DO BADANEJ SUROWICY.JEŚLI SĄ SWOISTE PRZECIWCIAŁA DOCHODZI DO POŁĄCZENIA REAGENTÓW.W CELU UWIDOCZNIENIA FAKTU DODAJE SIĘ ANTYGLOBULINĘ TWORZĄCĄ KOMPLEKS ZE SPECJALNYM ENZYMEM (NP.. PEROKSYDAZA CHRZANOWA).Następnie dodaje się substrat rozkładany przez enzym z koniugatu. Ozajściu reakcji informuje zmiana barwy układu

BADANIE „PAR SUROWIC”

NAJPEWNIEJSZĄ WARTOŚĆ DIAGNOSTYCZNĄ BADANIA SEROLOGICZNEGO SUROWICY KRWI MA OKREŚLENIE ZACHODZĄCEGO PROCESU NARASTANIA POZIOMU PRZECIWCIAŁ. WYMAGA TO WYKONANIA DWÓCH KOLEJNYCH BADAŃ PRÓBEK POBRANYCH W KRÓTKICH ODSTĘPACH CZASU ( tj. kilkudniowych do 1-2 tygodniowych)

Metody zasiedlania zwierząt

- Wprowadz nowo zakupionych zw, - zasiedlanie budynku zw odsadzonymi,

- zasiedlanie samicami w okr okołoporodowym

Rodzaje systemów zasiedlania:

1. Całe pomieszczenie pełne

Całe pomieszczenie puste

2. Dostawianie sztuk nowych do istniejących po kwarantannie.

3. wstawianie grup nowych do oddźelnych boksow sąsiadujących z boksami w których przebywają zw.

Analiza poszczególnych systemow zasiedlania:

System pierwszy

- epizootyczna, możliwa całkowita dezynfekcja pomieszczeń

- ograniczenie ekspozycji zw na czynniki zakaźne i inwazyjne środowiska

- obniżenie stopnia wykorzystania paszy

System 2 i 3

- wzrost ekspozycji na czynniki zakaźne

- zaburzenia socjalne związane z obecnością nowych zw.

- wzrost agresywności w stadzie

- obniżenie stopnia wykorzystania paszy

Czynniki wpływ na stan zdrowia i produkcyjność

- status immunologiczny i zdrowotny wprowadzonych zw

- rodzaj i zróżnicowanie mikroflory

- czynniki genetyczne, osobnicze

- czynniki mikroklimatyczne pomieszczenia, socjalne, żywieniowe

Wskaźniki określające system utrzymania oraz zasiedlania zw w budynkach:

- wskaźniki wzrostu, dojrzewania

- wskaźniki rozrodcze

- zdrowotność i urazy

- stopień wykorzystania paszy

- schorzenia nieinfekcyjne

- zaburzenia behawioralne

Zasady kwarantanny zw wprowadzonych do stada:

- ochrona stada przyjmującego przed chorobami z zewnątrz

- stacja kwarantannowa daleko od fermy (50-100m) utrzymywana w systemie wszystko pełne - puste

- przed wprow zw mycie i dezynfekcja

- kwarantanna 4-6 tyg

- 2x pobieramy krew przed wprowadzeniem do kwarantanny i po 3 tyg

- wykrycie patogenów w stadzie przyjmowanym nie wyst u zw wczesniej przyjętych

Aklimatyzacja:

- powolna kontrolowana adaptacja zw nowych do warunków statusu zdrowotnego obiektu przyjmującego

- aklimatyzacje można rozpocząć podczas kwarantanny ale nie wczesniej niż po 4 tyg.

Sposoby aklimatyzacji:

- Metafilaktyka, chemioterapeutyki wprowadzamy po zetknięciu się nabytych zw z patogenami bakterii. Stosujemy antyb o szerokim spektrum (amoksycylkina, tetracykliny, linkomycyna)

- Immunoprofilaktyka, nowe zw objęte programem szczepień obowiązującym w stadzie

- naturalne met immunizacji, podawanie kału

- zapewnienie zw kontaktu bezpośredniego (nos w nos)

- parenteralna aplikacja surowicy krwi od zw w okresie wiremii

Termoregulacja chemiczna (produkcja ciepla):

- drżenie mięśni

- wzrost napięcia mięśni

- wzrost przemiany mat

- dziala od urodzenia zwierząt

Termoregulacja fizyczna (oddawanie ciepla): oddawanie ciepła przez skórę i bl śluz

- rozszerzenie naczyń

- nastroszenie włosa

- wydz potu

- wzrost wentylacji płuc

- wykorzystywane dopiero po urodzeniu (cielęta 2-3 dzien, źrebięta 7, prosięta 14)

Drogi oddawania ciepla:

- promieniowanie (musi być różnica temp między zw a otoczeniem)

- konwekcja (unoszenie ogrzanych mas powietrza do góry)

- kondukcja (przewodzenie, przy zetknięciu się zwierzęcia z czymś zimniejszym)

- parowanie: z pow skóry (grucz potowe), z dróg oddechowych

Strefa obojętności cieplnej:

Zakres temp w których zw przemienia najmniej energii w ciepło, temp ograniczające ten zakres to temp krytyczne (bydło 0-15, cielęta 15-23)

Strefa komfortu cieplnego:

Węższy zakres niż obojętności cieplnej, w jej obrębie straty energii ponoszone przez zw na prod ciepła są najmniejsze.

Krowa temp 8-16 wilg 60-80

Cielęta do 12m 12-18 wilg 60-80

Knury, lochy temp 15 wilg 75

Lochy karmiące 19-20 wilg 70

Prosięta do 14 dni - 30 wilg 60

Prosieta pow 14 - 25 wilg 60

Konie - 14-18 wilg 70-75

Kury - 13-16 wilg 65

Noworodki a wrażliwość na zimno:

- niewykszt pełna sprawność ukł termoreg

- słabo rozwinięta okrywa włosowa

- mala objętość ciała do jego powierzchni.

Wplyw niskich temp na młode:

Prosięta

- spadek zdolności ssania siary > spadek odporności

- wzrost spalania węglowodanów > hiperglikemia > hipoglikemia > śpiączka

Cielęta

- mniej wrażliwe na niskie temp

- zimny wychów

- spadek odporności tkankowej w wyniku spadku przepływu krwi > mastitis

Drób

- stłoczenie, masowe śnięcia

Wpływ wysokich temp:

- krowy pow 25 przestają jeść, przegrzanie org

Minus 1kg suchej masy strata 2-3l mleka

Minus 2kg strata 3-5l mleka

- spadek odporności bo wątroba gorzej funkcjonuje (mniej białek odpornościowych)

- wzrasta ilość bakt w środ i ich inwazyjność

- podnosi się temp żwacza (wzrost o 0,05 zahamowane procesy namnażania bakt)

- niekorzystny wpływ na rozród (zab spermatogenezy, większa zamieralność zarodków)

Wskaźniki higrometryczne:

- Wilg maksymalna - największa ilość pary wodnej w powietrzu w danej temp i ciśń.

- wilg bezwzględna - obecnie znajdująca się ilość pary w powietrzu, mierzymy za pomocą psychrometrów. Wzór na wilg bezwzgl e=E-0,5(T-T1)B/1007

- Wilgotność względna - stosunek wilg bezwzgl do wilg maksymalnej dla danej temp wyrazany w %, oznaczana higrometrami włosowymi

- Punkt rosy - temp przy ktorej para wodna osiąga stan nasycenia E=e

Spadek tem poniżej punktu rosy prowadzi do skraplania pary wodnej

Mechaniczne systemy doju bydła:

- dojenie ręczne

- na stanowiskach, dojarką bańkową

- na stanowiskach z dojarką przewodową

- na hali udojowej

Rodzaje hal udojowych:

- tandem

- rybia ość

- prostopadła (bok w bok)

- karuzelowa

Szczepionki genetyczne

Nazywane potocznie szczepionkami DNA. Ta nowa metoda profilaktyki zakazen wirusowych bakteryjnych i pasożytniczych polega na podskórnym lub domięśniowym podaniu rekombinowanego fragmentu kwasu nukleinowego kodującego immunogenne bialko.

Czynniki wpływające na skuteczność immunizacji genetycznej

Badania przeprowadzone na myszach wykazaly, ze poziom odpowiedzi immunologicznej, a zarazem na skuteczność szczepionek genetycznych ma wływ wiele czynnikow, z których największe znaczenie maja:

1. rodzaj uzytego antygenu, poziom jego ekspresji oraz ewentualna toksyczność dla Komorek

2. gatunek szczepionego zwierzecia, jego wiek i genotyp

3. sposób i miejsce administracji szczepionki

4.ilosc DNA uzyta do immunizacji.

Przyklady szczepionek genetycznych:

Szczepionka przeciwko retrowirusowi BLV (bialaczka bydla)

Szczepionka genetyczna przeciwko chorobie Aujeszkyego u swin

Szczepionka DNA przeciwko pryszczycy

Szczepionka przeciwko zakazeniom wirusem FIV u kotow

Szczepionki genetyczne sa duzo prostsze w produkcji, DNA jest bardzo stabilne i oporne na temperaturedlatego przechowywanie transport i dystrybucja szczepionek genetycznych wydaje się mniej skomplikowana.

Szczepinki nowej generacji

Poszerzaja zakres zastosowan w profilaktyce swoistej i zwalczaniu chorob zakaznych zwierzat.

Umozliwiaja odróżnianie metodami serologicznymi zwierzat szczepionych od zwierzat zakazonych oraz od szczepionych i zakazonych.

Wśród szczepionek nowej generacji wyróżniamy:

Szczepionki podjednostkowe, inaktywowane

Oparte na antygenach ochronnych, izolowanych z chorobotwórczych bakterii lub wirusow dzieki stosowaniu fizykochemicznych metod ekstrakcji i oczyszczania. Istota omawianych szczepionek, które sa preparatami nie podlegającymi replikacji, czyli inaktywowanymi, sa zatem występujące w nich w możliwie czystej postaci antygeny ochronne.

Szereg publikacji z ostatnich lat wskazuje na możliwość wytwarzania antygenow ochronnych w Komorkach roślinnych. Liscie nasiona i owoce takich transgenicznych roslinstanowia zatem ich miejsce wytwarzania oraz ich nosniki i wtedy mogą być okreslane jako roślinne szczepionki podjednostkowe. Podawane doustnie człowiekowi lub zwierzetom inicjuja u nich wytwarzanie swoistych przeciwciał,a nawet odporności przeciwzakaźnej. Ten sposób immunizacji bylby korzystny, gdyz jest mniej kosztowny niż parenteralne podawanie szczepionki. Na razie jednak dostępne preparaty cechuja się raczej niskiego stopnia skutecznością a ilość antygenu musi być wieksza 100-1000 krotnie niż w przypadku podawania pozajelitowego

Szczepionki DNA

Istota sczepionek DNA jest dostarczenie plazmidowego DNA, kodującego antygeny ochronne, do Komorek szczepionego zwierzecia, gdzie odpowiednio ukierunkowuje on transkrypcje i translacje, w wyniku ktorej zwierze staje się swego rodzaju producentem na wlasne potrzeby określonej szczepionki. Zaleta szczepionek DNA jest najwyższego stopnia nieszkodliwość, ponieważ sa wolne od pyrogenow i związków chemicznych, stosowanych w szczepionkach inaktywowanych.

Zywe, atentowane szczepionki delecyjne

W przeciwienstwie do uprzednio charakteryzowanych szczepionek inaktywowanych, atentowane szczepionki delecyjne zawieraja zywe bakteryjne lub wirusowe szczepy szczepionkowe, z których genomu usunieto geny kodujące właściwości chorobotwórcze. Tego rodzaju drobnoustroje sa niechorobotwórcze, czyli atentowane. Przykladem może być szczepionka delecyjna, która znalazla zastosowanie w zwalczaniu i eradykacji choroby Aujeszky'ego u bydla i swin w USA i Europie.

Zywe rekombinowane szczepionki wektorowe

Istota tego rodzaju biopreparatow jest wlaczenie do genomu wektora genow z drobnoustroju chorobotwórczego, które zaczynaja kodowac w nim antygeny achronne przeciw chorobie wywoływanej przez drobnoustroj, z którego pochodza. Jako wektory rekombinowanych, żywych szczepionek wektorowych uzywane sa zywe bakterie lub wirusy.

Szczepionki znakowane (DIVA)

W zwalczaniu takich epizootii, jak pryszczyca, choroba Aujeszky'ego lub klasyczny pomor swin przy udziale szczepionek wyłoniła się potrzeba odróżniania zwierzat szczepionych, a nie zakazonych, od zwierzat zakazonych, w tym uprzednio szczepionych, będących bezobjawowymi nosicielami chorobotwórczego drobnoustroju. Mozliwosc ta zostala osiagnieta dzieki opracowaniu żywych szczepionek, których szczepy szczepionkowe roznia się brakiem jednego lub kilku antygenow, występujących w szczepach chorobotwórczych. Szczepionki tego rodzaju określono jako szczepionki znakowane lub markerowe.

Istnieje również możliwość wprowadzania do szczepu szczepionkowego genu lub genow, dzieki którym wytwarza on antygeny nie występujące w szczepie chorobotwórczym. Tego rodzaju szczepionki okreslane sa jako pozytywnie znakowane, w przeciwieństwie do poprzednich znakowanych negatywnie.

W przypadku zwalczania i eradykacji choroby zakaznej preferowane sa szczepionki znakowane negatywnie, gdyz wtedy sprawniej identyfikuje się bezobjawowych nosicieli chorobotwórczego drobnoustroju, w przypadku zwierzat szczepionych i jednoczesnie zakazonych. Tego rodzaju postepowanie okresla się jako strategie DIVA(Differentiation of Infected from Vaccinated Animals), co oznacza odróżnienie zwierzat zakazonych od szczepionych.

BYDŁO MLECZNE

- profilaktyka schorzeń gruczołu mlekowego:

zapalenia wymion dotyczą całego stada - identyczne czynniki oddziałują na wszystkie krowy; czynniki usposabiające:

1. Czynniki środowiska zewnętrznego:

niekorzystne warunki chowu, niedostateczna higiena obory i doju, błędy w technologii doju, usterki techniczne w aparaturze udojowej, nieprawidłowy dój ręczny - kciukowanie, błędy w żywieniu.

2. Mikroorganizmy, głównie bakterie i grzyby często warunkowo chorobotwórcze, najczęściej: gronkowce, paciorkowce, maczugowiec ropotwórczy, pałeczka ropy błękitnej, pasterele, salmonele, drobnoustroje beztlenowe (mastitis również przy brucelozie i pryszczycy).

3. Czynniki endogenne:

niewłaściwa budowa wymienia, nieodpowiednia zdolność udojowa, wrodzona zwiększona podatność na schorzenia wymienia itp.

Wady techniczne aparatury lub nieodpowiednia technologia doju powodują uszkodzenia gruczołu + zaniedbania higieniczne = zakażenie.

Niewłaściwy duj i choroby powstałe w wyniku -> pobudzenie kory mózgowej, zmiany pracy serca, zwiększona pobudliwość nerwowa, zmiany w działaniu ukł. hormonalnego -> wydłużony okres między zacieleniami, poronienia, martwe płody, zatrzymania łożyska, zwiększona podatność noworodków na choroby.

Profilaktyka zap. wymion spowodowanych dojem mechanicznym obejmuje:

- kontrolę techniki i higieny doju oraz stanu aparatury udojowej (wartości podciśnienia, sprawność techniczna pulsatora, pomiar rezerwy podciśnienia, pomiar rzeczywistej wydajności pompy próżniowej, pomiar stężenia przepływu powietrza w przewodach podciśnieniowych i kranach stanowiskowych / higiena i dezynfekcja sprzętu, strzyków i wymienia - preparaty jodoforowe, utrzymanie w czystości wymienia, rąk dojarza, strzyków, aparatury wydojowej i stosowanie kąpieli podojowej strzyków)

- analizę zdrowotności wymienia na podstawie badania klinicznego i stanu epizootycznego stada

- izolację zwierząt z ostrym stanem zap. wymienia i prowadzenia terapii na podstawie badań bakteriologicznych

- brakowanie zwierząt z zaawansowanymi i trwałymi klinicznie zmianami wymienia oraz zwierząt powtórnie chorujących, po uprzednim farmakologicznym zasuszeniu

- oddzielenie zwierząt w stanie utajonego i przewlekłego zapalenia i poddanie ich terapii w okresie zasuszenia

- codzienną kontrolę stanu zdrowotnego wymienia oraz mleka na przedzdajaczu

- kliniczną ocenę stanu zdrowotnego wymienia 4 razy w roku

- bakteriologiczną kontrolę prowadzonej terapii po 14-24 dniach od zakończenia leczenia

- uzdrawianie stada poprzez uzupełnianie stawki zwierząt produkcyjnych pierwiastkami.

+ prawidłowy dobór oraz przygotowanie krów do doju mechanicznego, nie nadają się krowy nadmiernie nerwowe i o anatomicznych anomaliach strzyków, do doju nie nadają się też zwierzęta z kliniczną postacią mastitis oraz po wycieleniu tak długo, aż ustąpią obrzęki porodowe.

+ zapewnienie zwierzętom ciepłych i suchych pomieszczeń, legowisk.

Żywienie - za wczesne przejście na pełne żywienie po porodzie może powodować mastitis, jeżeli krowa po porodzie nie przejawia żadnych niedomagań lub objawów chorobowych to dawki zwiększamy stopniowo do pełnej normy w ciągu 14 dni, jeżeli nie stwierdzamy zmian na wymieniu i obrzęków wymienia to od 3-4 dnia po porodzie można podawać paszę soczystą w ilości 2-3 kg dziennie, po porodzie zwiększanie ilości podawanej karmy należy uzależniać od stanu wymienia, po przejściu na pełną dawkę pokarmową dodajemy paszę na rozdój stopniowo, a przy zmianach wymienia wstrzymujemy się od rozdajanie krów, jeżeli w okresie zasuszenia nastąpiło otłuszczenie krowy nie zwiększamy dawek pokarmowych dopóki krowa nie dojdzie do stanu normalnego.

Kąpiel podojowa strzyków - zapobiega dostawaniu się drobnoustrojów do kanału strzykowego przez wciąganie do niego przez skurcze tętniących naczyń przy otworze kanału strzykowego zaschniętej kropli mleka, która jest doskonałą pożywką dla drobnoustrojów.

Antybiotyki leczniczo: Benzylopenicylina potasowa lub sodowa, Benzylopenicylina G, Kloksacylina, sól sodowa Cafapiryny, Streptomycyna, Erytromycyna, Tylozyna i Spiramycyna - zap. wywołane przez mikoplazmy, Tiamfenikol, Florfenikol, Nowobiocyna - gronkowce i paciorkowce, Ryfamycyna - ostre i przewlekłe zap. w trakcie laktacji, Sulfapirazol.

Antybiotyki profilaktycznie: Kloksacylina - dowymieniowo w fazie zasuszenia, Cefapiryna benzatynowa.

TOK - Terenowy Odczyn Komórkowy, określenie pH - wzrasta przy zapaleniu wymienia - na tacce (szalmie ?) do mleka dodajemy Mastirapid, zawierający siarczan arkelarynalu (uwalnia DNA) i barwnik - purpurę bromokrezolową, na podstawie barwy określa się pH mleka.

Próba Whiteside'a - szybka próba orientacyjna, określenie ilości komórek somatycznych, mleko zawierające do 400 000 komórek w 1 ml uważa się za normalne, jeśli ta liczba zostanie przekroczona - toczący się proces chorobowy, 5 kropli mleka umieszczamy w zagłębieniu płytki dodajemy 2 krople 1N NaOH (4% NaOH), całość mieszamy szklanym pręcikiem 0k 20-24 sek. i natychmiast odczytujemy wynik:

jednolita biała barwa bez strzępków - do 500 000 kom. /1 ml;

biała, nieprzeźroczysta, drobne strzępki bez tendencji do łączenia się - 500 000 kom. /1 ml;

wodnista, przeźroczysta, strzępki różnej wielkości - ponad 500 000 kom. /1 ml.

Fossomatic - metoda elektronicznego liczenia komórek w mleku.

+ Przy zapaleniu wymienia wzrasta ilość Cl w mleku.

- kulawizny :

Przyczyny:

- brak lub nieprawidłowa korekcja racic

- złe warunki zoohigieniczne (ciasne pomieszczenia, podłoga rusztowa, wilgoć)

- błędy żywieniowe (choroby metaboliczne, niedobory witaminowo-mineralne)

- predyspozycje genetyczne

- intensywny chów zwierząt.

W zależności od systemu utrzymania zabieg korekcji racic wykonuje się:

- u krów przebywających w okresie letnim na pastwisku, korekcję należy wykonać na 4 do 6 tygodni przed wyjściem krów na pastwisko. Kolejna korekcja powinna być wykonana przed rozpoczęciem utrzymania alkierzowego.

- utrzymanie w oborach ściołowych lub bezściołowych oborach uwięziowych z utrzymaniem całorocznym, korekcję racic przeprowadza się 2 lub 3 razy w roku.

- utrzymanie wolnostanowiskowe - zabieg korekcji wykonujemy przynajmniej raz w roku.

Niedobory:

- dzienna suplementacja cynku 360mg, manganu 200mg, miedzi 125mg i kobaltu 25mg zapobiega chorobom racic.

- codzienne podawanie 20mg biotyny poprawia jakość rogu i zapobiega powstawaniu wrzodów i krwiaków podeszwy, zapaleniu skóry palców, zanokcicy, efekty stosowania po 4-6 miesiącach (biotyna potrzebuje 90 dni na dotarcie do powierzchni nośnej podeszwy).

Choroby metaboliczne:

- kwasica żwacza prowadzi do kulawizny.

- białko - analiza poziomu mocznika w mleku, przekroczenie średniej zawartości mocznika 275mg/l, wskazuje na zbyt dużą koncentrację amoniaku w żwaczu, nadmierne obciążenie wątroby procesami detoksykacji, większe zagrożenie kulawizną.

Ochwat racic:

- aseptyczne zapalenie tworzywa, 70-90% wszystkich schorzeń racic, mediatory procesu zapalnego (histamina) i endotoksyny, uwaga na skarmianie jęczmienia, postać podostra i ostra - długotrwały silny ból, zwierzęta leżą na boku, z trudem wstają, postawa klęcząca lub siedzącego psa, zwiększone tętnienie tętnic dopalcowych, objawy ogólne (apatia, gorączka, tachykardia), postać przewlekła - deformacje racic (przednia ściana puszki rogowej jest wklęsła, charakterystyczne biegnące rozbieżnie ku tyłowi pierścienie), postać podkliniczna - spadek mleczności, wyraźnie cieńszy, żółty lub czerwony róg, na krawędzi nośnej racicy wybroczyny, leczenie: uzyskać poprawę krążenia w obrębie palca- wymusić ruch, NLPZ, antybiotyki w dużych dawkach, podskórnie heparyna, metionina i biotyna.

Brodawczakowate zapalenie skóry palców (PDD):

- Treponema denticola, Campylobacter fecalis, czynniki wikłające: Fusobacterium necrophorum, Dichelobacter nodosus, owłosiona skóra palców kończyny miednicznej pomiędzy racicą, a piętkami, czerwone plackowate wyłysienia pokryte niekiedy wysiękiem, silna reakcja bólowa, postępowanie: penicylina prokainowa, miejscowo oksytetracyklina, kąpiele kończyn (0,1-0,6% oksytetracykliny, 20% siarczanu cynku, 0,01% linkomycyny, 2,5-10% siarczanu miedzi, 5%formaliny).

Zapalenie skóry międzyracicowej (ID) :

- długotrwały kontakt racicy z mokrym, błotnistym podłożem, nadżerki, powierzchowne zapalenie skóry, nadwrażliwość na dotyk, szczeliny i pęknięcia rogu puszki racicowej (->wrzód podeszwy), postępowanie: penicylina prokainowa, miejscowo oksytetracyklina, kąpiele kończyn (0,1-0,6% oksytetracykliny, 20% siarczanu cynku, 0,01% linkomycyny, 2,5-10% siarczanu miedzi, 5%formaliny).

Zanokcica:

- Fusobacterium necrophorum,

Bacterioides melaninogeniucus, ropno-martwicowe zapalenie tkanki podskórnej przestrzeni międzypalcowej, brama wejścia- uszkodzenia skóry wywołane ciałami obcymi, pękanie skóry pod wpływem nacisku ciężaru ciała, wyraźny, ograniczony i bolesny obrzęk w szparze racicowej, który przechodzi na koronę, w trakcie ruchu zwierzę opiera chorą racicę tylko wierzchołkiem, skóra przestrzeni międzyracicowej ulega ropno- wrzodziejąco- martwicowym zmianom, którym towarzyszy cuchnąca wydzielina, objawy ogólne: gorączka, jadłowstręt, brak przeżuwania, postępowanie: sulfonamidy, oksytetracyklina, penicylina prokainowa, chirurgiczne usunięcie zmian martwicowych, terapia miejscowa.

Ocena stopnia kulawizny:

1.stopień - stan normalny, grzbiet płaski w postawie stojącej i podczas chodu, chód normalny.

2. stopień - lekka kulawizna, grzbiet w postawie stającej płaski, w chodzie wygięty ku górze, słabo wyrażona kulawizna.

3. stopień - średnia kulawizna, górne wygięcie grzbietu widoczne w postawie stojącej i w chodzie, krótki, utykający krok.

4. stopień - ciężka kulawizna, górne wygięcie grzbietu w postawie stojącej i w chodzie, chód ostrożny, krowa oszczędza jedną lub kilka kończyn, względnie racic.

5.stopień - bardzo ciężka kulawizna, krowa jest niezdolna lub wykazuje skrajną niechęć do obciążenia jednej lub więcej kończyn lub racic.

Profilaktyka kulawizn u bydła:

- zapewnić możliwość swobodnego ruchu i odpowiednią ilość miejsca do wypoczynku,

- przeprowadzać korekcję racic,

- warunki zoohigieniczne (dużo suchej ściółki, dobra, wydajna wentylacja),

- suplementacja witamin i minerałów,

- zapobieganie chorobom metabolicznym.

- biegunki cieląt :

Enterotoksyczne szczepy E.coli (klasyczne enterotoksyny, cytotoksyny i neurotoksyny) obecnie mają mniejsze znaczenie 5%, głownie rotawirusy 30%, kryptosporidia 40% (Cryptosporidium parvum) i koronawirusy 10%, Salmonella 5%, Coccidiosis 3%.

Główna przyczyna upadków w pierwszych dniach życia.

Przyczyny: głównie - słabe zaopatrzenie cieląt w ciała odpornościowe z siary, zbyt późne odpojenie siarą, złą jej jakość i pobranie zbyt małej ilości, siara pochodząca od wieloródek (bogatsza „przeszłość immunologiczną” ) jest dużo lepszej jakości. Brak higieny i czystości pomieszczeń, personelu i sprzętu.

Profilaktyka:

1. Ilość siary

- nowonarodzonym cielętom podaje się siarę jak najwcześniej - w ciągu trzech godzin po porodzie 2 litry siary i następne 2 litry w ciągu kolejnych 6-9 godzin.

- później podawanie cielętom siary - 0,5 litra dwa razy dziennie do 10 dnia życia, ten sposób zwiększa się lokalną odporność w jelitach.

- cielęta pozostawione przy matce nie pobierają wystarczającej ilości siary, więc stosuje się indywidualny odpój. Można podawać siarę za pomocą sondy przełykowej, badania wykazały, że jest to najskuteczniejszy sposób podania odpowiedniej ilości siary, najłatwiej uzyskać właściwe stężenie immunoglobulin w surowicy, które powinno wynosić dla IgG 10g/l.

Wchłanianie siary przez noworodka zmniejsza się do 24 h po porodzie z 100% do 10%.

2. Jakość siary

- istotną rolę w uodparnianiu cieląt - dobra siara powinna zawierać od 50 do 100g immunoglobulin w 1l, krowy mięsne mają bogatszą siarę ale w za małej ilości, krowy mleczne mają siarę gorszej jakości (HF do 48.2g I/litr, Jersey do 66g I/litr), jakość siary wpływa na jej gęstość - im gęstsza tym zawiera więcej immunoglobulin, siarę można gromadzić i przechowywać - w lodówce do tygodnia, w stanie zamrożenia nawet do 15 lat.

3. Czystość i higiena cielętników oraz sprzętu używanego do żywienia cieląt, najlepiej w pierwszym tyg trzymać w indywidualnych budkach z włókna szklanego (łatwość mycia i dezynfekcji, możliwość szybkiego przemieszczania z jednego miejsca na drugie).

4.Czynną swoistą immunizację krów ciężarnych, szczepionki zawierające szczepy bakteryjne i antygeny wirusowe - dwukrotne sczepienie na 6 i 2 tyg przed porodem, a w kolejnej ciąży jednokrotne na 2-3 tyg przed porodem.

5. Stosowanie probiotyków (żywe kultury bakteryjne z reguły Lactobacillus), ich korzystny wpływ:

- zjawisku konkurencyjnej ekskluzji, współzawodniczenia z patogenem o miejsce receptorowe

- obniżaniu kwasowości treści przewodu pokarmowego

- aktywności bakteriobójczej

- zdolności neutralizacji enterotoksyn

- hamowaniu syntezy toksycznych amin

- immunostymulacji

- produkcji witamin z grupy B.

6. Dezynfekcja pomieszczeń i ściółki dla zwierząt, środki: 5-10% roztwór amoniaku, 3% nadtlenek wodoru , 10% roztwór formaldehydu, przy dezynfekcji wystarcza 2-3-godzinna ekspozycja (zakażenia bakteryjne i wirusowe), w przypadku występowania kryptosporidiozy działanie środków min. przez 16 godzin.

Leczenie:

- uzupełnienie niedoboru płynów ustrojowych

- skorygowanie zaburzeń elektrolitowych i kwasowo-zasadowych

- zapewnienie dowozu energii

- ułatwienie procesu regeneracji uszkodzonego nabłonka

- w przypadku zakażeń bakteryjnych - zmniejszenie ilości bakterii w przednich odcinkach jelit oraz ich eliminacja z krwi.

Nawadnianie - doustnie, zachowany odruch ssania, płyn osmolarny, zawierający Na 90-130 mmol/l, subst. alkalizujące, energetyczne, stymulujące odnowę nabłonka jelit np glutaminiany (np 40g NaCl, 30g KHCO3, 20g propionianu sodu, 200g glukozy, woda do 10 litrów) takie nawadnianie jest równoległe z karmieniem mlekiem lub parenteralnie przy dużym odwodnieniu (dożylnie, dootrzewnowo) roztworów izotonicznych np.: 1.3% roztwór NAHCO3 czy płynu Ringera z mleczanami lub octanami.

Antybiotyki - zagrożenie wystąpienia bakteriemii lub posocznicy, najczęściej u cieląt do 5 dnia życia, słabo uodpornionych, zalegających lub nie wykazaujących odruchu ssania, antybiotyki o szerokim spektrum działania: ceftiofur, amoksycylina lub ampicylina, fluorochinolony, potencjonowane sulfonamidy.

Niesterydowye leki przeciwzapalne np. megluminian fluniksyny 1mg/kg m.c co 12 h i.m. lub i.v.
Witaminy, szczeg. przy chronicznej biegunce suplementacja witamin z grupy B.

Żywienie: mleko lub preparat mlerkozastępczy w dziennej dawce sięgającej 12% masy ciała.


Wyszukiwarka