Prawo gospodarcze-wykłady

Wykł.1.

Pr. administracyjne, pr. karne, pr. cywilne są to trzy podstawowe prawa z których wywodzą się inne gałęzie prawa. Prawo gospodarcze jest najbliżej prawa cywilnego (pr. gospodarcze wyodrębniło się z niego). Główną zasadą jest autonomiczność (równorzędność podmiotów).

Decyzje administracyjne będą wpływały na prawo gospodarcze. W pr. gospodarczym są sankcje takie jak w pr. cywilnym. Pr. gospodarcze to element, część pr. cywilnego.

Działalność gospodarcza-uregulowana jest ustawą z dnia 23.XII.1988r o działalności gospodarczej. W świetle tej ustawy działalność gospodarcza to działalność prowadzona w celu zarobkowym, na własny rachunek, tego kto ją prowadzi. Jest to działalność:

• wytwórcza (wszelka produkcja)

• budowlana

• handlowa

• usługowa (wszelkiego rodzaju usługi np. obsługa prawna, doradztwo)

Działalność charytatywna jest działalnością gospodarczą.

Podmioty gospodarcze

• osoby fizyczne

• osoby prawne

• jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, jeżeli jej przedmiot działalności obejmuje prowadzenie działalności gospodarczej

Formy prowadzenia działalności gospodarczej

• prowadzenie indywidualnej, ewidencjonowanej (rejestr prowadzonej działalności gospodarczej w Urzędzie Gminy), prowadzona przez osoby fizyczne działalność gospodarcza.

Założenie działalności gospodarczej

1. zgłosić się do ewidencji

2. oddział w GUS- otrzymać REGON (numer statystyczny przypisany danej działalności gospodarczej)

3. pieczątka (umieścić na niej imię i nazwisko lub nazwę przedsiębiorstwa)

4. podać siedzibę

5. podać rodzaj wykonywanej działalności (REGON i NIP)

6. udajemy się do banku (ustawa o działalności gospodarczej nakłada obowiązek na podmioty gospodarcze obrót bezgotówkowy- trzeba założyć rachunek bankowy dla prowadzenia działalności gospodarczej)

7. Urząd skarbowy (właściwy dla naszej działalności)

• druk NIP + zgłoszenie prowadzenia działalności gospodarczej

• informujemy Urząd Skarbowy o formie prowadzonej działalności i w jaki sposób będziemy prowadzić księgowość

• druk VAT (czy jesteśmy VAT-owcami czy nie)

• informujemy od kiedy zaczynamy działalność

1. ZUS

• informujemy, że będziemy prowadzić, od kiedy i jaką działalność gospodarczą

• deklarujemy wysokość płaconej składki

• ubezpieczenie zdrowotne (obowiązkowe)- deklarujemy wysokość płaconej składki

• fakultatywnie- ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe

Teraz można rozpocząć działalność gospodarczą.

Działalność gospodarczą w Polsce można zgodnie z zasadą wolności gospodarczej, wynika to z ustawy o działalności gospodarczej. Polega na tym, że prowadzenie i podejmowanie jest wolne i dozwolone każdemu na równych prawach z zachowaniem warunków określonych w przepisach prawa. Jest cały szereg ograniczeń tych wolności.

Wykł.2

Ograniczenia wolności gospodarczej

1. ewidencjonowanie działalności gospodarczej

2. koncesjonowanie (obowiązek otrzymania koncesji, której udzielają organy administracji państwowej w formie decyzji administracyjnej)

3. zakaz konkurencji

4. wąska definicja działalności gospodarczej

5. polityka podatkowa państwa

ad.2.

Z reguły koncesję wydaje się na czas nieokreślony, chyba, że wnioskodawca żąda wydania koncesji na czas określony.

Promesa koncesyjna- przyrzeczenie, obietnica udzielenia koncesji. Wydaje się je na okres nie krótszy niż 6 miesięcy i w okresie trwania promesy nie można odmówić wydania koncesji.

Działalnością koncesjonowaną jest:

• prowadzenie aptek

• wytwarzanie wyrobów tytoniowych

• wyrób, rozlew, oczyszczanie, skażanie, odwadnianie spirytusów

• transport morski, lotniczy

• poszukiwanie kopalin

• przetwórstwo i obrót metalami nieżelaznymi

• usługi ochrony mienia i osób

• usługi detektywistyczne

• dokonywanie przenoszenia zapisu dźwięku i obrazu

• wytwarzanie i obrót bronią, materiałami wybuchowymi

• obrót za granicą towarami określonymi w rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych

ad.3.

Osoba pełniąca kierownicze funkcje w podmiocie gospodarczym nie może zajmować się interesami konkurencyjnymi w szczególności uczestniczyć w spółkach konkurencyjnych jako wspólnik lub członek władz. Sankcje za naruszenie konkurencji:

• odwołanie ze stanowiska kierowniczego

• rozwiązanie stosunku pracy

• roszczenie odszkodowania za szkodę wyrządzoną naruszeniem zakazu konkurencji

ad.4.

Cel zarobkowy może ograniczyć działalność gospodarczą.

ad.5

np.

• obniżanie lub podwyższanie stóp procentowych- polityka pieniężna NBP

• polityka gminy (miejscowy plan zagospodarowania)

• infrastruktura (brak telefonu, drogi)

• cła

• podatki

• monopole

Cła:

Polityka celna jest niestabilna, jest to więc nieprzewidywalność i niechęć do ponoszenia ryzyka.

Podatki:

Polityka podatkowa jest nieprecyzyjna, nieprzejrzysta, niestabilna. Stawki podatków ograniczają działalność gospodarczą.

Monopole:

Monopol państwowy:

• obrót artykułami spirytusowymi i tytoniowymi produktami

• telekomunikacja

• PKP

• poczta

Monopol ten wynika z:

1. dotacji państwa na określoną działalność

2. barier w postaci koncesji, konieczność posiadania wysokiego kapitału założycielskiego

Formy prowadzenia działalności gospodarczej:

1. indywidualna (ewidencjonowana)

2. w formie spółek (sp. cywilna, jawna komandytowa, Z.O.O, akcyjna)

3. fundacje

4. w formie stowarzyszeń

5. w formie spółdzielni

6. w każdej innej formie dozwolonej prawem

W zasadę wolności działalności gospodarczej wpisana jest zasada swobody umów, która przejawia się w sposób następujący:

1. swoboda przystąpienia do umowy

2. swoboda wyboru kontrahenta

3. swoboda kształtowania treści umowy

4. dowolna forma umowy jest regułą, forma szczególna jest wyjątkiem

Wykł.3 (cd. wykł.2)

ad.1

Ograniczenia:

Obowiązkowa jest umowa OC do korzystania z samochodu. Nie zawiera właściwie oprócz w /w żadnego przepisu

ad.2

Zmonopolizowanie rynku, ogranicza wybór kontrahenta. Słaba konkurencja na rynku ogranicza swobodę wyboru np. telefon

ad.3

W umowie nie można naruszać prawa, należy działać zgodnie z zasadami współżycia społecznego, musimy być w zgodzie z obowiązującymi zwyczajami. Nie można zmieniać przepisów o randze ustawowej

ad.4

Formy szczególne umowy:

• zwykła forma pisemna

• akt notarialny

• poświadczenie daty (przez notariusza lub bank albo urząd gminy)

Data dokonania czynności:

• oskarbowanie

• śmierć osoby

• .....................

Można zastrzec formę umowy:

• pod rygorem nieważności

• dla wywołania skutków prawnych

• dla celów dowodowych

Każda umowa składa się z 4 elementów:

1. podmioty

2. przedmiot

3. termin

4. ewentualne warunki i inne

ad.1

w przypadku osób fizycznych:

Imię i nazwisko, imię ojca, nazwiska pospolitego, adres nr dowodu osobistego, nr PESEL, NIP, ustalamy jak daną osobę będziemy określać w treści umowy

w przypadku osób prawnych

pełna nazwa takiej osoby, forma prawna (fundacja, spółka, stowarzyszenie), siedziba, adres, imię i nazwisko osób fizycznych reprezentujących daną osobę prawną, NIP, REGON, nr wpisu do ewidencji działalności gospodarczej lub nr w rejestrze handlowym, należy określić jak będziemy nazywać dany podmiot, w przypadku spółek kapitałowych- wysokość kapitału

SPÓŁKI

OSOBOWE KAPITAŁOWE

cywilna jawna komandytowa z.o.o akcyjna

ad.2

Są to cechy charakterystyczne dla danego rodzaju umów.

Rodzaje umów:

1. nazwane (wszystkie umowy uregulowane w KC np. umowa sprzedaży, najmu, dzierżawy)

2. nienazwane (funkcjonują w polskim obrocie gospodarczym, ale nie są bezpośrednio uregulowane w przepisach prawa)

3. umowy spółek

RODZAJE UMÓW

Nazwane Nienazwane Spółek

*najmu * holding *umowa spółki cywilnej

*dzierżawy *leasing *umowa spółki komandytowej

*sprzedaży *factoring *umowa spółki jawnej

ad.3.

Każda umowa ma termin zawarcia, kiedy wchodzi w życie. Ma czas na jaki została zawarta. Mogą być terminy charakterystyczne dla danych umów np. terminy w umowie najmu, dla umowy sprzedaży termin zapłaty za towar

ad.4.

Konkretne warunki dotyczące umowy. Jaki sąd jest właściwy do rozstrzygnięcia sporów między stronami. Jakie przepisy są stronom znane. W ilu egzemplarzach została sporządzona umowa i kto ją otrzymuje

np. Umowa najmu

zawarta w dniu.......................pomiędzy................................................ następującej treści

*1

*2

podpisy stron

najemca wynajmujący

Załączniki:

1...................................

2...................................

...............

podpis

Wykł.4

W spółkach osobowych substratem są osoby. Natomiast w spółkach kapitałowych substratem jest kapitał.

Spółka cywilna- to kontrakt, umowa zawarta co najmniej między dwoma wspólnikami. Dążenie do osiągnięcia celu poprzez wniesienie wkładu.

Spółka jawna- przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze nie jest indywidualną spółką i działalność prowadzi we własnym imieniu.

Spółka komandytowa- to taka spółka, której celem jest prowadzenie w większym rozmiarze przedsiębiorstwa zarobkowego lub gospodarstwa rolnego pod wspólną firmą.

Komandytariusz- ograniczony

Komplementariusz- w sposób nieograniczony

Z.o.o.- mogą być tworzone w celach gospodarczych przez jedną lub więcej osób, jeżeli ustawy, jeżeli ustawy nie zawierają ograniczeń.

	Spółka cywilna	Spółka jawna	Spółka komandytowa	Spółka z.o.o	Spółka akcyjna
Źródło regulacji prawnej	art.860-875	75-
Definicja
Osobowość prawna	nie ma, nie może zaciągać zobowiązań, pozywać lub być pozywaną	nie ma, ale mają jej atrybuty jednak może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania		nabywa osobowość prawna z chwilą wpisu do rejestru handlowego	nabywa osobowość z chwilą wpisu do rejestru handlowego
Cel działalności	Forum d o uzgadniania interesów, dążenie do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez wspólników	prowadzenie przed zarobkowego w większym rozmiarze	prowadzenie przed zarobkowego w większym rozmiarze lub gospodarstwa rolnego pod wspólną firmą	cel gospodarczy, dozwolone obszary prawnie wskazane w umowie	każdy cel dozwolony prawnie, nie musi to być cel zarobkowy
Zawarcie i forma umowy	umowa wspólników pisemna (dla celów dowodowych) Elementy: określenie wspólnego celu wskazanie systemu organizacji	umowa pisemna *(dla celów dowodowych), wpis do rejestru handlowego ma charakter deklaratoryjny	forma umowy- akt notarialny, spółka powstaje z chwilą wpisu do rejestru handlowego	umowa (akt założycielski w formie aktu notarialnego), zgłoszenie do rejestru handlowego	statut spółki w formie aktu notarialnego
Wysokość kapitału zakładowego	nie wymagany	nie określony	nie określony	4000 zł	100000zł
Władze spółki	nie przewiduje organów spółki, każdy wspólnik jest kierownikiem, chyba, ze umowa, uchwała wspólników stanowi inaczej	każdy wspólnik lub wspólnicy łącznie, może być prokurent	prowadzenie przedsiębiorstwa należy do komplementariusza , chyba, że umowa stanowi inaczej	zgromadzenie wspólników, rada nadzorcza, komisja rewizyjna, zarząd	zgromadzenie wspólników, rada nadzorcza, komisja rewizyjna, zarząd
Reprezentacja	każdy ze wspólników, chyba, że umowa stanowi inaczej, można udzielić pełnomocnictwa	każdy wspólnik lub zarządca ustanowiony przez sąd	komplemen- tariusz, komandytariusz, gdy posiada pełnomocnictwo, jeżeli zawrze czynność w imieniu spółki	zarząd (likwidator), istnieje możliwość udzielenia prokury lub pełnomocnictwa	zarząd (likwidator) istnieje możliwość udzielenia prokury lub pełnomocnictwa
Odpowiedzialność spółki i wspólników za zobowiązania spółki	spółka- swoim majątkiem Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania całym swym majątkiem, wspólnicy są odpowiedzialni w pełni i solidarnie	spółka- swoim majątkiem Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania całym swym majątkiem, wspólnicy są odpowiedzialni w pełni i solidarnie	spółka- całym majątkiem, komandytariusz tylko do wysokości sumy komandytowej, komplementariusz całym swym majątkiem	odpowiedzialność ograniczona do wysokości kapitału zakładowego (wyjątek zobowiązanie podatkowe)	odpowiedzialność ograniczona do wysokości posiadanych akcji
Wystąpienia ze spółki	wypowiedzenie udziału na 3 miesiące przed końcem roku obrachunkowego, z ważnych powodów w terminie krótszym,. Jeżeli umowa nie stanowi inaczej	na 6 miesięcy ,orzeczenie sądu o wystąpieniu wspólnika na wniosek pozostałych wspólników	komandytariusz- spółka istnieje, komplementariusz spółka zostaje rozwiązana	zbycie udziałów w formie pisemnej (może być wymagana zgoda spółki)	zbycie akcji

Spółka akcyjna- oznacza udział akcjonariusza w kapitale, będące wiązką praw i obowiązków przypisanych akcjonariuszowi, pochodzi od akcji, które są papierami wartościowymi

Wykł.5.

WARUNKI ZWAIERANIA I WYKONYWANIA UMÓW SPRZEDAŻY RZECZY RUCHOMYCH Z UDZIAŁEM KONSUMENTÓW

Rozporządzenie konsumenckie- rozporządzenie RM z 30.V.1995r- nakłada obowiązek wywieszenia w sklepach tego rozporządzenia.

Zakres przedmiotowy rozporządzenia:

• dotyczy sprzedaży towarów z udziałem konsumenta

• nie dotyczy sprzedaży leków, gazet i czasopism, papierów wartościowych, przedmiotów mających wartość muzealną, dzieł sztuki

Konsument- każdy, kto nabywa towar w celach, które nie są związane z działalnością gospodarczą.

Sprzedawca- każdy, kto zawodowo prowadzi sprzedaż towarów.

Reklamacja- zawiadomienie sprzedawcy dokonane przez konsumenta o wadzie fizycznej towaru w celu realizacji uprawnień przysługujących z tego tytułu.

Wada fizyczna- brak właściwości o której sprzedawca zapewniał.

Obowiązki sprzedawcy:

1. prawidłowe oznaczenie towaru- towar przeznaczony do sprzedaży na sztuki, w kompletach, w zestawach, jednostkach zawierających określoną masę, objętość powinien być zaopatrzony w trwale z nim złączoną informację w języku polskim umożliwiającą konsumentowi prawidłowe i pewne skorzystanie z towaru. Musi być:

• nazwa towaru

• energochłonność

• znak bezpieczeństwa

• homologacja

• cena detaliczna

• nazwa producenta

• sposób korzystania (instrukcja obsługi)

Towaru nie można sprzedawać po cenie wyższej niż jest podana, wolno po cenie niższej, ale należy poinformować konsumenta z czego wynika obniżenie cen ( czy jest to obniżka towaru niepełnowartościowego, który nie podlega reklamacji, czy jest to promocja itd.)

2. obowiązek okazania gwarancji (jeżeli towar jest objęty gwarancją)

2. obowiązek zapewnienia konsumentowi dobrania właściwego dla niego towaru, zademonstrowania jakości i kompletności

3. obowiązek wydania ofiarowanego do sprzedaży towaru

4. jeżeli kupujemy w sklepie samoobsługowym obowiązkiem jest zapakowanie towaru (nieodpłatnie)

5. obowiązek przyjęcia zapłaty (w formie nie budzącej wątpliwości sprzedawcy)

Obowiązki konsumenta:

1. obowiązek obejrzenia towaru i w miarę możliwości sprawdzenia jego funkcjonowania

2. zapłata za towar

Wykł.6.

POSTĘPOWANIE REKLAMACYJNE

Z tytułu rękojmi i gwarancji stosuje się przepisy KC od art.556-576.

Gwarancji można udzielić, ale nie musi, gwarantem może być producent, sprzedawca, osoba trzecia. Zawsze kupującemu przysługuje rękojma za wady produktu.

Postępowanie reklamacyjne dotyczy:

1. Wad towaru zmniejszających ich wartość, zmniejszających ich użyteczność ze względu na cel oznaczony w umowie wynikający z okoliczności lub przeznaczenia towaru

2. Gdy towar nie ma właściwości o których zapewniano

3. Gdy towar został wydany w stanie niekompletnym bez wymaganej instrukcji obsługi, lub informacji niezbędnej do prawidłowego korzystania z towaru

Można się zwrócić o przyjęcie reklamacji do:

1. Państwowej Inspekcji Handlowej

2. Urzędu Ochrony Konsumenta

Towar oddany do reklamacji powinien:

1. spełniać podstawowe warunki higieniczne

2. dostarczać osobiście towar ważący ponad 10 kg

3. towarów wbudowanych na stałe

4. reklamację na piśmie bądź osobiście

5. sprzedawca powinien poświadczyć pisemnie

6. reklamacja w miejscu zakupu lub w innym wskazanym punkcie

7. sprzedawca nie może nie przyjąć reklamacji

Konsument może żądać:

1. zwrotu ceny za zwrotem wadliwego towaru

2. obniżenia ceny towaru

3. wymiany wadliwego towaru na dobry, jeśli jest oznaczony co do gatunku

4. usunięcia wady jeśli towar oznaczony jest co do tożsamości

W razie nieuwzględnienia reklamacji sprzedawca jest obowiązany zawiadomić pisemnie kupującego z uzasadnieniem i zwrócić mu towar. Nie dokonanie tego w ciągu 14 dni oznacza uznanie reklamacji z obowiązkiem załatwienia jej zgodnie z żądaniem kupującego.

SPÓŁKA CYWILNA

Art.860-875 KC

Wkład:

1. wniesienie do sp. cywilnej prawa własności

2. wniesienie do sp. cywilnej innych praw

3. polegający na świadczeniu usług

Wkłady wspólników mają jednakową wartość.

Współwłasność łączna ma skutki prawne- wspólnikowi nie wolno rozporządzać udziałem we wspólnym majątku, ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. W czasie trwania spółki wspólnikowi nie wolno domagać się podziału wspólnego majątku.

Wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia z udziału tego wspólnika we wspólnym majątku, ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku.

Wspólnicy za zobowiązania spółki odpowiadają solidarnie.

Reprezentacja sp. cywilnej:

Zasadą jest, że każdy wspólnik umocowany do reprezentacji, ale powinna to precyzować umowa.

OSN

1. 97 z 5 poz. 62- spełnienie świadczenia do rąk jednego ze wspólników sp. cywilnej, stanowi należyte wykonanie zobowiązania, chyba, że z treści umowy sp. cywilnej, która jest dłużnikowi znana wynika, że wspólnicy uregulowali sposób prowadzenia spraw spółki oraz jej reprezentację w inny sposób niż stanowi to art. 865 i 866 KC.

2. 1994 z 1 poz.7- sp. cywilna prowadząca ewidencjonowaną działalność gospodarczą ma zdolność upadłościową. W skład upadłości masy sp. cywilnej wchodzi wyłącznie majątek wspólny wspólników. Ogłoszenie upadłości może nastąpić tylko wówczas, gdy istnieje co najmniej 2 wierzycieli

3. 1994 z 1 poz.20- sp. cywilna prowadząca ewidencjonowaną działalność gospodarczą ma zdolność układową

4. 1995 z 7/8 poz.116- sp. cywilna, osoba fizyczna nie może być także w sprawie gospodarczej pozywana pod nazwą, firmą prowadzonego gospodarstwa. Jej oznaczenie jako strony powinno polegać na wskazaniu imion i nazwisk wszystkich wspólników oraz ich adresów

Zdolność sądowa- to zdolność do bycia stroną lub uczestnikiem postępowania sądowego.

Sporne -proces-strony

Niesporne- nieproces- uczestnicy

5. 1995 z 6 poz.102- wspólnicy sp. cywilnej nie mają zdolności upadłościowej.

5. 1996 z 5 poz.63- spółka prawa cywilnego nie ma zdolności prawnej także w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, ale ma zdolność sądową w postępowaniu przed sądem gospodarczym.

Wykł.7.

SPÓŁKA JAWNA

Sp. handlowa, prowadząca przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze. dopóki nie zostanie zarejestrowana ma charakter spółki cywilnej. Momentem powołania spółki jawnej jest wpis tej spółki do rejestru handlowego.

Różnice między spółką jawną a cywilną:

1. wg art. 75 kh cel działania spółki jawnej jest węższy od celu spółki cywilnej, gdyż chodzi tu nie o każdy cel gospodarczy, lecz tylko o cel zarobkowy

2. przy spółce jawnej cel zarobkowy musi być realizowany przez przedsiębiorstwo podczas gdy przy spółce cywilnej może chodzić o jedną transakcję

3. przedsiębiorstwo spółki jawnej prowadzone być musi w większym rozmiarze

4. na mocy art. 8 kh spółka jawna może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania pod wspólną firmą

Majątek spółki jawnej

Spółka posiada majątek odrębny od majątku wspólników. Na majątek składają się rzeczy i prawa wnoszone jako wkłady do spółki oraz rzeczy i prawa uzyskane przez spółkę w czasie jej istnienia. Rzeczy i prawa wchodzące w skład spółki nie podlegają egzekucji na korzyść wierzycieli osobistych wspólników gdyż traktuje się je jako własność spółki.

Prawo reprezentowania spółki

To prawo służy każdemu wspólnikowi o ile w umowie nie zastrzeżono inaczej. Wyłączenie jednego lub kilku wspólników od reprezentowania może wynikać z wpisu do rejestru handlowego. Prawo do reprezentowania spółki można odebrać wspólnikowi wbrew jego woli tylko z ważnych powodów i tylko na mocy orzeczenia sądowego.

Prowadzenie spraw

Każdy wspólnik ma obowiązek prowadzenia spraw spółki tzn. zarządzania nią. Ma prawo prowadzić bez uchwały wspólników sprawy, które nie przekraczają zakresu zwykłych spraw chyba, że którykolwiek ze wspólników zgłosi sprzeciw. Umowa spółki jawnej lub późniejsza uchwała wspólników może oddać w zarząd jednego lub kilku wspólników.

Uczestnictwo wspólników w zyskach i stratach

Wspólnicy uczestniczą w zyskach i stratach na zasadzie równości bez względu na wielkość. Wspólnik, który wnosi tylko swoją pracę zwolniony jest od udziału w stratach. Każdego wspólnika wiąże zakaz konkurencji tzn. nie wolno mu bez wyraźnego zezwolenia działać w spółce konkurencyjnej. W razie likwidacji spółki jawnej z majątku spółki. zgłasza się przede wszystkim zobowiązania oraz pozostawia się pewne kwoty na pokrycie zobowiązań spornych. Pozostały majątek dzieli się między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki. Gdy nie ma takich postanowień spłaca się udziały a nadwyżkę spłaca się proporcjonalnie do udziałów.

Wkład- czynność prawna polegająca na wniesieniu do spółki określonych praw np. prawo własności

Aport- wkład niepieniężny

Udział- ekwiwalent wkładu- zespół określonych praw i obowiązków wspólnika, które wynikają z wniesionego wkładu.

POSTĘPOWANIE UPADŁOŚCIOWE I UKŁADOWE

Upadłość - instytucja prawna mająca na celu ochronę wierzycieli niewypłacalnego dłużnika w drodze ich równomiernego zaspokajania.

Postępowanie to jest rodzajem egzekucji uniwersalnej tzn skierowanej przeciwko całemu majątkowi dłużnika. Zaspokojenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym następuje z wyłączeniem egzekucji szczegółowych.

Podstawa prawna Rozporządzenie Prezydenta z 24 października 1934r.

Zdolność upadłościowa - możliwość bycia postawionym w stan upadłości. Prawo przyznało zdolność upadłościową kupcom.

Kupiec - wszystkie jednostki gospodarcze działające w ramach swych przedsiębiorstw i zakładów.

Podstawy upadłości:

1. Zaprzestanie płacenia długów

2. Zaprzestanie płacenia długów przez dłuższy czas a nie tylko przejściowo co może być powodem krótkotrwałych problemów gospodarczych.

3. Niewypłacalność dłużnika musi przejawiać się w formie zaprzestania przez niego wypłat

Postępowanie w przedmiocie upadłości:

Upadłość zostaje ogłoszona na mocy postanowienia sądu. Ustanowienie to rozpoczyna postępowanie upadłościowe. Upadłość może być ogłoszona wyłącznie na wniosek, który może złożyć dłużnik lub każdy z wierzycieli. Dłużnik nie ma obowiązku wystąpienia z wnioskiem o upadłość ale może to być dla niego korzystne ze względu na możliwość zawarcia układu z wierzycielami. Obowiązek złożenia wniosku o upadłość przewidziany jest jedynie dla kupców rejestrowych ( spółki jawna, komandytowa, z o.o., akcyjna)

Wniosek o upadłość zgłasza tez kto ma prawo do reprezentowania spółki. Gdy spółka jest w likwidacji - likwidator.

Upadłość spółki a upadłość wspólnika

Ogłoszenie upadłości spółki akcyjnej i z o.o. nie oznacza upadłości wspólników. Spółki te mają osobowość prawną a więc odrębną podmiotowość od swoich wspólników wyrażającą się m.in. w odrębności majątku. Spółka jawna nie posiada osobowości prawnej ale jest zrzeszeniem kilku indywidualnych osób posługujących się wspólną firmą. Majątek spółki jawnej jest zatem majątkiem jej wspólników. Ogłoszenie upadłości spółki jawnej dotyczyło by w zasadzie majątku ich wspólników. Odrębnie należy ogłosić upadłość spółki a odrębnie wspólników. Wniosek o ogłoszenie upadłości wnosi się do sądu rejonowego gospodarczego, w którego okręgu znajduje się zakład główny przedsiębiorstwa dłużnika a gdy dłużnik ma kilka przedsiębiorstw w okręgach różnych sądów - do jednego z tych sądów. Sąd orzeka o upadłości po wysłuchaniu dłużnika i wierzycieli w szczególnych przypadkach innych osób. Ogłoszenie upadłości następuje na mocy postanowienia sądu, które zawiera: imię, nazwisko, firmę, miejsce zamieszkania, siedzibę upadłego. Następnie wzywa się wierzycieli upadłego do składania swych wierzytelności w oznaczonym terminie. Ponadto wyznacza się sędziego komisarza i syndyka upadłości. Postanowienie sąd podaje do wiadomości przez publiczne obwieszczenie oraz doręcza upadłemu, syndykowi i wierzycielowi który żądał ogłoszenia upadłości.

Skutki ogłoszenia upadłości:

1. Upadły traci zarząd majątkiem wchodzącym w skład masy upadłości. Jest on zobowiązany wskazać i wydać cały swój majątek, księgi handlowe, korespondencję, inne dokumenty syndykowi upadłości.

2. Upadły jest obowiązany udzielić sędziemu komisarzowi oraz syndykowi wszelkich potrzebnych wyjaśnień za wyjątkiem wyjawienia technicznych tajemnic produkcji i tajemnicy państwowej.

3. Nie wolni upadłemu bez pozwolenia sędziego komisarza opuszczać miejsca zamieszkania.

Masa upadłości - majątek należący do dłużnika w dniu ogłoszenia upadłości i nabyty w toku postępowania upadłościowego. Majątek ten ma być obrócony na zaspokojenie wierzycieli.

Od momentu ogłoszenia upadłości w postępowaniu upadłościowym czynności podejmowane są jednoosobowo przez sędziego komisarza lub syndyka upadłości.

Kompetencje sędziego komisarza:

1. Kieruje postępowaniem upadłościowym i nadzoruje czynności syndyka. Określa na jakie czynności syndyka musi wyrazić zgodę

2. Ustanawia radę wierzycieli wtedy gdy uzna to za potrzebne lub jeśli zażądają tego wierzyciele mający 1/5 całej sumy wierzytelności.

3. Zwołuje zgromadzenie wierzycieli

4. Udziela zezwolenia na zawarcie układu

5. Zatwierdza plan podziału funduszy masy upadłości

Syndyk zarządza i likwiduje majątek upadłego, może korzystać z pomocy biegłych.

Ustalanie listy wierzytelności w postępowaniu upadłościowym

Warunkiem udziału wierzyciela w postępowaniu upadł jest zgłoszenie swej wierzytelności. Powinno być ono dokonane w terminie określonym przez sąd na piśmie na ręce sędziego komisarza. Wszystkie zgłoszenia wierzycieli są sprawdzane w 3 etapach:

1. Sędzia komisarz doręcza zgłoszenie wierzytelności syndykowi

2. Syndyk wzywa upadłego aby wypowiedział się czy uznaje takie wierzytelności

3. Syndyk sporządza projekt list wierzytelności i składa ten projekt sędziemu komisarzowi, który wysłuchuje syndyka i upadłego i uznaje lub odmawia uznania zgłoszonej wierzytelności

Listę tą ogłasza się. W ciągu 2 tygodni od ogłoszenia można wnieść sprzeciw. Po tym terminie lista jest prawomocna.

Likwidacja majątku masy upadłości

Likwidacji dokonuje likwidator poprzez sprzedaż rzeczy ruchomych i nieruchomości na licytacji oraz poprzez ściąganie wierzytelności od dłużników upadłego. Uzyskanie w drodze likwidacji majątku masy upadłości fundusze dzieli się między wierzycieli po ustaleniu przez sędziego komisarza listy wierzytelności. W tym celu syndyk masy upadłości sporządza plan podziału funduszy i przedstawia go sędziemu komisarzowi, który może wprowadzać zmiany i uzupełnienia. Celem likwidacji masy upadłości nie jest unicestwienie majątku upadłego a jedynie uzyskanie funduszy na zaspokojenie ustalonych wierzytelności.

Formy zakończenia postępowania upadłościowego:

1. Ogłoszenie postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego

2. Uchylenie takiego postanowienia

3. Umorzenie postępowania upadłościowego

4. Zawarcie układu

Postępowanie układowe

Podstawa prawna Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z 24 października 1934r - o postępowaniu układowym

Celem postępowania układowego jest zapobieżenie upadłości a środkiem temu służącym jest układ zawierany przez dłużnika z wierzycielami. Na mocy układu wierzyciele czynią ustępstwa na rzecz dłużnika co do swych wierzytelności. Ustępstwa te mogą polegać na zwolnieniu dłużnika z długu, na umorzeniu odsetek, zwolnieniu z części długu głównego, na rozłożeniu długu głównego na raty. Z inicjatywą zawarcia układu zawsze może wystąpić dłużnik. Korzyści wynikające z układu dla dłużnika to przede wszystkim możliwość utrzymania swego przedsiębiorstwa. Korzyścią dla wierzycieli jest możliwość otrzymania przynajmniej części wierzytelności. Często korzystniejsze jest poczynienie przez wierzycieli ustępstw na rzecz dłużnika bo w perspektywie mogą uzyskać swoją wierzytelność jak też dzięki utrzymaniu działalności przez dłużnika mogą w przyszłości zawrzeć z nim korzystne kontrakty gospodarcze.

Układ możliwy jest przed wydaniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości lub po jego wydaniu.

O dopuszczeniu do zawarcia układu decyduje sędzia komisarz.

Układ jest niedopuszczalny z mocy prawa gdy:

1. upadły ukrywa swój majątek w toku postępowania upadłościowego

2. upadły został prawomocnie skazany za przestępstwa popełnione na szkodę wierzycieli

Skutki prawne układu biegną od momentu zatwierdzenia układu przez sąd.

Sąd w postanowieniu o otwarciu układu wyznacza sędziego komisarza, nadzorcę sądowego oraz terminy sprawdzania należności. Sędzia komisarz kieruje tokiem postępowania układowego, sprawuje nadzór nad czynnościami nadzorcy sądowego. Nadzorca sądowy nadzoruje przedsiębiorstwo dłużnika, ma wszelkie prawa takie jak dyrektor z wyjątkiem podpisywania umów o charakterze finansowym.

7

1

---