oty-oŠ - definicja, Turystyka i rekreacja wykłady, Fizjologia pracy i wypoczynku


Otyłość jest zaburzeniem homeostazy przemiany energetycznej spowodowanym nadmierną podażą energii zawartej w pokarmach w stosunku do zapotrzebowania organizmu, w wyniku czego dochodzi do zwiększenia magazynowania tego nadmiaru w postaci tkanki tłuszczowej.

Otyłość jest chorobą przewlekłą, której towarzyszą liczne powikłania ze strony układu krążenia i innych narządów. Stanowi znaczący czynnik zwiększający liczbę przedwczesnych zgonów. Podnosi to poważnie wydatki opieki zdrowotnej związane z leczeniem osób otyłych.

Otyłość narasta na świecie w alarmującym tempie i częściej dotyczy krajów rozwiniętych ekonomicznie co jest spowodowane nadmierną podażą pokarmów głównie tłuszczów oraz zmniejszoną aktywnością ruchową.

Ilość nadmiernej tkanki tłuszczowej można określić dzięki Indeksowi Masy Ciała (BMI - Body Mass Index). BMI dobrze oddaje relację pomiędzy masą ciała a wzrostem.

BMI = masa ciała [kg] / wzrost 2 [m2]

Osoby z BMI powyżej 25 mają nadwagę, natomiast osoby z BMI powyżej 30 są oceniane jako osoby otyłe.

Badania epidemiologiczne wykazały, że najważniejszą rolę w ocenie zagrożenia chorobami towarzyszącymi otyłości odgrywa dystrybucja (rozmieszczenie) tkanki tłuszczowej a mianowicie ilość tłuszczu węwnątrzbrzusznego.

U kobiet tradycyjnie częściej występuje otyłość typu "gruszki" - udowo-pośladkowa. Mężczyźni są bardziej predestynowani do występowania otyłości typu "jabłko" (otyłość wisceralna) i gromadzenia tkanki tłuszczowej wewnątrz jamy brzusznej. W okresie pomenopauzalnym ryzyko wystąpienia otyłości wisceralnej staje się u kobiet podobne jak w grupie mężczyzn co jest związane z zahamowaniem produkcji żeńskich hormonów płciowych przez jajniki.

W otyłości brzusznej stwierdza się:

Oporność na insulinę prowadzi do dalszych powikłań wiodących do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Otyłość brzuszna i hiperinsulinizm leżą u podstaw zaburzeń metabolicznych niekorzystnie wpływających na profil lipidowy osocza, tolerancję glukozy, ciśnienie tętnicze oraz krzepnięcie krwi.

Otyłość wisceralna a miażdżyca

Cechą charakerystyczną otyłości brzusznej jest podwyższonie stężenia triglicerydów na czczo (TG) oraz z obniżenie stężenia cholesterolu lipoprotein o dużej gęstości (HDL). Niskie stężenie HDL jest niekorzystne ze względu na ich działania przeciwmiażdzycowe wynikające z transportu zwrotnego cholesterolu z tkanek do wątroby. Jednocześnie stwierdzono, że wysoki wskaźnik WHR kojarzy się ze wzrostem stężenia małych gęstych cząsteczek LDL w osoczu, które charakteryzują się właściwościami miażdżycorodnymi.

Otyłość wisceralna a zaburzenia gospodarki węglowodanowej

Obecnie przyjmuje się, że otyłość wisceralna warunkuje lub przespiesza wystąpienie insulinooporności u której podłoża leży zmniejszona wrażliwość receptorów insulinowych i/lub spadek aktywności wewnątrzkomórkowych białek transportowych. Insulina jako hormon anaboliczny sprzyja przyrostowi masy ciała, co w mechanizmie błędnego koła nasila zaburzenia metabolizmu glukozy. U osób z otyłością brzuszną stopniowowe zmniejszenie sekrescji nsuliny doprowadza w konskwencji do rozwoju cukczycy.

Cukrzyca szczególnie łatwo rozwija się u osób z grup wysokiego ryzyka do których należą:

Otyłość wisceralna a choroby sercowo- naczyniowe

Otyłość trzewna jest jednym z głównych czynników ryzyka występowania nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, niewydolności serca i innych chorób sercowo naczyniowych. Zmienione warunki hemodynamiczne oraz hiperinsulinizm związany z insulinoopornością tkanek poprzez aktywację układu współczulnego, wzrost wchłaniania zwrotnego sodu w nerce, działanie hipertroficzne (przerostowe) na mięśnie gładkie tętnic prowadzą do przespieszonego rozwoju miażdżycy i predysponują jednocześńie do występowania zakrzepów.

Wzrost masy ciała zwiększający zapotrzebowanie na tlen prowadzi do przerostu mięśnia sercowego, a wzrost wartości ciśnień i napięć w czasie rozkurczu serca powoduje zmniejszenie rezerwy wieńcowej. Powyższe zaburzenia prowadzą do rozwoju nadciśnienia tętniczego i niewydolności serca.

W otyłości dochodzi do nacieczenia tłuszczowego mięśnia sercowego, co przyczynia się dodatkowo do niewydolności serca i przede wszystkim do zaburzeń rytmu serca, którym może towarzyszyć niewydolność oddechowa.

1



Wyszukiwarka