PARLAMENT EUROPEJSKI

Parlament Europejski jest instytucją unijną, która istnieje od czasu utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali, początkowo pod nazwą Wspólnego Zgromadzenia. Od 1958 r. na mocy Konwencji o niektórych wspólnych organach Wspólnot Europejskich, jako Zgromadzenie Parlamentarne dla trzech Wspólnot. Oficjalną nazwę uchwalono na mocy Jednolitego Aktu Europejskiego z 1986 r.

Spotkania Parlamentu Europejskiego odbywają się raz w roku, w drugi wtorek marca. Siedziba Parlamentu znajduje się w Strasburgu.

Skład Parlamentu:

• w jego skład wchodzą przedstawiciele narodów państw członkowskich, wybierani są w powszechnych wyborach bezpośrednich

• wg Traktatu z Lizbony liczba deputowanych nie może przekroczyć 750 + przewodniczący, jednak w kadencji 2009-2014 kierowano się zasadami Traktatu z Nicei, więc obecnie jest ich 736

• w deklaracji Rady Europejskiej z XII 2008 r. ustalono, że skład Parlamentu zostanie uzupełniony o 18 dodatkowych posłów (konieczna jest zmiana art. 14 ust. 2 TUE)

• reprezentacja obywateli ma charakter degresywnie proporcjonalny

• kadencja Parlamentu wynosi 5 lat

Kompetencje Parlamentu:

• prawodawcza - dzieli uprawnienia z Radą Unii Europejskiej, wydaje opinie, zalecenia, rezolucje, ma tzw. pośrednie prawo inicjatywy legislacyjnej

• budżetowa - razem z Radą Unii Europejskiej tworzą tzw. władzę budżetową, udziela Komisji absolutorium z wykonania budżetu

• kontrolna - rozpatrywanie petycji, ustanawianie komisji śledczych, możliwość zgłoszenia wotum nieufności wobec Komisji

• kreacyjne - powoływanie Rzecznika Praw Obywatelskich

• międzynarodowa - uczestniczy w zawieraniu umów międzynarodowych z państwami trzecimi

Sposoby podejmowania decyzji:

• większością oddanych głosów

• większością kwalifikowaną

Powoływanie i odwoływanie deputowanych:

Powołanie posła odbywa się na podstawie wyborów, odbywających się w każdym kraju członkowskim, wg krajowych przepisów dotyczących ordynacji wyborczej, na zasadzie proporcjonalnej.

Mandat poselski może wygasnąć wskutek rezygnacji, śmierci lub utraty mandatu (prawo nie określa przesłanek do utraty mandatu).

Parlament Europejski a parlamenty krajów członkowskich:

Postęp integracji europejskiej doprowadził do zmiany roli parlamentów narodowych. Powstało wiele instrumentów współpracy między Parlamentem Europejskim a parlamentami narodowymi, gwarantujących skuteczną kontrolę demokratyczną nad europejskim prawodawstwem na wszystkich szczeblach. Tendencję tę wzmocniły nowe przepisy wprowadzone na mocy Traktatu

z Lizbony.