Współczesne ujęcia aktywizacji społeczności lokalnej i współcześni przedstawiciele

- na podstawie podręcznika Z. Wierzbickiego „Aktywizacja i rozwój społeczności lokalnej” (podała go jako obowiązkowy na 1 wykładzie)

Aktywizacja i Rozwój Społeczności Lokalnych (AiRSL) - jest działalnością ludzi zamieszkujących na określonym terytorium, którzy wspólnym wysiłkiem pragną zaspokoić swe potrzeby oraz poprawić zarówno warunki swego życia, jak warunki bytowania grupy lokalnej, głównie poprzez tworzenie nowych struktur. Członkowie w procesie ich powstawania nabywają nowych umiejętności, postaw i poglądów.

AiRSL jest obecnie sprawą ważną z powodu procesów:

- dezorganizacji i dezintegracji społecznej;

- indywidualizacji człowieka;

- instytucjonalizacji i segmentacji społeczeństwa.

Wg. Sandersa czynniki tworzące społeczny kontekst dla każdego programu AiRSL to:

1. czynniki ekologiczno-morfologiczne (obszar, przestrzeń, zaludnienie);

2. lokalne społeczne wartości;

3. normy zachowania;

4. stan organizacyjny, rozwój społeczności ( w tym struktury klasowe, władzy, prestiżu)

5. więzy z makrospołeczeństwem (stosunek do władz)

Założenia AiRSL:

1. Przekonanie, że zmiany środowiska społecznego powinny dokonywać się przede wszystkim wysiłkiem samego środowiska, a więc wysiłkiem członków danej społeczności lokalnej.

2. Tylko poprzez czynne uczestnictwo ludzi można przełamać błędne koło pseudorozwoju.

3. Główna przeszkoda dla rozwoju poszczególnych obszarów tkwi w ludziach je zamieszkujących, w ich zacofaniu, nieporadności, nieracjonalnych nawykach oraz braku umiejętności technologicznych.

4. Nie można pokonać progu niedorozwoju cywilizacyjnego bez podniesienia poziomu oświaty i wykształcenia ludności, nauczenia jej nowych umiejętności, postaw, nawyków. Permanentne, pozaszkolne wychowanie i kształcenie ludności jest podstawą każdej akcji AiRSL.

5. Takie programowanie celów i etapów działania w AiRSL, by uzyskać wysoki stopień identyfikacji z programem. Zależy to od:

a) uwzględnienia potrzeb ludności, których niezaspokojenie jest szczególnie dotkliwe przez nią odczuwane,

b) stawiane cele ogólnospołeczne powinny się łączyć z własnymi potrzebami ludności danego obszaru, zarówno w sferze materialnej jak i duchowej,

c) zadania powinny być możliwe do zrealizowania przez danych ludzi.

AiRSL można rozpatrywać w różnych aspektach:

1) procesu- chodzi wtedy głównie o nacisk na sekwencję zmian,

2) metody działania - nacisk na sposoby działania i ich efektywność,

3) program - istotne jest co zamierza się robić i tworzyć (spis zadań do zrealizowania)

4) ruch społeczny - zbiorowe przedsięwzięcie dla ustalenia nowego porządku np. „cicha rewolucja”

Współcześni przedstawiciele: M. Winiarski, A. Radziewicz-Winnicki, J. Kozielecki, F. Znaniecki, Z. Bokszański, A. Brzezińska, J. Nikitorowicz, P. Petrykowski, A. Hulewska, B. Jałowiecki.

---