Rachunkowość budżetowa- wykłady
Charakterystyka rachunkowości:
Rachunkowość - nazywana jest inaczej prawem bilansowym, przy czym od 1994 r. jest regulowana przepisami prawa ( ustawa o rachunkowości).
Rachunkowość współcześnie wyodrębnia się na:
Rachunkowość
Rachunkowość finansowa ( regulacja prawna, ust. o rachunkowości; na podstawie dowodów księgowych)
|
Rachunkowość zarządcza (brak regulacji prawnej)
|
Rachunkowość finansowa- stanowi pewien system zamknięty, który na podstawie dowodów księgowych ewidencjonuje wszystkie zdarzenia gospodarcze jakie zachodzą w danym podmiocie gospodarczym.
Rachunkowość finansowa ma charakter obowiązkowy gdyż jest regulowana przepisami prawa ( ustawa o rachunkowości), przy czym rachunkowość ta tworzy informację o przeszłości i teraźniejszości w sprawozdaniach finansowych występuję porównanie roku bieżącego z rokiem poprzednim. Rachunkowość ta dostarcza informację zarówno użytkownikom wewnętrznym jak i zewnętrznym. Art. 2 ust. o rachunkowości przedstawia podmiotowy zakres rachunkowości czyli wskazuje podmioty, które mają obowiązek prowadzić rachunkowość w oparciu o przepisy ust. o rachunkowości w formie ksiąg rachunkowych do podmiotów tych zalicz się:
Spółki handlowe (osobowe, kapitałowe)
Spółki cywilne
Inne osoby prawne z wyjątkiem skarbu państwa oraz NBP
Osoby fizyczne, spółki cywilne, osoby fizyczne
Spółki jawne, spółki partnerskie
Spółdzielnie socjalne jeżeli przychody netto ze sprzedaży towarów i usług oraz operacji finansowych wynoszą co najmniej 100200 tys. Euro
Jednostek organizacyjnych działających na podstawie odrębnych przepisów prawa- prawo bankowe ( banki), przepisów o obrocie papierami wartościowymi ( giełdy), przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów, przepisów o funduszach emerytalnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej oraz reasekuracyjnej bez względu na wielkość przychodów
Gmin, powiatów, województw i ich związków a także:
Państwowych, gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek budżetowych
Gminnych, powiatowych i wojewódzkich zakładów budżetowych
Państwowych funduszy celowych
Jednostek ………………………….. nie mających os. Prawnej z wyjątkiem spółek, o których mowa w pkt. 1 i 2.
Osób zagranicznych, oddziałów, przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych działających na podstawie przepisów w swobodzie działalności gospodarczej.
Jednost. nie wymienionych w pkt. 1-6 jeżeli otrzymują one na realizację zadań zleconych, dotację lub subwencję z budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub funduszy celowych od początku roku, w którym otrzymały dotację do subwencji.
Podmioty, które nie uzyskały przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów, i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy w wysokości 1000200 euro, mogą stosować zasady i przepisy ustawy o rachunkowości pod warunkiem iż przed rozpoczęciem roku obrotowego złożą zawiadomienie do Urzędu Skarbowego w sprawach opodatkowana podatkiem dochodowym.
W art. 4 ust. 3 wskazany jest przedmiotowy zakres rachunkowości, który obejmuje:
Przyjęte zasady (politykę) rachunkowości
Prowadzenie na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych na podst., których sporządza się sprawozdania finansowe.
Okresowe ustalanie lub sprawdzanie w drodze inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów ( majątku) oraz pasywów (kapitałów).
Wycenę aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego.
Sporządzanie sprawozdań finansowych
Gromadzenie i przechowywanie dowodów księgowych ( archiwizacja dokumentów)
Badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych
Rachunkowość prowadzi się w języku polskim oraz w walucie polskiej co oznacza, iż wszystkie transakcje w walutach obcych należy przeliczyć na walutę polską po obowiązującym kursie zakupu lub sprzedaży, w którym dana jednostka posiada w banku rachunek bankowy, przy czym kurs ten nie może być wyższy od średniego kursu publikowanego przez NBP.
Rachunkowość zarządcza- pewien zamknięty system ,który wspomaga proces podejmowania decyzji przez kadrę zarządzającą (decydentów) dotyczącą przyszłości. Rachunkowość zarządcza nie jest regulowana żadnymi przepisami prawa czyli ma charakter dobrowolny.
W przypadku rachunkowości zarządczej istnieje możliwość stosowania jej przez jednostki sektora publicznego np. sporządzania budżetów dotyczące przyszłych okresów.
Odbiorcami rachunkowości zarządczej są tylko wyłącznie użytkownicy wewnętrzni, przy czym rachunkowość ta może być zarówno wyrażona w mierniku pieniężnym jak i nie pieniężnym (kg. Set)
Inny sposób podziału rachunkowości można przedstawić następująco:
Rachunkowość
Księgowość |
Kalkulacja |
Sprawozdawczość finansowa |
Rachunkowość budżetowa- zajmuje się ewidencjonowaniem procesów dotyczących gromadzenia, rozdysponowania i wydatkowania środków publicznych dla wszystkich jednostek sektora finansów publicznych. Zadaniem rachunkowości budżetowej jest dostarczeniem danych budżetowych o wykonaniu planów finansowych przez jednostki sektora finansów publicznych oraz ukazanie danych o wykonanie budżetu.
Najważniejszym zadaniem rachunkowości budżetowej jest zadanie informacyjne związane z dostarczeniem informacji organom władzy państwowej oraz samorządowej dotyczącej realizacji budżetu. Zadanie informacyjne jest realizowane poprzez ujednolicony system rachunkowości i sprawozdawczości w wyniku stosowania:
Jednolitej klasyfikacji/ dochodów i wydatków budżetowych.
Jednolitego planu kont stosowanego przez jednostki sektora publicznego
Stosowanie jednolitych sprawozdań finansowych ( bilans, rachunkowość zysków i strat, indor. dodatkowa, zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek przepływów pieniężnych)
Analizując rachunkowość budżetową można wyróżnić 3 podsystemy:
Rachunkowość wykonania budżetu państwa oraz budżetu samorządu terytorialnego w tym przypadku ukazane są operacji gospodarcze związane z faktyczną realizacją dochodów i wydatków budżetowych na podstawie , których można ustalić wynik wykonania budżetu w postaci nadwyżki lub deficyt.
Rachunkowość jednostek sektora finansów publicznych -w tym przypadku ewidencjonuje się operacje gospodarcze dotyczące ewidencji posiadanych składników majątkowych , ewidencji uzyskiwanych przychodów i kosztów oraz wszelkich ewidencji związanych z rozrachunkami.
Ewidencja podatków oraz nie podatkowych dochodów budżetowych - w tym przypadku ewidencjonuje się operacje gospodarcze dotyczące podatków i opłat należnych budżetowi państwa oraz budżetem samorządu teryt. Które realizują Urzędy skarbowe.
Za wykonanie obowiązk. W zakresie rachunkowości ponosi odpowiedzialność kierownik jednostki sektora finansów publicznych( art. 44 ustawy o finansach publicznych). Kierownik jednostki na podstawie art. 45 ust. o fin. Publ. Powierza odpowiedzialność w zakresie realizowania gospodarki finansowej głównemu księgowemu, który ponosi odpowiedzialność w zakresie:
Prowadzenia rachunkowości jednostki budżetowej
Wykonywania dyspozycji środkami pieniężnymi
Dokonywania wstępnej kontroli zdolności operacji gospodarczych z planem finansowym
Dokonywania wstępnej kontroli kompletności i rzetelności dokumentów księgowych w związku z realizowanymi operacjami gospodarczymi.
Porównanie zasady kasowej oraz zasady ………………………… w rachunkowości budżetowej. W przypadku ewidencji uzyskiwanych dochodów oraz ponoszonych wydatków budżetowych obowiązuje zasada kasowa co oznacza iż dochody powinny być uzyskane/ wpłacone, natomiast wydatki powinny być zrealizowane.
Natomiast zasada memoriału wskazuje, iż wszelkie zdarzenia powinny być ujęte w momencie ich wystąpienia. Zasada memoriału w rachunkowości budżetowej dotyczy ewidencji składników majątku, ewidencji kapitałów a także ewidencji przychodów oraz kosztów.