dar życia - tajemnica umierania, przemijania i śmierci

etyka dotyczy oceny ludzkiego życia

ludzka aktywność posiada charakter:

1. moralnie dodatni - nagroda

2. moralnie ujemny - kara

nie ma czynów moralnie obojętnych

w języku potocznym sankcja oznacza karę, natomiast w języku etyki pod pojęciem sankcji rozumiemy zarówno nagrodę jak i karę

sano, -are, -avi, -atum -> uzdrowienie

nagroda i kara mogą mieć charakter:

1. doczesny

2. wykraczający poza granicę czasu i przestrzeni

w języku religijnym nazywa się to rzeczywistością wieczną

określenia życia, śmierci, przemijania i umierania

bardzo często łączymy ze sobą umieranie i śmierć

• umieranie - jest to proces ciągły, który rozgrywa się w momencie poczęcia

• przemijanie - proces dotyczący ziemskiego pielgrzymowania i mówiący o pewnej ewolucji człowieka zdążającej ku końcowi istnienia

• życie - w sensie biologicznym jest to świat organiczny, czyli świat flory, fauny i człowieka

• ogół zjawisk charakteryzujących się zdolnością wymiany z otoczeniem, wzrostu i reprodukcji, wynika to z prawa naturalnego - prawo wpisane w naturę każdego człowieka

• jego zewnętrznym przejawem jest Dekalog

są dwa obowiązki wynikające z prawa naturalnego dotyczące świata organicznego i jego reprodukcji:

1. obowiązek zachowania własnego życia

2. gatunku ludzkiego

życie w aspekcie etycznym

- wartość samoistna i fundamentalna wobec innych wartości

afirmacja życia w tym aspekcie jest potwierdzeniem treści uniwersalnej normy moralnej wyrażającej się w zakazie „nie zabijaj!”

jest to obowiązek powstrzymania się od wyrządzania jakiejkolwiek szkody oraz wymóg postawy akceptacji siebie i innych

w aspekcie religijnym życie rozumiane biologicznie i etycznie jest darem rzeczywistości nadprzyrodzonej i jest traktowane jako pewien czas zasługiwania na życie wieczne

• śmierć - nie ma jednoznacznej definicji śmierci

• wyróżniamy zatem śmierć biologiczną - jest to kres życia osobnika żywego

• osobnik jest to pewien egzemplarz życia jako takiego, natomiast tytuł osoby przysługuje człowiekowi ze względu na to iż jest on nie tylko osobnikiem ale także kimś więcej

• śmierć biologiczna to ostateczne następstwo nieodwracalnego zachwiania równowagi funkcjonalnej i załamania wewnętrznej organizacji ustroju, czyli jego nieodwracalnej deintegracji

• istnieją dzisiaj dwie definicje człowieka podkreślające jego compositum z elementu cielesnego i elementu duchowego

• uduchowione ciało

• ucieleśniony duch

• ten ożywiający ludzkie ciało duch nazywa się anima

• śmierć biologiczna to przede wszystkim ustanie funkcji biologicznych, posiada podwójny charakter

• śmierć fizjologiczna - naturalna

• śmierć patologiczne - określana mianem śmierci przedwczesnej i nienaturalnej

• w każdej śmierci wyróżniamy dwa podstawowe etapy

• śmierć kliniczna

• śmierć biologiczna

• ponadto istnieje jeszcze pewna analogia śmierci - letarg

• śmierć kliniczna jest to ustanie pracy serca, nie jest to jednak śmierć w ścisłym tego słowa znaczeniu

• śmierć biologiczna jest to rozpad elementu duchowego i cielesnego człowieka czyli całkowity zanik funkcji osobowościowych

• można także mówić o śmierci w aspekcie metaforycznym

• śmierć filozoficzna - kiedy człowiek traci cel i sens swojego życia

• śmierć psychologiczna - konsekwencja chorób psychicznych

• śmierć socjologiczna - społeczna, brak możliwości dostosowania się do wymogów życia społecznego

• śmierć religijna

• człowiek: somat - ciało (od człowieka), duch - od Boga, śmierć religijna nie musi być końcem

• we mszy pogrzebowej wypowiadamy słowa : „życie Twoich wiernych Panie zmienia się ale się nie kończy” - wypływa to z faktu wiary w Jezusa Chrystusa

• poprzez sakrament chrztu zostajemy włączeni w Chrystusa tzn. uczestniczymy w jego życiu i jego śmierci ale także w jego zmartwychwstaniu

• zmartwychwstanie zaś to zwycięstwo Chrystusa nad śmiercią, grzechem i szatanem, z tego faktu wynika że jedynie w kulturze chrześcijańskiej można mówić o optymizmie wynikającym z faktu wierzenie w życie po śmierci