CZYNNIKI ROZOWJU TURYSTYKI MIĘDZYNARODOWEJ 03.10.2009r
Czynniki stymulujące ruch turystyczny w skali międzynarodowej.
Pojęcia: międzynarodowy ruch turystyczny i międzynarodowy ruch osobowy
Międzynarodowy ruch turystyczny polega na przenoszeniu się ludzi nie tylko w przestrzeni geograficznej, ale przede wszystkim międzynarodowej, co jest połączone z przekraczaniem granic państw.
Międzynarodowy ruch osobowy to pojęcie szersze od międzynarodowego ruchu turystycznego, które obejmuje zarówno przenoszenie się osób na stałe, jak i okresowo i dotyczy opuszczenia terytorium danego państwa przez jego własnych obywateli, jak i przyjęcia obywateli innych krajów na terytorium danego państwa.
SPECYFIKA MIEDZYNARODOWEGO RUCHU OSOBOWEGO
ważna cecha międzynarodowego ruchu osobowego jest całkowita dobrowolność przenoszenia się osób przez granice państwowe.
Międzynarodowy ruch osobowy dotyczy tylko warunków pokojowych i nie obejmuje przemarszów wojsk w czasie wojny oraz przymusowych przesiedleń ludności.
Klasyfikacja międzynarodowego ruchu osobowego;
międzynarodowy ruch osobowy dzieli się na kilka rodzajów według rożnych kryteriów; socjologicznych, ekonomicznych, geograficznych, formalnych, czasu podróży i celu przebywania na terytorium innego państwa, formy podróży (indywidualna, zbiorowa).
Stosując kryterium czasowe, międzynarodowy ruch osobowy można podzielić na dwie duże grupy:
do pierwszej zaliczamy wyjazd tych osób, które kierują się rożnymi powodami opuszczają kraj, w którym dotychczas mieszkali, w celu stałego lub nieokreślonego czasu osiedlenia się w innym kraju. Ten rodzaj wyjazdów określony został emigracją.
Do drugiej zaliczamy grupę wyjeżdżających stanowią osoby które udają się na określony czas, od kilku godzin do kilku nawet miesięcy, ale nie przekraczający w zasadzie rok czasu. Ten rodzaj zagranicznych wyjazdów określany jest jako ruch wyłącznie czasowy.
PODZIAŁ CZASOWEGO RUCHU OSOBOWEGO
ruch czasowy dzielimy na trzy grupy:
1. mały ruch graniczny - podróże osób zamieszkanych w przygranicznych obszarach danego państwa udających się do strefy przygranicznej kraju sąsiadującego w rożnych celach, w tym również dla wypoczynku.
2. sezonowe migracje pracownicze - obejmują podróże pracowników rolnych lub przemysłowych, którzy wyjeżdżają z kraju swego stałego pobytu na krotki okres, który nie przekracza kilku miesięcy, udając się za granice dla podjęcia pracy sezonowej w celu zarobienia i przywiezienia do kraju pieniędzy.
Sezonowe migracje pracownicze w całości i mały ruch graniczny w znaczącym stopniu polegają na poza turystycznych wyjazdach zagranicznych.
3. międzynarodowy ruch turystyczny - podstawowym kryterium międzynarodowego ruchu turystycznego jest obok ograniczeń czasowych pobytu za granica, wydawanie pieniędzy w kraju świadczącym usługi turystyczne.
TURYSTYKA ZAGRANICZNA JAKO RODZAJ MIĘDZYNARODOWEGO RUCHU OSOBOWEGO - oznacza całokształt stosunków wymiany usług i świadczeń za te usługi pomiędzy stałymi mieszkańcami danego regionu turystycznego lub miejscowości turystycznej i ludźmi przejeżdżającymi do tego regionu lub miejscowości 9którzy mieszkają stale poza tym obszarem) wydającymi pieniądze na zaspokojenie swych potrzeb (zarobione poza terytorium chwilowego pobytu).
Definicje dotyczące turystyki zagranicznej podkreślają ekonomiczny wymian turystyki (akcentowanie miejsca pochodzenia środków pieniężnych wydawanych przez turystę)
Pojęcie turystyki zagranicznej obejmuje także ruch osobowy w celu odwiedzenia rodziny, znajomych czy w celach służbowych lub handlowych.
Czynniki determinujące wyjazd turysty do kraju recepcje, można podzielić na sześć grup:
a) ekonomiczne
b) polityczne
c)administracyjne
d) etniczno-kulturowej
e) geograficzne
f) pozostałe
(+) dodatnia korelacja pomiędzy danym czynnikiem a typem turystyki międzynarodowej
(-) ujemna korelacja pomiędzy danym czynnikiem a typem turystyki międzynarodowej
MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI EKONOMICZNE 03.10.2009
Wzrost znaczenia nauki o międzynarodowych stosunków ekonomicznych.
w Polsce międzynarodowe stosunki ekonomiczne są dyscyplina naukowa względnie młoda
jej w Polsce został zapoczątkowany na przełomie lat 50 i 60 XX w.
Pierwsze wydanie podręcznika do nauczania tej dyscypliny na wyższych uczelniach pt., Międzynarodowe stosunki gospodarcze autorstwa Z. Kameckiego, J. Sołdaczuka, W Sierpińskiego ukazało się w naszym kraju w 1964 r.
obecnie międzynarodowe stosunki ekonomiczne są oprócz makroekonomii i mikroekonomii - jedna z najbardziej rozwiniętych dyscyplin nauk ekonomicznych w Polsce.
POWSTANIE I ROZWÓJ GOSPODARKI ŚWIATOWEJ
Geneza internacjonalizacji procesu gospodarowania
rozwój gospodarczy jest procesem, który w coraz większym stopniu nabiera wymiaru międzynarodowego
postęp techniczny sprawia, ze podział pracy od początku XIX w. rozszerza się poza granice jednego kraju i zaczyna obejmować swym zasięgiem coraz większa część świata
a) początkowo więzi gospodarcze między podmiotami gospodarczymi zlokalizowanymi w rożnych krajach sprowadzały się do wymiany produktów (przeważnie surowców)
b) później intensywność handlu uległa zwiększeniu; współpraca międzynarodowa powiększa swój zakres o nowe dziedziny aktywności gospodarczej.
Głównym czynnikiem powodującym internacjonalizacje procesu gospodarowania jest postęp techniczny;
Powoduje on:
-rozszerzenie geograficznego zasięgu międzynarodowych więzi gospodarczych
-pojawienie się nowych form współpracy międzynarodowej.
Handel międzynarodowy nie jest zjawiskiem nowym
istniał zarówno w starożytności jak i średniowieczu
● Wymiana międzynarodowa różniła się od obecnie następującymi atrybutami
● Ówczesny handel międzynarodowy nie miał większego wpływu na procesy gospodarowania zachodzące w poszczególnych krajach
● Przedmiotem wymiany były przede wszystkim towary luksusowe, o czym świadczą m.in. takie nazwy dróg handlowych jak Szlak Bursztynowy czy Droga Jedwabna - obroty tego typu towarami odbywały się na bardzo małą skale, co wynikało przede wszystkim z braku szybkich i bezpiecznych środków transportu.
● Więzi handlowe powstające między poszczególnymi krajami miały na ogol nietrwały charakter i dlatego nie powodowały zmian w strukturze produkcji w kraju eksportera czy importera
● Wyjątkiem był handel międzynarodowy takimi produktami jak zboże czy drewno. Handel tymi towarami prowadził do zmian w strukturze wytwórczości krajów, które świadomie specjalizowały się w produkcji przeznaczonej na rynki innych krajów. W starożytności import zboża i drewna do głownych skupisk ludnosci był w znacznym stopniu kontrolowany przez osrodki władzy.
● w średniowiecznej Europie handel międzynarodowy takimi produktami jak sól, drewno, płótno żaglowe, smoła - artykułami o podstawowym znaczeniu dla przechowywania żywności oraz budowy domów i statków - osiągał skale masową.
● Wielkie odkrycia geograficzne w wiekach XV-XVII spowodowały dalszy wzrost handlu międzynarodowego.
● poszerzenie horyzontu geograficznego handlu o Amerykę w małym stopniu przyczyniło się do wzbogacenia gamy towarów będących przedmiotem masowych obrotów. Nowo odkryte terytoria były przede wszystkim traktowane jako źródło pozyskiwania złota.
● stosunkowo małe znaczenie handlu międzynarodowego utrzymujące się przez cale tysiąclecie wynikało z braku technicznych możliwości przewozu towarów na dalsze odległości - podział pracy musiał być zatem ograniczony do relatywnie niewielkiego obszaru.
●niski poziom zaawansowania techniki powodował, ze produkcja w owym czasie nie korzystała z surowców niedostępnych na danym terenie
● rewolucja przemysłowa sprawiła dopiero przełom ilościowy i jakościowy w handlu międzynarodowym
● maszyna parowa i telegraf to najważniejsze wynalazki, które umożliwiły zwiększenie zakresu handlu międzynarodowego (o nowe obszary i nowe towary)
● masowe przewozy na bliższe i dalsze odległości przestały być przeszkoda nie do pokonania
● z rewolucja przemysłowa wiąże się zjawisko intensyfikacji podziału pracy. Nastąpił bowiem wzrost zapotrzebowania na sile robocza, co powodowało ruchy migracyjne ludności(np. Ze wsi do miast). Wzrost popytu na żywność prowadził do zwiększenia przywozu artykułów z zagranicy
● następstwem dwóch zjawisk: rewolucji przemysłowej i wzrostu podziału pracy o zasięgu międzynarodowym był ilościowy wzrost obrotów i zwiększenie liczby towarów będących przedmiotem obrotów międzynarodowych.
Nastąpiły zmiany w strukturze produkcji wielu krajów, polegały na:
zmniejszeniu produkcji rolnej i zwiększeniu produkcji artykułów przemysłowych (w tym narzędzi)(np., w Anglii).
Uruchamianiu kopalń rud metali(w krajach pozaeuropejskich)
zmianie struktury rolnictwa *w krajach tropikalnych zastępowane części produkcji zbóż uprawami roślin przemysłowych, np., bawełny czy kauczuku (z myślą o dostawach na rynek zagraniczny).
● należy podkreślić jednak, ze włącznie przynajmniej niektórych krajów w proces rewolucji przemysłowej odbywało się zawsze w sposób dobrowolny. Chodzi tu głównie o kolonie mocarstw europejskich, którym miejsce w międzynarodowym podziale pracy zostało niejednokrotnie narzucone zgodnie z gospodarczym interesem metropolii.
● przedstawione wcześniej zjawiska, które miały miejsce już na początku XIX w w Anglii, a później w innych krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych i części innych krajów zamorskich zapoczątkowały proces przemian gospodarczych, który doprowadził do ukształtowania się w drugiej połowie XIX w gospodarki światowej, czyli systemu trwałych powiązań gospodarczych między krajami, obejmujących swym zasięgiem cały świat.
● I wojna światowa spowodowała zerwanie wielu wieź wykształconych w XIX w - uległy one w okresie międzywojennym tylko częściowemu otwieraniu.
wzrost tendencji autarkicznych pod wpływem doświadczeń wojennych i kryzysem ekonomicznych lat 1929-1933
załamanie międzywojennego systemu walutowego opartego na złocie
● Po II wojnie światowej powiązanie gospodarcze istniejące w latach międzywojennych uległy częściowemu odtworzeniu
● na początku lat 60 XX w nastąpił wyraźny wzrost międzynarodowych obrotów towarowych i ekspansje innych form współpracy gospodarczej o zasięgu międzynarodowym.
●PROCES INTERNACJONALIZACJI NASILIŁ się ZNACZNIE NA PRZEŁOMIE LAT 80 I 90 UBIEGŁEGO STULECIA - WTEDY TO POJAWIŁO SIĘ POJĘCIE GLOBALIZACJI PROCESU GOSPODAROWANIA.
REGIONY I ATRAKCJE TURYSTYCZNE ŚWIATA 03.10.2009r
Teoria regionu turystycznego:
Przestrzeń turystyczna jest taka przestrzeń na której występuje konsumpcja turystyczna, czyli po której odbywa się ruch turystyczny i która wyposażona jest w zestawy przedmiotów potrzeb turystycznych umożliwiających tę konsumpcję.
(Naumowicz K., 1987)
Cechy przestrzeni turystycznej:
szczególny wygląd
walory estetyczne
określone położenie i usytuowanie wobec terenów użytkowych przez inne rodzaje działalności gospodarczej
zmiennością fizycznych czynników w czasie i przestrzeni
(Jędrzejczyk)
Region turystyczny - tereny gdzie nasilenie występowania cechy zagospodarowania turystycznego i intensywności ruchu było większe niż średnie w danym typie krajobrazu naturalnego
(Milewska M. 1965r)
Obszar pełniący funkcję turystyczna na zasadzie pewnej jednorodności cech środowiska fizycznogeograficznego oraz wewnętrznych powiązań usługowych
(Warszyńska, Jackowski 1978)
To obszar (części kraju) charakteryzujący się walorami turystycznymi oraz odpowiednimi do nich walorami recepcyjnymi do którego kieruje się ruch turystycznych
(Bar R., Doliński A, 1974)
Regionalizacja- procedura podziału
Kryteria delimitacji regionu turystycznego:
Atrakcyjność terenu pod względem zróżnicowania rzeźby, wód, zalesienia i występowania unikalnych elementów środowiska geograficznego
intensywność zagospodarowania turystycznego
nasilenie ogólnopolskiego ruchu turystycznego, co znaczy o ponadlokalnym znaczeniu regionu
(KT-1 liczba korzystających z noclegu, liczba udzielonych noclegów)
zasięg popularnych szlaków i tras turystycznych i innych urządzeń turystycznych ciążących zdecydowanie do centrum regionu
powiązanie terenu jednym z elementów środowiska geograficznego (dolina rzeki, brzeg morza itp.)
(Milewska M, 1963)
Regiony turystyczne w Polsce
Wybrzeże
Pojezierze Pomorskie
Pojezierze Mazurskie
Pojezierze Wielkopolskie
Wyżyna Małopolska
Sudety
Karpaty
Pozostałe regiony turystyczne
Regionalizacja turystyczna świata wg WTO
● region to obszar o podobnym typie krajobrazów, charakteryzujący się walorami turystycznymi i zagospodarowaniem odpowiednim do tych walorów
● subregion (podregion) obejmuje mniejsze części regionu
Regiony turystyczne WTO
EUROPA
AMERYKA
AFRYKA
BLISKI WSCHÓD
AZJA POŁUDNIOWA
AZJA WSCHODNIA I REGION PACYFIKU
Subregiony EUROPY
Europa Środkowo-Wschodnia
Europa Północna
Europa Południowa
Europa Zachodnia
Obszar Wschodnio-Śródziemnomorski
Europa środkowo-wschodnia - nazwa stosowana dla określenia europejskich państw powstałych w wyniku rozpadu bloku socjalistycznego. Jest to zbitek dwóch określeń tej części Europy - geograficznego (środkowa) i politycznego (wschodnia). Ta część Europy stanowi obszar przejściowy pomiędzy łacińską cywilizacją zachodnią a rusińsko-bizantyjską cywilizacją wschodnią.
Europa południowa- Europa śródziemnomorska, Iberyjskiego, Apenińskiego, Bałkańskiego
Są to następujące Państwa: Portugalia, Hiszpania, Andora, Włochy, San Marino, Watykan, Malta, Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia, Czarnogóra, Macedonia, Albania, Bułgaria, Rumunia, Grecja i niewielka część Turcji zajmujące 1,43 mln.
Są to kraje połączone dziedzictwem Imperium Rzymskiego oraz powiązania gospodarcze w basenie Morza Śródziemnego.
Europa Zachodnia - geograficzna i polityczna nazwa stosowana dla państw zach. części Europy: Niemcy, Austria, Szwajcaria, Lichtenstein, Holandia, Belgia, Luksemburg, Francja.
Subregiony AMERYKI
Ameryka Północna kontynent o powierzchni 24242000 km2
Karaiby - Antyle, Wyspy Bahama, Kajmany oraz część wysp położonych na morzu Karaibskim
9wyspy: Antiqua i Barbuda, Bahamy, Barbados, Dominikana, Grenada, Haiti, Jamaika, Kuba, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Trynidad i Tobago, Anguilla, Antyle Holenderskie, Aruba, Brytyjskie wyspy dziewicze, Gwadelupa, Kajmany)
W sumie 255 tyś km2 z liczbą ludności przekraczająca 40 mln.
Ameryka Środkowa - obszar zaliczany do Ameryki Północnej, który obejmuje wyspy mórz śródlądowych Morza Karaibskiego i Zatoki Meksykańskiej, położone między 7 a 22 stopniem.
Ameryka Południowa
Subregiony AFRYKI:
Afryka Północna
Afryka Zachodnia
Afryka Środkowa
Afryka Wschodnia
Afryka Południowa
Subregiony Azji i reg. Pacyfiku
Azja Północno-wschodnia
Azja Południowo-Wschodnia
Australia i Nowa Zelandia
Kraje Mikronezji
Kraje Malezji
Kraje Polinezji
GENEZA LISTY 7 CUDÓW ŚWIATA
nazwa siedem cudów świata odnosi się do najbardziej popularnych miejsc turystycznych
najstarszą listę i najbardziej sławną jest lista siedmiu cudów (klasycznych) starożytnego świata, był to swoistego rodzaju turystycznego przewodnik dla podróżników starożytnych
najważniejsza znana wersja listy została stworzona w II w.p.n.e przez Antypetera z Sydoru
Liste, którą znany dzisiaj została skompletowana w średniowieczu, kiedy to wiele z miejsc na niej umieszczonych już nie istniało
lista ta pochodzi głównie z antycznych greckich opowieści i przedstawiam tylko miejsca, które były
Lokalizacja: Grecja, Turcja, Egipt, Irak
Budowle są uważane za cuda, ponieważ znajdowały się pomiędzy najbardziej popularnymi celami turystycznymi nawet w czasach takich jak 1600 p.n.e.
TURCJA- świątynia Artemidy w Efezie (110m na 55m) zbudowane przez króla Lidii Kreusa w połowie VI w p.n.e