SCENARIUSZ ZAJĘĆ:
OPRACOWANIE: BEATA OKRÓJ 18.11.2008r.
TEMAT: PALIĆ CZY NIE? ZADECYDUJ SAM!
|
CELE OPERACYJNE :
Uczeń:
wie jakie straty zdrowotne i społeczne ponosi osoba paląca.
Środki dydaktyczne:
Arkusz szarego papieru, mazaki, karteczki, taśma klejąca, "Dlaczego warto rzucić palenie" - (załącznik nr 1),"Ponure fakty o paleniu papierosów" - (załącznik nr 2).
PRZEBIEG ZAJĘĆ
Na tablicy zawieszamy arkusz szarego papieru i piszemy hasło: "Palenie papierosów". Wybrani uczniowie (dyżurni) rozdają wszystkim karteczki.
Nauczyciel wyjaśnia, że karteczki dostali po to, aby napisać na nich to, co im przyjdzie do głowy w związku z "paleniem papierosów" (jeden wyraz lub zwrot w mianowniku liczby pojedynczej, drukowanymi literami, rozpisany na całej karteczce). Kartek nie podpisują.
Dyżurni zbierają kartki, mieszają je i przyklejają na arkuszu papieru pod hasłem. Nauczyciel czyta wszystkie kartki (wolno i wyraźnie), niczego nie negując.
Nauczyciel pyta następnie uczniów, czy te hasła, które się powtarzają można zdjąć lub podpiąć w jednym miejscu.
Dyżurni przewieszają kartki tak, jak sugeruje klasa. Nauczyciel pyta dalej młodzież, czy jakieś argumenty pasują do siebie i czy można je podzielić na podgrupy.
Klasa dyskutuje jak to zrobić, a dyżurni przewieszają kartki. Nauczyciel pyta klasę, czy jest tak, jak oni sobie życzą, czy chcieliby jeszcze coś dopisać, czy ja mogę jeszcze coś dopisać.
Nauczyciel pyta następnie młodzież, od jakiej grupy chcieliby zacząć rozmowę. Nauczyciel wprowadza do dyskusji pytając np. dlaczego ...... kojarzy się wam z paleniem papierosów, co o tym sądzą, jakie jest ich zdanie.
Nauczyciel wyjaśnia pewne zagadnienia ("obala mity" np. że papieros uspakaja), udziela informacji. (załączniki)
Nauczyciel kończy dyskusję mówiąc młodzieży, że posiadają dużą wiedzę, rozumieją co ryzykują paląc papierosy. Wybór i decyzja należy do nich.
Dziękujemy młodzieży za udział w lekcji. Możemy ich poprosić, żeby na karteczkach napisali, co im się w tym spotkaniu podobało, a co nie. Jeśli mamy taką możliwość to proponujemy uczestnikom, że po spotkaniu można z nami indywidualnie porozmawiać.
Załącznik nr 1
DLACZEGO WARTO RZUCIĆ PALENIE
Zmniejszysz ryzyko wystąpienia zawału mięśniowego i udaru mózgowego już w pierwszym roku od zaniechania nałogu. W ciągu 5 lat ryzyko to będzie porównywalne z ryzykiem u osób, które nigdy nie paliły papierosów.
Poprawisz kondycję fizyczną, zapomnisz co to kaszel poranny, rzadziej będziesz chorował na infekcje dróg oddechowych.
Nie martw się tym, że zyskasz kilka dodatkowych kilogramów. Po pierwsze, średni wzrost masy ciała u osób rzucających palenie wynosi jedynie około 3 kilogramów. Po drugie, Palisz? Tracisz! Ile? Sprawdź, ile możesz zyskać! znacznie przewyższają ryzyko związane z nieznacznym wzrostem masy ciała.
Nie przejmuj się tym jeżeli nie uda się Tobie rzucić palenia za pierwszym razem. Liczy się efekt ostateczny. Większość byłych palaczy rzuciło ostatecznie palenie dopiero za którąś próbą. Postaraj się wyciągnąć wnioski z nieudanych prób rzucenia palenia.
Szukaj dobrych przykładów wśród osób, którym udało się rzucić palenie. Niektórym osobom po zaniechaniu palenia tytoniu bardzo pomagają preparaty o znanej zawartości nikotyny (np. guma do żucia). Nie daj się złamać tym, którzy nadal palą.
Udowodnisz sobie i swoim najbliższym, że stać Ciebie na wiele.
Załącznik nr 2
PONURE FAKTY O PALENIU PAPIEROSÓW
Paląc papierosy zwiększasz ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgowego trzykrotnie.
Wypalenie każdego papierosa wiąże się z natychmiastowym wzrostem ciśnienia tętniczego i przyspieszeniem akcji serca. Efekt ten jest szczególnie wyraźny podczas palenia pierwszego papierosa w godzinach porannych, kiedy ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgowego jest największe. Spróbuj ocenić wpływ papierosów na Twój układ krążenia mierząc tętno przed i po wypaleniu papierosa.
Podczas palenia papierosów dochodzi do skurczu tętnic unaczyniających mięsień sercowy (tzw. naczyń wieńcowych). Dlatego też palenie papierosów może być przyczyną zawału mięśnia sercowego nawet w przypadku niewielkich zmian miażdżycowych w naczyniach wieńcowych.
Palenie papierosów zmniejsza skuteczność leczenia nadciśnienia tętniczego. Leczenie łagodnego nadciśnienia tętniczego lekami często nie zapobiega wystąpieniu powikłań związanych z nadciśnieniem, jeżeli pacjenci jednocześnie palą papierosy. Znany jest fakt częstszego występowania nadciśnienia złośliwego u palaczy.
Jeżeli palisz papierosy, to korzyści wynikające z przyjmowania leków obniżających ciśnienie tętnicze będą widoczne dopiero wtedy, gdy rzucisz palenie.
Paląc papierosy narażasz nie tylko siebie, ale również osoby z Twojego najbliższego otoczenia (tzw. biernych palaczy). Bierne wdychanie dymu tytoniowego wywiera szczególnie niekorzystny wpływ na układ krążenia u dzieci.
Nie pocieszaj się tym, że palisz niewiele lub mniej niż kiedyś. Nie ma "bezpiecznej" liczby wypalanych papierosów. Palenie nawet 5 papierosów dziennie wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia powikłań nadciśnienia tętniczego.
U osób palących znacznie częściej niż u niepalących dochodzi do konieczności amputacji nóg (z powodu miażdżycy tętnic kończyn dolnych).
Papierosy mogą być źródłem impotencji u mężczyzn i zaburzeń płodności u kobiet. Palenie tytoniu zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań w czasie stosowania doustnych środków antykoncepcyjnych.
U kobiety palącej w czasie ciąży mogą wystąpić zaburzenia w rozwoju płodu i w następstwie częstsze zgony noworodków.
Nie daj się nabrać na papierosy "light" lub "ultra-light". Aż 75% palaczy uważa, że palenie takich papierosów jest mniej szkodliwe. Tymczasem badania naukowe wskazują, że w porównaniu z papierosami tradycyjnymi palenie takich papierosów nie zmniejsza ryzyka wystąpienia zawału mięśnia sercowego.
Palenie papierosów jest w Polsce przyczyną co drugiego zgonu mężczyzn w wieku 35-69 lat - jesteśmy niestety pod tym względem światowym liderem.
Średnia długość życia osób niepalących w krajach rozwiniętych systematycznie rośnie. Szacuje się, że średnia różnica długości życia między osobami niepalącymi a palaczami wynosi 15 lat. Czy warto dla przyjemności zaciągania się dymem papierosowym poświęcić 15 lat życia ?
Podejmij decyzję o rzuceniu palenia już dzisiaj. Jest to możliwe; w USA udaje się to ponad milionowi palaczy rocznie, a liczba byłych palaczy przewyższa ilość osób nadal palących papierosy.