Wykładowca: mgr A. Sobczyński
Deontologia zawodowa - wykład 16.10.2010
(sobota)
Deontologia - Etyka
Etyka zawodowa - to zespół zasad określających jak z normalnego punktu widzenia powinni zachowywać się przedstawiciele danego zawodu.
Wg prof. Szczepańskiego etyka zawodowa jest zespołem norm i dyrektyw wynikających z tradycji zawodu, ducha kultury narodowej z podstawowych wskazań etycznych przyjętych w danym społeczeństwie i zastosowanych do wykonywania danego zawodu.
Etyka dzieli się na osobową i społeczną.
Etyka osobowa zajmuje się normowaniem zachowań jednostki względem samej siebie i względem innych osób oraz przyrody.
Etyka społeczna zajmuje się ustalaniem norm dla tych stosunków społecznych i działań, których podmiotem jest grupa społeczna, a nie jednostka.
Etyka ze względu na przedmiot rozważania dzieli się na:
- aksologię - naukę o wartościach moralnych
- deontologię - naukę o powinnościach moralnych
- aretologię - naukę o cnotach moralnych
Deontologia - to słowo z j. greckiego, w którym słowo „deon” znaczy to co niezbędne, właściwe, konieczne, obowiązek i powinność; zaś słowo „logos” oznacza teorię, naukę. W dosłownym tłumaczeniu deontologia oznacza naukę o obowiązkach i powinnościach.
W języku potocznym deontologia oznacza zbiór elementarnych reguł moralnych i norm etycznych oraz zbiór czynników decydujących o moralnej wartości czynów ludzkich.
Deontologia jest działem etyki, który zajmuje się ustalaniem norm i reguł moralnych określonego zawodu, czego efektem są kodeksy deontologiczne, jako zbiory owych reguł i norm.
Obowiązek oznacza wykonywanie jakiejś czynności czy zadania - jest koniecznością narzuconą z zewnątrz lub wynikającą z wewnętrznego przekonania albo społecznie zaakceptowanej normy moralnej, np. obowiązek szacunku wobec osób starszych.
Pojęcie obowiązku utożsamiane jest z powinnością i stanowi podstawowy termin deontologii. Obowiązek nabiera charakteru moralnego, gdy stanowi dobrowolny i świadomy wybór.
Powinność etyczna jest to akceptacja człowieka takim, jakim on jest poszanowaniem jego godności.
Z pojęciem obowiązku wiąże się pojęcie odpowiedzialności.
Wyróżniamy odpowiedzialność cywilną, która oznacza obowiązek wynagrodzenia wyrządzonej komuś szkody lub krzywdy. Fizjoterapeuta może być pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej z powodu wyrządzonej pacjentowi szkody na skutek wykonywanych przez niego czynności zawodowych.